Book · October 020 citations reads 1,496 authors: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

5.1.1-rasm. Korrupsiyaning asosiy turlari 
Poraxo‘rlik xufyona iqtisodiyotning bir turi bo‘lib, turli 
konsultantlar, agent, vositachilarga, rasmiy shaxslarga xizmatlariga 
haq to‘lash ham hisoblanadi. Bunda pora beruvchi naf yoki foyda 
olish kabi maqsadlarini amalga oshirish maqsadida unga sharoit 
Korrupsiya turlari 
poraxo‘rlik 
firibgarlik 
tovlamachilik 
nepotizm 

---

yaratib beruvchi mansabdor, vakolatli shaxslarga pora beradi
58
.
Poraxo‘rlikni keltirib chiqaruvchi asosiy sabablar quyidagilardan 
iborat: 
– biznesni boshlash uchun ruxsat olish, ro‘yxatdan o‘tish, qulay 
sharoit yaratishga intilish; 
– korxona raqobatchilarini yo‘ldan olib tashlash, ularni 
bozordan, faoliyat sohasidan surib chiqarish; 
– davlat xizmatlariga, davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanishga 
erishish, bu yo‘lda mansabdor shaxslar tazyiqi, qarshiligini yengish; 
– soliq to‘lovlari bo‘yicha qarzdorlikni kamaytirishga intilish; 
– tartibga solinuvchi narxni oshirish uchun ruxsat olish; 
– o‘z xodimlari, o‘zining va oilasining, biznesining 
xavfsizligini ta’minlash maqsadida pora berishga majbur bo‘lish
59
. 
Tovlamachilik
– aldash, laqillatish, qo‘rqitish yo‘li bilan 
kishining mol-mulki, pulini olib qo‘yish, undan foydalanish; 
firibgarlik. 
Tovlamachi
– kishilarni tovlab, laqillatib, qo‘rqitib kun 
ko‘ruvchi; firibgar
60
.