Tadbirkorlik faoliyati bu foyda olish maqsadida tavakkalchilik bilan amalga
Download 0,66 Mb. Pdf ko'rish
|
Test (2)
|
Tadbirkorlik faoliyati bu – foyda olish maqsadida tavakkalchilik bilan amalga oshiriladigan faoliyat bozor sub’ektlari o'rtasidagi yuqori foyda va ko'proq tavakkalchilikka ega bo'lish uchun kurashni anglatadi iste’mol jarayonida qo'llanilishi mumkin bo'lgan vosita asosiy kapitalni kengaytirish va uni takror ishlab chiqarishga qilinadigan sarflar Biznes-reja bu … korxona (firma)ning rivojlanish strategiyasini belgilab beruvchi asosiy jujjatdir asosan ishlab chiqarish bo'limining rejasidir asosan marketing bo'limining rejasidir asosan moliyaviy rejadir Kompaniyaning kuchli va kuchsiz tomonlari qanday aniqlanadi? SWOT tahlili yordamida STEP tahlili yordamida BKG matritsasi yordamida GM matritsasi yordamida Biznesda STEP tahlili qanday ? ijtimoiy, texnik, iqtisodiy, siyosiy tomonlarini tahlil qiladi kuchli, kuchsiz, imkoniyat, havf tomomlarini tahlil qiladi tashqi omillar tahlili ichki omillar tahlili Biznesda SWOT tahlili qanday ? kuchli, kuchsiz, imkoniyat, havf tomomlarini tahlil qiladi ijtimoiy, texnik, iqtisodiy, siyosiy tomonlarini tahlil qiladi tashqi omillar tahlili ichki omillar tahlili Strategiya bu- Faoliyat turlarining ma’lum dastasini nazarda tutuvchi noyob va qulay mavqeni yaratishdir Korxona faoliyatini har tomonlama taftish qilish Korxonada buxgalter zimmasidagi hisobot Korxonaning yillik xisobotini jamlash Tadbirkorlikning tashkiliy–iqtisodiy shakllaridan Hissadorlik jamiyati bu – ko'proq foyda olish maqsadida mehnat qurollari, ishlab chiqarish vositalari hamda pul resurslarini birlashtirgan uyushma bir tarmoq tadbirkorlari o'rtasidagi narxlar, ishlab chiqarishning umumiy hajmi bo'yicha kelishuv bir tarmoq tadbirkorlari tomonidan ortiqcha raqobatni bartaraf qilish, barqaror foyda olish maqsadida mahsulot sotishni birlashtirish tadbirkorlikning yirik moliyaviy operatsiyalarini birgalikda amalga oshirish maqsadidagi birlashuvi Ishlab chiqarish xarajatlarining ta’rifi qaysi javobda to'g'ri berilgan? firma tomonidan ma’lum bir vaqt ichida tovar ishlab chiqarish uchun sarflangan mablag' firmaning iqtisodiy resurslar uchun qilgan sarfi mahsulot realizatsiyasi uchun firmalar tomonidan qilingan sarflar firmaning jalb qilgan mablag'lari Iqtisodiy inqirozlarning kelib chiqish sababini toping. takror ishlab chiqarishdagi beqarorlik va nomutanosiblikning mavjud bo'lishi. talabning taklif miqdoridan orqada qolishi iste’molchi pul daromadlarining yetarli bo'lmasligi ishlab chiqarishning sust rivojlanishi Subsidiya – bu iqtisodiyotga byudjet orqali ta’sir etish vositalaridan biri bo'lib, qaytarib bermaslik sharti bilan takrorlanmay, faqat bir marta beriladi maqsadli dotatsiya bo'lib, u mahalliy byudjetlarga davlat byudjetlaridan ajratiladi, uni mo'ljallagan maqsad uchun sarflash majburiy va buni davlat nazorat qiladi umumiy dotatsiya bo'lib, uni ishlatish mahalliy hokimiyat ihtiyorida bo'ladi, markaz unga aralashmaydi davlat byudjetidin muxim xo'jalik va ijtimoiy – madaniy tadbirlarni amalga oshirish, davlat ma’qullagan iqtisodiy va madaniy rivojanish dasturlari, loyixalari uchun mahalliy hokimiyat idoralari (byudjetlar)ga ajratilgan pul mablag'lari Dotatsiya nima ? maqsadi ko'rsatilmas-dan beriladigan mablag' Qarzga berilgan mablag' Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag' Gumanitar yordam mablag'lari Subventsiya nima ? maqsadi ko'rsatilib beriladigan mablag' Qarzga berilgan mablag' Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag' Gumanitar yordam mablag'lari Byudjet taqchilligi (defitsit) nima davlat byudjeti xarajatlarining daromadlaridan ortishi davlat byudjeti daromadlarining xarajatlaridan ortishi davlat byudjeti xarajatlari va daromadlarining tengligi Qarzga berilgan mablag' Byudjet profitsiti nima ? davlat byudjeti daromadlarining xarajatlaridan ortishi davlat byudjeti xarajatlarining daromadlaridan ortishi Qarzga berilgan mablag' davlat byudjeti daromadlari va xarajatlarining tengligi Aksionerlik korxonalarning asosiy maqsadi Ishlab chiqarishda band bulmagan mablag'larni birlashtirib, uni yangi yo'nalishlarga sarflash Barcha resurslardan samarali foydalanish Moddiy resurslardan samarali foydalanish Mehnat resurslaridan samarali foydalanish Aksiya nima? Daromaddan uz ulushini olish huquqini ta’minlovchi qimmatbaho qog'oz Mulkdan foydalanish huquqini beradi Mol-mulkka ega