Bitiruv malakaviy ishi mavzu: yarimo’tkazgichlar fizikasidan glossariy yaratish

 
 
 
 
 
 

---

9 
 
1.2
“YARIMO’TKAZGICHLAR FIZIKASI” FANI, UNING KATEGORIYA VA 
TUSHUNCHALARI 
 
Har qanday shakllangan ilmiy ta’limot , o’quv fani asosini shunday aniq 
mazmunga ega bo’lgan tushunchalar tashkil etadiki, ular muayyan fan yo’nalishi 
“bino”sining g’ishtlari bo’lib xizmat qiladi. Odatda bu tushunchalar fundamental 
fanlar tushunchalari bilan uzviy bog’langan bo’ladi. To’g’ri tanlangan va to’g’ri 
aniqlangan tushunchalar shu fanda uzoq vaqt saqlanadi va fanning taraqqiyotiga 
xizmat qiladi. Bunday tushunchalarga masalan, fizikadagi massa, tezlanish, elektr 
zaryadi, maydon kuchlanganligi, atom, elektron va boshqalarni kiritish 
mumkin.Ularni umriboqiy atama va tushunchalar desa bo’ladi. Aksincha, noto’g’ri 
kiritilgan atama va tushunchalar fan rivojiga salbiy ta’sir ko’rsatadi va vaqti 
kelganda tashlab yuboriladi. Shu o’rinda zamonasining ilg’or fan namoyondasi 
I.I.Lobachevskiyning quyidagi fikri o’rinli: “ Fan boshlanishida turgan dastlabki 
tushunchalar juda kam sonli va juda aniq bo’lishi lozim. Shundagina ular 
ta’limotning yetarli va mustahkam asosi sifatida xizmat qila oladi.” 
“Yarimo’tkazgichlar va dielektriklar fizikasi” fani fizika sohasining o’ta 
dolzarb muammolariga tegishli bo’lib, etarli darajada katta hajmga ega. Ushbu fan 
talabalarni yarimo’tkazgichlar va dielektriklardagi fizik hodisalarning asosiy 
qonuniyatlari bilan tanishtirishni nazarda tutadi. Qattiq jismlar turkumiga kiruvchi 
yarimo’tkazgichlar va dielektriklar ko’p fizikaviy xossalari bo’yicha o’xshash 
bo’ganligi, ularning tatbiq etish sohalari umumiy bo’lganligi sababli odatda ular 
birgalikda “Yarimo’tkazgichlar va dielektriklar fizikasi” fani sifatida o’qitiladi.
“Yarimo’tkazgichlar va dielektriklar fizikasi” kursining alohida qismi 
hisoblangan “Yarimo’tkazgichlar fizikasi” quyidagi asosiy bo’limlarni o’z ichiga 
oladi:

---

10