Yoshlar fiziologiyasi va gigiyenasi

Dinamik steriotip
Oddiy hayot sharoitiga odam va hayvon organizimga
turli xil tasirlovchilarning murakkab tazimi tasir etadi. Organizmning bunday
murakkab tasirlozchilarga moslashishi miya
yarim sharlari po’stlog’ining shartli
reflekslar analitik -sintatik faoliyati tufayli amalga oshiririladi . Buning natijasida
kompleks shartli reflekslar xosil bo’ladi.
Bu miya yarim shartli po’stlog’ining
yanada murakkab faoliyati bo’lib ,sharli reflektor faoliyati yoki dinamik stereotib
hisoblanadi.
Dinamik stereotip –
deb bir vaqtda bir tartibdagi shartli reflekslarning uzliksiz
ravishda tartib bilan kelishi va nerv tizimida bu tasirlarga javob qaytiladi. Dinamik
steriotip boshqacha aytganda, odamda bir necha yillar davomida shartli reflekslarning
izchillik bilan kelib, miya po’stlog’ida qo’zg’alish va tormozlanish juarayonlarini xosil
qilishdir. Dinamik stereotip har bir odam uchun o’ziga xos bo’lib, odamdagi
odat va malakalarning asosi hisoblanadi. Maktab yoshidagi bolalar bosh miya
yarim sharlari po’stlog’ida dinamik stereotipni xosil bo’lish jarayonlrini tekshirish
amaliy jihatdan muhim ahamiyatga ega. Masallan: Darslarni fiziologik asosida
tashkil etish, kun tartibini tuzish, ovqatlanish, mehnat va dam olishni va boshqa
faoliyat turlarini o’qituvchilar nerv tizimida dinamik stereotibni vujudga keltitish
yo’li bilan amalga oshiriladi.