bo'ladi Qiymatga ega emas Korxonaning ishlab chiqarish omillarini belgilang Moddiy, mehnat va kapital omillari Moddiy omillari SHaxsiy omillar Mehnat va tabiiy omillari. Ishlab chiqarish funktsiyalari deb nimaga aytiladi? Barcha omillarning ishlab chiqarish jarayoni oxirgi natija bilan bog'lanishi Ikki miqdorning o'zaro bog'likligi Uchala omilning funktsional bog'lanishi Barchasi to'g'ri Raqobat deganda nimani tushinasiz: Sub’ektlar o'rtasidagi daromad olish uchun olib boriladigan kurash Natural ishlab chiqarishdagi sub’ektlar o'rtasidagi aloqalar Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish Turli mulkdorlarning vujudga kelishi Subsidiya nima ? Qaytarib olmaslik sharti bilan berilgan mablag' Qarzga berilgan mablag' Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag' Gumanitar yordam mablag'lari Firmaning ma’lum tovarga bo'lgan sotib olish kurbi nima deyiladi? bozor muvozanatiga erishganligi bozorda yuksak mavqega ega bo'lish yakka talab bozor taklifiga to'g'ri yondashish Daromadlar usishi bilan talabda qanday o'zgarish sodir bo'ladi? talab xajmi muntazam ortib boradi talab xajmi o'zgarishsiz koladi turli sub’ektlar talabi qisqaradi talab va taklif xajmlari tenglashadi Agar bozorda talab taklifdan ancha oshik bulsa, u xolda… bozorda takchillik mavjud bo'ladi bozor muvozanati yuzaga keladi bozorda mul-kullik mujassam bo'ladi bozor kon’yukturasi shakllanadi Javoblarning kay biri tadbirkorlikning huquqini ifoda etadi? o'z mahsuloti narxini belgilash inflyatsiyaga karshi chora – tadbirlar qo'llash asosiy fondlardan unumli foydalanish ishchi kuchi migratsiyasiga ta’sir etish Tadbirkorlik kapitali qanday shaklda mavjud bula olmaydi? davlat kapitali shaklida pul va unga tenglashtiriladigan qimmatli qog'ozlar shaklida unumli kapital shaklida tovar kapitali shaklida Tadbirkorlarga ixcham, zamonaviy texnologiyalarni yetkazib berishda qaysi tizim katta axamiyat kasb etadi? lizing Konsalting Auditorlik Sug'urta Yuridik shaxs - bu … uz ustaviga ega bulib bankda xisob-kitob varagi ochgan, uz muxri va kayd etilgan manziliga ega sub’ekt mustakil ish yurituvchi korxonalar bankda o'z xisob – kitob varagiga ega bo'lgan shaxs shu mamlakat fuqarosi bo'lgan sub’ekt Mulk munosabatlari tarkibiga kirmaydigan tarkibiy qismlarni aniqlang: o'zlashtirish Egalik qilish Foydalanish Ayriboshlash Xususiylashtirishni qanday tushinasiz: Davlat mulkining boshqa mulk shakliga aylanishi Bozorning mavjud bo'lishi Mulkdorlik xuquqining saqlanishi Ijara va fermer xo'jaliklar tuzish Ishlab chiqarish xarajatlarini to'g'ri ajratib ko'rsating: Ishlab chiqarishning omillariga ketgan xarajat Moddiy resurslarga sarflangan mablag' Ishchiga mehnati uchun to'lanadigan pul Muomala xarajatlari Foydani qanday tushinasiz: Umumiy daromad va xarajat o'rtasidagi farq Tovarni sotishdan kelib tushgan pul Korxonaning bankda turgan pul mablag'i Ishlab chiqarish soxasidagi tadbirkorlik Daromadni qanday tushinasiz: Tovarni sotishdan kelib tushgan pul Umumiy daromad va xarajat o'rtasidagi farq Korxonaning bankda turgan pul mablag'i Ishlab chiqarish soxasidagi tadbirkorlik Reimport nima? iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish chet ellik mijozlardan tovarlar sotib olish tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish qandaydir mamlakat tovarlarini sotib olish Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri nima deb ataladi ? Blokcheyn Ma’lumotlar banki Tizim drayver 2021 yil 1 yanvardan blokcheynlarni joriy etish sohalari Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi Qishloq xo'jaligi, Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi Barcha ta’lim muassasalar, Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi Nodavlat-notijorat tashkilotlar, Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi o'zbekistonda “Elektron tijorat to'g'risida”gi qaror qanchon qabul qiligan 2004 yil 29 aprel 2005 yil 29 aprel 2010 yil 30 may 2015 yil 2 iyul ..... – bu oddiygina raqamli platforma emas, balki platformalar ekotizimidir. Alibaba U-pay Pay me Click ... – bu iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy aloqlarni raqamli texnologiyalarni qo'llash asosida amalga oshiriladigan tizimdir Raqamli iqtisodiyot Raqamli transformatsiya Raqamli infrastruktura Raqamli dasturlar Sanoatni raqamlashtirish raqamli iqtisodiyotda qanday ataladi? Sanoat 4.0. Sanoat 3.0 Sanoat 5.0 Sanoat 6.0 ERP tizimi nima? Korxona resurslarini joylashtirish va boshqarish tizimlari Maxsulot savdosini tashkil etish tizimi Maxsulot belgilarini aniqlovchi va xolati to'g'risida ma’lumot beruvchi tizim Bunday tizim mavjud emas ERP tizimi nima? Enterprise Resource Planning System Enterprise Resource Productning System Economic Resource Planning System Economic Resource Productning System “Raqamli o'zbekiston – 2030”dasturini amalga oshirish asosida raqamli iqtisodiyot ulushi necha foizgacha oshirish rejalashtirilgan? 