С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

белларигача куйдиради. Сассиқ ис димогларини чатнатади, бошла-
рини айлантиради, кўнгилларини айнитади. Шу ҳол билан ўн
беш дақиқа ишлаган ишчи ҳушидан кетиб йиқилади. Ҳушидан
кетиб йиқилганларни Қурбон Алининг таёги ҳушёр қилиб, тағин
суради. Ишчилар орасида юракбуруғи, тиф, ўлим кўпайди. Иш
ҳақини орттириш нари турсин, бу ортиқча иш учун ҳеч бир нарса
тўланмайди. Хўжайиннинг давлати ортгандан орта борса ҳам,
«ушп
1
г давлатидан» ишчиларнинг вақтини хуш қилмоқни «худо
ҳеч хоҳламайди», ишчнларнинг «ўзимизники» деб ишонганларп
Қурбон Али бўлса: «Бола, йиғлама, сенга оймомани олиб берамап»,
ёки: «Ўлма эшагим, арна пишар», дейишдан бошқа нарсанп бил-
майди.
Оқибат иш жонга, пичоқ суякка тегди (кор ва жон ва корд
ба устихон расид) Қурбон Али қўл остидаги ишчилар ўзаро кенга-
шиб, ҳаммалари бирдан иш ташлаб, хўжайиндан ё иш ҳақини
орттирмоқни, ё иш соатини камайтирмоқни ёки ҳеч бўлмаганда,
нахта ёйиш ишнни гарданларидан кўтармоқни талаб қилишга қа-
рор бердИлар.
Бу қарор амалга ошмасдан илгари Қурбон Али воситаси билан
хўжайинга етди. Хўжайин ҳам маҳаллий ҳукуматга хабар бериб
ишчиларнинг бошларига нриступ1 билан нолиция гуруҳини кел-
1 Пристав демоқчн.
29
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

тирди. Заводнинг ташқарисида ҳам бир даста отлиқ казак, бешотар,
найза, қилич ва қамчилари билан ҳар эҳтимолга қарши тайёр
турдилар.
Приступ иш ташламоқчи бўлган ишчиларга деди:
— Ҳозир уруш вақти, мамлакатда ҳарбий идора ҳукм сурадир,
мамлакатдаги ҳар бир завод, фабрика ишчилари солдатлардек
интизом билан ишламоққа мажбурдирлар. Агарда сиз ишдан бош