Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

Sulfatsil kislotasi bilan sinama o'tkazish, siydikdagi (oqsilni
aniqlash).
Siydik tarkibida oqsil borligini aniqlash u ch u n sulfatsil kislota 
bilan sinam a o'tkaziladi.
Jihozlar.
shisha naycha, sulfatsil kislotasining 20 %li eritmasi.
Muolajani bajarish tartibi.
—
hom ilador ayolga m uolaja o'tkazish zarurligi tushuntiriladi.
— ho m ilador ayoldan maxsus bankachada siydik nam unasi 
olinadi. 1 ml siydikni shisha naychaga olib filtrdan o'tkaziladi va 
ustiga 20 % li sulfatsil kislotasidan 8— 10 tom chi qo'shiladi.
X u l o s a : agar siydikda oqsil bo'lsa, c h o 'k m a hosil b o 'lad i 
yoki xiralashadi. Q olgan siydikni la b o ra to riy a d a tekshirishga 
yuboriladi.
S hundan so'ng ayol tu g 'u ru q d an oldingi xonaga o'tkaziladi va 
u shu yerda tug 'u ru qn in g 1- davrini o'tkazadi.
Tug'uruqning 1 davridagi parvarish.
T ug'uruqdan oldingi xonada oddiy karavot, dori-darm o n (qon 
to'x tatu vch i, og'riq qoldiruvchi va boshqa m oddalar) va asboblar 
u ch u n shkaf, kasallik tarixi yozish u ch u n stol, steril m aterial 
b o 'lgan kichik stol, rakovina, ch o 'tk a , sovun va sochiq bo'ladi.
T ug'uvchi ayol o 'rin g a yotqiziladi. Agar q o g 'o n o q d an suv 
ketm agan bo'lsa, o 'm id a n turishga ruxsat beriladi.
T ug'uruqning 1 davrida ayol ahvoli sinchiklab kuzatiladi, teri 
va shilliq qavatlari rangi, Q /B , to m ir urishi aniqlanadi. B undan 
tashqari b ir necha m arta tashqi akusherlik tekshiruvi o 'tkaziladi va 
tekshiruv natijalari har 2—3 soatda yozib boriladi.
75

---

23 - rasm. Homilaning yurak urishini eshitish apparati.
Tug‘ish faoliyatining xarakteri sinchiklab yozib boriladi (dard- 
ning kuchi, davomiyligi, tezligi). Bachadon shakliga, bachadon tubi 
balandligiga va oldinda keluvchi qismning joylashishiga e ’tibor beriladi.
Kontraksion halqaning (qov sohasida, bachadon b o ‘yni va tanasi 
orasidagi zich chegaralangan qism) qanchalik baland joylashishiga 
qarab, bachadon b o ‘yni ochilish darajasini aniqlash m um kin. 1 
davr oxirida bu chegaralangan halqa qovustidan 5 ta ko‘ndalang 
barmoq yuqorida joylashadi. Bu bachadon b o ‘ynining 10 sm (to‘liq) 
ochilganini bildiradi (4- ilova).
Tug‘uvchi ayol bilan birga hom ila holati ham sinchiklab kuzatib 
boriladi. Bu auskultatsiya yoki apparat yordam ida amalga oshiriladi 
(23- rasm).
H om ilaning yurak urishini suv ketguniga qadar har 15—20 
daqiqada, suv ketgandan keyin har 5—10 daqiqada eshitib ko‘- 
riladi.
Hom ila yurak urishining o ‘zgarishi (1 daqiqada 110 tadan kam 
yoki 160 tad an k o ‘p) h am da yurak urish zarbining ritm i va 
aniqligining o'zgarishi hom ila gipoksiyasidan dalolat beradi, bunday 
paytda ayolga zudlik bilan yordam berish zarur.
Tug‘uvchi ayolga oson so‘riluvchi yuqori kaloriyali ovqatlar 
iste’mol qilish buyuriladi: shirin choy, kofe, kisel, kom potlar, 
sutli b o ‘tqa, shokolad.
Tug‘uruqda ichak va siydik pufagining b o ‘shashi kuzatib boriladi, 
chunki ularning to 'lib ketishi tu g 'u ru q faoliyatining sustlashishiga
76

---

olib keladi. Shuning u ch u n ayolga h ar 2—3 soatda siyish tavsiya 
etiladi, agar o ‘zi siyaolmasa siydik qopi kateterizatsiyasi o ‘tkaziladi.
T u g‘uru qn ing I davri davom iyligi 12 so atd an oshib ketsa, 
qaytadan h u q n a o'tkaziladi. T u g 'uruq vaqtida aseptika va antisep- 
tika qoidalariga rioya qilish asosiy ahamiyatga ega ekanligini nazarda 
tutgan holda tashqi jinsiy a ’zolarga dez.eritm a bilan h ar 6 soatda 
ishlov beriladi. Defekatsiya va siyishdan keyin, qin orqali tekshirish- 
dan ham da tashxisni aniqlash m aqsadida qo 'shim ch a tekshirishdan 
oldin bu tozalashlar takrorlanadi. Oqib chiqqan qo g'o n o q suvining 
ko'rinishi va m iqdori haqida steril taglik nam langaniga qarab xulosa 
chiqariladi. Agar hom ila oldi suvlari m ekoniy (birlam chi najas) 
bilan bo'yalgan bo'lsa, bu hom ila gipoksiyasidan dalolat beradi. 
Q onli ajralm alar tug'uruq yo'llarining shikastlanganligini bildiradi.
T ug'uruq nin g I davri eng uzoq davom etuvchi holat hisob- 
lanadi, shuning u ch u n og'riq sezgisining kuchiga qarab o g 'riq- 
sizlantirish o'tkaziladi.
B achadon b o 'y n i ochilishini tezlashtirish m aqsadida spazm o- 
litiklar ishlatiladi.