0,3 0,25 0,35 0,4 Raqamli iqtisodiyot atamasini birinchi bo'lim kim amaliyotga kiritdi Nikolas Nigroponte Djon Nigroponte Debora Porter Djek Ma Raqamli iqtisodiyot atamasi birinchi qachon amaliyotga kiritilgan? 1995 yil 1996 yil 2004 yil 2005 yil ..... – kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi Mayning Blokcheyn Kraudsorsing Kraudfanding .... – oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir Kraudsorsing Kraudfanding Mayning Blokcheyn ... – o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish Kraudfanding Mayning Blokcheyn Kraudsorsing Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri nima deb ataladi ? Blokcheyn Ma’lumotlar banki Kraudsorsing Kraudfanding Blokcheyn nima ? Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi Mayning nima ? kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir Kraudfanding nima ? o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir Kraudsorsing ? oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi Marketinning asosiy sub’ektlari ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi Boshqaruv jarayoni Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Marketing obe’ktlari moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi. ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Boshqaruv jarayoni Marketing – bu.... ayirboshlash yo'li bilan ehtiyoj va talablarni qondirishga yo'naltirilgan inson faoliyatining turi, bozordagi barcha qatnashchilarning o'zaro manfaatlariga asoslangan harakatlarini, talabni shakllantirish va qondirish uchun birlashtirishdir Ishlab chiqarishni tashkil etish Sotishni tashkil etish Xizmat ko'rsatishni tashkil etish Strategik marketing... Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat Firma ichida mijozlar bilan ishlaydigan xodimlarni o'qitish va motivlashtirish bo'yicha amalga oshiriladigan marketing Remarketing-..... talab pasaymoqda uni tiklash kerak talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak Talab va taklif o'rtasidagi muvozanat Demarketing-.... talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak talab pasaymoqda uni tiklash kerak Talab va taklif o'rtasidagi muvozanat Sinxromarketing-.... talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak talab pasaymoqda uni tiklash kerak talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak Talab va taklif o'rtasidagi muvozanat Bozor segmenti–bu... boshqa guruhlardan farq qiluvchi, o'xshash belgilariga ega bo'lgan iste’molchilarning kichik guruhidir Ishlab chiqarishni tashkil etish Sotishni tashkil etish Xizmat ko'rsatishni tashkil etish Narx strategiyasi –.... narxlashtirish sohasidagi qarorlar va tadbirlarning kompleksi bozorga tovar siljitish uslublarining majmui korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir Talab va taklif o'rtasidagi muvozanat Lizing firmalar – bu salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi Injiring firmalari – turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi Konsalting firmalar- ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Venchur firmalari – bu kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi Seleng firmalari–.. jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi Trast firmalari – bu… xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi ..... xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi Trast firmalar Venchur firmalar Konsalting firmalar Lizing firmalar. .... jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar Seleng firmalari Lizing firmalar. Konsalting firmalar Venchur firmalar .... kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi Venchur firmalari Seleng firmalari Lizing firmalar. Konsalting firmalar .... salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina-uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi. Lizing firmalar Konsalting firmalar Seleng firmalari Venchur firmalar .... turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi. Injiring firmalar Konsalting firmalar Venchur firmalar Seleng firmalari ..... ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi. Konsalting firmalar Trast firmalar Lizing firmalar. Venchur firmalar Obligatsiya – bu: o'z egasiga dvidend olish xuquqini beruvchi qimmatli qog'ozdir o'z qiymatiga nisbatan qat’iy belgilangan foiz shaklida daromad keltiruvchi qimmatli qog'ozdir Emitentning qisqa muddatli qarz majburiyati To'lov topshiriqnomasi Dividend – bu: Emitentning qarzdorligi va bu qarz uchun foiz to'lash zarurligi xaqida guvoxlik beruvchi qimmatli qog'oz Bir shaxs tomonidan ikkinchisiga yozib berilgan qarz majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog'ozning bir turi Aktsiya minimal qiymati o'z qiymatiga nisbatan qat’iy belgilangan foiz shaklida daromad keltiruvchi qimmatli qog'ozdir Investitsiyani qanday tushinasiz: Ishlab chiqarishni rivojlantirishga qo'yilgan kapital Ishlab chiqarishni yangilash uchun berilgan qarz Eskirgan stanok uskunalarni yangilashga sarflangan mablag' Xorijgan kiritilgan mablag' Real ish xaqi nimani ifodalaydi: Nominal ish xaqiga sotib olish mumkin bo'lgan tovarlar Ishchining barcha daromadlari yig'indisi Ishchi pul daromadi Yashash uchun zarur pul miqdori Nominal ish xaqi nima: Ishchining pul shaklida oladigan ish xaqi Ishchi olgan pulning xarid qobilyati Bozordagi mavjud bo'lgan narx navo tizimi Inflyatsiya darajasi Amerika dollarining real almashuv kursi oshib borsa: Amerika fukarolari uchun import tovarlar arzonrok buladi Amerika sof eksporti kiskaradi Joriy operatsiyalar balansi takchilligi oshib boradi Ichki narxlar usadi Xalkaro savdo aylanmasi nima? Eksport va import xajmi Import xissasining ortishi Eksport xissasining ortishi Eksport va import nisbati Reimport nima? iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish chet ellik mijozlardan tovarlar sotib olish tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish qandaydir mamlakat tovarlarini sotib olish Jahon xo'jaligi rivojlanishiga qanday tendentsiya xos? taraqqiyot darajasi jihatidan turli mamlakatlarning bir-biriga yaqinlashuvi turli mamlakatlarning iqtisodiy taraqqiyot darajasi jihatidan bir tekis rivojlanishi ilg'or va qoloq mamlakatlar o'rtasidagi farqning kuchayishi industrial mamlakatlarning boshqa davlatlarga nisbatan tez o'sib borayotganligi Menejment –bu: boshqaruv munosabatlari ishlab chiqarish munosabatlari tijorat munosabatlari bozor munosabatlari Menejer — bu: ishlab chiqarishni tashkil qilish va boshqarish bo'yicha professional bilimlarga ega bo'lgan yollanma boshqaruvchi boshqaruv apparatida muayyan lavozimni egallagan shaxs uch kishidan kam bo'lmagan qo'l ostida ishlovchiga ega bo'lgan raxbar tadbirkor shaxs Menejer va tadbirkor o'rtasida qanday farq bor? birinchisi yollanma boshqaruvchi, ikkinchisi esa mulk egasi birinchisi buyruq beradi, ikkinchisi bajaradi ular o'rtasida xech qanday farq yo'q birinchisi yollanma boshqaruvchi, ikkinchisi uning faoliyatini nazorat qiluvchi Marketing, moliya, kadrlar, texnologiya, axborot bular tashkilotning funktsional elementlari Resurslari tashqi muxiti ishlab chiqarishi Klassik yoki ma’muriy boshqaruv maktabi fikrlarning rivojlanish davri: 1920-1950 yil 1985-1920 yil 1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha 1950 —hozirgi davrgacha Klassik - ma’muriy maktabning yorkin namoyondasi: Anri Fayol F.Teylor Abraham Maslou Meri Parker Follet “Inson munosabatlari” maktabi fikrlarning rivojlanish davri: 1950 -hozirgi davrgacha 1920-1950 yil 1985-1920 yil 1930- 1950 yildan hozirgi davrgacha “Inson munosabatlari” maktabi namoyondalari: E.Meyo, R Laykert A.Fayol F.Teylor Amir Temur Ilmiy menejment maktabi fikrlarning rivojlanish davri: 1985-1920 yil 2000-2014 yillar 1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha 1950 —hozirgi davrgacha F.Teylor ta’limotining asosiy mazmuni yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish G.Emerson ta’limotining asosiy mazmuni aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir Mumtoz menejment namoyondasi A.Fayol olg'a surgan tamoyillar tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr Boshqarishning asosiy, o'ziga xos aniq funksiyalari rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi; faoliyatimizning ustuvor yo'nalishini belgilaydi; faoliyatimizni aniq soha, ishga yo'naltiradi; Boshqarish strukturasi bu–..... funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi tekshirish , tahlil qilish va ma’lum tartibda shu ob’ekt faoliyatini o'z vaqtida sozlab turish Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari chiziqli struktura; chiziqli-shtabli struktura; funksiyasional struktura; chiziqli funksiyaonal struktura; dasturli maqsadli struktura rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi; faoliyatimizning ustuvor yo'nalishini belgilaydi; Strategiya — bu: har tomonlama detallashgan tashkilot missiyasini amalga oshirishni, hamda mahsulotlarni ta’minlash yo'llarini, vositalarini aks ettiruvchi kompleks reja batafsil qisqa muddatli reja ishchi dastur ishlab chiqarish dasturi Menejment — bu: kishilarga tasir o'tkazish va cheklangan resurslardan samarali foydalangan xolda, ma’lum maqsad yo'lida ularni boshqara olish qobiliyati boshqaruv fani va san’atidir resurslarni boshqarish bo'yicha alohida mohirlik va ma’muriy ko'nikmadir ishlab chiqarishni boshqarish jarayoni Lizing firmalar – bu salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi Injiring firmalari – turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi Konsalting firmalar- ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Venchur firmalari – bu kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi Seleng firmalari–.. jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi Trast firmalari – bu… xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi Tashkiliy-ma’muriy usullar boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Boshqarishning iqtisodiy usullari – iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi A. Fayolning diqqat markazida, eng avvalo: 14 tadan iborat boshqarish printsiplari turadi ikki printsip, ya’ni aniq qo'yilgan maqsad va g'oyalar, shuningdek oqil va sog'lom fikr yotadi yollanma ishchilar mexnatining unumdorligini oshirishda g'oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi ikki printsip, ya’ni aniq qo'yilgan maqsad va g'oyalar, shuningdek oqil va sog'lom fikr yotadi va yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g'oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi Amal qilish xarakteriga qarab boshqaruv qarorlari quyidagi turlarga bo'linadi: vaqtinchalik qarorlar, tezkor (operativ) qarorlar, muntazam qarorlar, vaqti - vaqti bilan qabul qilinadigan qarorlar muntazam qarorlar tezkor (operativ) qarorlar Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Strategik qaror yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi Taktik qarorlar maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi Umumiy qarorlar bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir Maxsus qarorlar tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik , ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi Stereotip qarorlar qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik, ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir Konsensus tamoyili qarorlar fikr almashishi va maslahat shuningdek ilgari surilayotgan muqobili masalalarni maqsadga muvofiqlashtirishning har xil usullarini qo'llash yordamida erishiladi qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik , ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi Boshqaruvning uchta darajasi farqlanadi: yuqori, o'rta, quyi iqtisodiy, moliyaviy, texnik gorizontal, vertikal, tarmoqli texnik, hududiy, institutsional Boshqaruvda ilmiy yondoshuvlari deganda qo'yidagilar tushuniladi: tizimli, jarayonli, vaziyatiy, miqdoriy xususiy umumiy Kompleksli demokratik, ijtimoiy «Insoniy munosabatlar» maktabi: «Teylorizm» ga qarshi turuvchi maktabdir «Teylorizm»ni qo'llab quvvatlovchi maktabdir mehnatni texnokratik boshqarilishiga asos solgan maktabdir ishchi — bu fikrsiz robot emas degan g'oyani ilgari surgan maktabdir Marketinning asosiy sub’ektlari ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi Boshqaruv jarayoni Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Marketing obe’ktlari moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Boshqaruv jarayoni Boshqaruv qarorlariga qo'yiladigan talablar: ilmiy asoslangan bo'lishi, bir-biri bilan aloqadorligi, tezkor bo'lishi, samarali bo'lishi mehnat sharoitini yaratish ishlab chiqarishni tashkil qilish tashkilot strukturasini tanlash Quyida qayd qilingan ehtiyojlarning qaysi bir birlamchi ehtiyojlarga kiradi: fiziologik ehtiyojlar sotsial ehtiyojlar o'zlikni anglashga bo'lgan ehtiyojlar ma’naviyatga bo'lgan ehtiyojlar Qaror qabul qilishda “Ringi” usuli necha bosqichdan iborat 5 bosqich 4 bosqich 3 bosqich xoxlagancha Kommunikatsiya—bu: ikki va undan ortiq odamlar o'rtasidagi axborot almashish jarayoni ma’lumot va xabarlarni to'plashdir davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Sifatni boshqarish jarayonida birinchi qaysi bosqichlarni o'z ichiga oladi Ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Sifatni nazorat qilishning birinchi bosqichi Kelayotgan xom-ashyo, materiallar, yarim fabrikalar va butlovchi qismlari tekshirishdan iborat bo'lgan kirish nazorati ishlab chiqarish jarayonida mahsulotlar parametrlarni tekshirishdan iborat ehtiyot yoki joriy nazorat tayyor mahsulotni tekshirishga qaratilgan qabul qilish nazoratlariga bo'linadi Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Funktsiyaonal boshqaruv nima kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va hakazolar kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Tashkiliy boshqaruv bu…. kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va hakazolar davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Motivlashtirish–bu…. ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish Demotivlashtirish–bu…. xodimlarning tashabbusini qo'llab quvvatlamaslik, ular bilan hisoblashmaslik ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish Motivlashtirish strategiyasini tanlashdagi oqilona (ratsion) model Rag'batlantirish va jazo strategiyasi Ish orqali motivlashtirish, Menejerlar bilan doimiy aloqada bo'lish strategiyasi Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Amerikali ruhshunos Abraxam Maslou ehtiyojlar ustunligi nazariyasi necha turiga tayangan 5 ta 4 ta 6 ta 7 ta Rag'batlantirish va jazo strategiyasi.... kim ko'p va yaxshi ishlasa , unga haq to'lanadi; kim undan ko'p ishlasa shunchalik ko'p haq to'lanadi; kim sifatsiz ishlasa u jazolanadi xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi Ish orqali motivlashtirish.... xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham alternativ yechim tanlash kim ko'p va yaxshi ishlasa , unga haq to'lanadi; kim undan ko'p ishlasa shunchalik ko'p haq to'lanadi; kim sifatsiz ishlasa u jazolanadi Marketing – bu.... ayirboshlash yo'li bilan ehtiyoj va talablarni qondirishga yo'naltirilgan inson faoliyatining turi, bozordagi barcha qatnashchilarning o'zaro manfaatlariga asoslangan harakatlarini, talabni shakllantirish va qondirish uchun birlashtirishdir Ishlab chiqarishni tashkil etish Sotishni tashkil etish Xizmat ko'rsatishni tashkil etish Marketing atamasi qachon fanga atama sifatida kiritilgan 1902 yilda 1974 yilda 1804 yilda 1992 yilda Risklarni o'rganish, tahlil qilish, sabalarini aniqlash, oldini olish, tahsirini kamaytirish va bartaraf qilish bilan shug'ullanuvchi maxsus xizmatlar Autsorsing Sotish xizmati savdo xizmati Sug'urta Autsorsing xizmati qanday faoliyat korxona moliya - xo’jalik faoliyatining barcha jabhasida yuzaga keladigan muammolarni bartaraf etishda, optimal yechimni aniqlash hamda samarali boshqaruvni tashkil etish maqsadida korxona o’zi bajarishi lozim bo’lgan funktsiyalarni ana shunday xizmat ko’rsatuvchi korxonaga yuklashi bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy faoliyatdir biznes sub'ektining ichki tuzilmasida nizolarsiz, stresslarsiz ish faoliyatini tahminlaydi. Ko’plab yoshlar kasb-hunar kollejlarini tamomlab, o’zlarini biznes tuzilmalarini ochib, pul topish maqsadida faoliyat qilayotganlar uchun bu usullardan foydalanish hayotiy zaruratdir mantiqiy usullar va haqiqatni qidirib topishda qo’llaniladigan nazariy tadqiqot qoidalari tizimidir Texnik xizmat ko'rsatuvchi Benchmarking xizmati qanday faoliyat biznes sub'ektining ichki tuzilmasida nizolarsiz, stresslarsiz ish faoliyatini tahminlaydi. Ko’plab yoshlar kasb-hunar kollejlarini tamomlab, o’zlarini biznes tuzilmalarini ochib, pul topish maqsadida faoliyat qilayotganlar uchun bu usullardan foydalanish hayotiy zaruratdir mantiqiy usullar va haqiqatni qidirib topishda qo’llaniladigan nazariy tadqiqot qoidalari tizimidir korxona moliya - xo’jalik faoliyatining barcha jabhasida yuzaga keladigan muammolarni bartaraf etishda, optimal yechimni aniqlash hamda samarali boshqaruvni tashkil etish maqsadida korxona o’zi bajarishi lozim bo’lgan funktsiyalarni ana shunday xizmat ko’rsatuvchi korxonaga yuklashi bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy faoliyatdir Texnik xizmat ko'rsatuvchi Risk nima xavf zarar foyda daromad “Marketing - tovarlarni yaratish, taklif etish va ayriboshlash asosida ayrim olingan kishi va guruhlarning talab va ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan iqtisodiy va boshqaruv jarayonidir” bu kimning fikri F.Kotler Peter Drukker A.Maslou F.Teylor “Marketingning maqsadi sotishga qaratilgan harakatlarni yo‘q qilishdan iboratdir. Uning maqsadi xaridorlarni shunday o‘rganish va tushunishdan iboratki, tovar va xizmatlar uning talabiga aynan mos tushib, pirovardida o‘zini- o‘zi sotadi” bu kimning fikri Peter Drukker A.Maslou F.Teylor F.Kotler Strategik marketing... Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat Firma ichida mijozlar bilan ishlaydigan xodimlarni o'qitish va motivlashtirish bo'yicha amalga oshiriladigan marketing Remarketing-..... talab pasaymoqda uni tiklash kerak talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak To'g'ri javob yo'q Demarketing-.... talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak talab pasaymoqda uni tiklash kerak To'g'ri javob yo'q Sinxromarketing-.... talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak talab pasaymoqda uni tiklash kerak talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak To'g'ri javob yo'q Bozor segmenti–bu... boshqa guruhlardan farq qiluvchi, o'xshash belgilariga ega bo'lgan iste’molchilarning kichik guruhidir Ishlab chiqarishni tashkil etish Sotishni tashkil etish Xizmat ko'rsatishni tashkil etish Narx strategiyasi –.... narxlashtirish sohasidagi qarorlar va tadbirlarning kompleksi bozorga tovar siljitish uslublarining majmui korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir To'g'ri javob yo'q Kommunikatsion siyosat–..... bozorga tovar siljitish uslublarining majmui korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir To'g'ri javob yo'q narxlashtirish sohasidagi qarorlar va tadbirlarning kompleksi Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz)–.... korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir. mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash axborotlar oqimini tashkil qilish marketing xizmatini uyushtirish Qaror qabul qilish —bu.... muammolarni o'rganish va erishilgan natijalarga baho berish rozilik berish alternativ yechim tanlash muammolarni o'rganish Boshqarishning iqtisodiy usullarining jumlasiga quyidagilar kiradi kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx -navo rozilik berish Farmoyish berish sog'lom ijtimoiy-ruhiy muhitni yaratishdir Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari sog'lom ijtimoiy-ruhiy muhitni yaratishdir kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx —navo rozilik berish Farmoyish berish Tashkiliy-ma’muriy usullar..... tashkiliy ta’sir ko'rsatish vafarmoyish berish sog'lom ijtimoiy-ruhiy muhitni yaratishdir kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx —navo rozilik berish Boshqaruv sub’ekti bo'lib ijro etuvi xokimiyat va boshqaruv organlari kontsernlar hisoblanadi Ishlab chiqarish tadbirkorlik Boshqarish pog'ona (daraja)lariga qarab maqsadlar qanday turlarga bo'linadi tuman maqsadlari siyosiy maqsadlar iqtisodiy maqsqdlar ijtimoiy maqsadlar Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri boshqarish funktsiyasi xisoblanadi Rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash axborotlar oqimini tashkil qilish marketing xizmatini uyushtirish Quyida qayd qilingan funktsiyalarning qaysi biri boshqarishning sotsial funktsiyasiga kiradi xodimlarning sottsial madaniy-ma’naviy yextiyojlarini qondirish. mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash axborotlar oqimini tashkil qilish marketing xizmatini uyushtirish Avtokratik rahbarlar bo'ysinuvchilarning... tashabbuskorligiga yo'l qo'ymaydi tashabbuskorligiga to'la-to'kis tayanadi tashabbuskorligini rag'batlantiradi va undan foydalanadi axborotlar oqimini tashkil qiladi Strategik rejalashtirishning uchta asosiy boskichini belgilang tashki, ichki muxit taxlili: vazifa va maksadning aniklanishi, strategiya ishlab chiqish natijaviylik taxlili: rakobatbardoshligini aniklash, firmaning iktisodiy imkoniyatlarini aniklash rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili strategiyani boshkarish, rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili Boshkarish ta’limotidagi asosiy maktablar Ilmiy, mumtoz, "Insoniy munosabatlar maktabi", mikdoriy tizimli menejment Mumtoz, ilmiy, chizikli, funktsional Aralash, chizikli, funktsional Innovatsion, demokratik, liberal, avtokratik Biznes boshqaruv asoslari fanining taxlil usullari Sistemali, kompleks, kuzatish, integratsion, iktisodiy matematik, eksperiment, sotsiologik kuzatuv Samarali, kompleks, chizikli, funktsional Mikrodarajada, makrodarajada Innovatsion, demokratik, liberal, avtokratik Boshkaruvning "7-s" tamoyili Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Ijtimoiy ximoya, struktura, "nou-xau", xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Boshqaruvning “To'rt maqsad” usuli boshqaruv tartib-qoidasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari Chiziqli, chizikli shtabli, funktsional, chizikli funktsional, dasturli maksadli Chiziksiz, funktsional, dasturli maksadli Funktsional, dasturli maksadli, chiziksiz funktsional, bosh shtab turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Strategik marketing... Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi. Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat Firma ichida mijozlar bilan ishlaydigan xodimlarni o'qitish va motivlashtirish bo'yicha amalga oshiriladigan marketing Amal qilish xarakteriga qarab boshqaruv qarorlari quyidagi turlarga bo'linadi: vaqtinchalik qarorlar, tezkor (operativ) qarorlar, muntazam qarorlar, vaqti -vaqti bilan qabul qilinadigan qarorlar muntazam qarorlar tezkor (operativ) qarorlar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Injiring firmalari – turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi Tashkiliy boshqaruv bu…. kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va hakazolar davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Boshqarish strukturasi bu–..... funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi tekshirish , tahlil qilish va ma’lum tartibda shu ob’ekt faoliyatini o'z vaqtida sozlab turish Strategik rejalashtirishning uchta asosiy boskichini ayting tashki, ichki muxit taxlili: vazifa va maksadning aniklanishi, strategiya ishlab chikish natijaviylik taxlili: rakobatbardoshligini aniklash, firmaning iktisodiy imkoniyatlarini aniklash rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili strategiyani boshkarish, rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili Mumtoz menejment namoyondasi A.Fayol olg'a surgan tamoyillar tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir Stereotip qarorlar qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik, ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr Motivlashtirish –bu…. ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish Kimning ta’limotida yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashga erisilgan F.Teylor A.Fayol G.Emirson D.Mak Gredor Kimning ta’limotida boshqarish va mehnatni tashkil qilishning kompleks, sistemali tizimini ishlab chilgan G.Emirson D.Mak Gredor F.Teylor A.Fayol Kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadigan firma–… Venchur firmalari Konsalting firmalari Seleng firmalari Injiring firmalari Konsalting firmalar- ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi. kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Venchur firmalari – bu kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi. salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi Seleng firmalari–.. jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar. turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi Xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradigan firma–… Trast firmalari Konsalting firmalari Seleng firmalari Injiring firmalari Ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadigan firma–… Konsalting firmalari Seleng firmalari Injiring firmalari Trast firmalari Turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadigan firma–… Injiring firmalari. Trast firmalari Konsalting firmalari Seleng firmalari Jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadigan firma–… Seleng firmalari Injiring firmalari Trast firmalari Konsalting firmalari Salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadigan firma–… Lizing firmalar Injiring firmalari Trast firmalari Konsalting firmalari Klassik yoki ma’muriy boshqaruv maktabi fikrlarning rivojlanish davri: 1920-1950 yil 1985-1920 yil 1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha 1950 —hozirgi davrgacha Ilmiy menejment maktabi fikrlarning rivojlanish davri: 1985-1920 yil 1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha 1950 —hozirgi davrgacha 1920-1950 yil Ilmiy menejment maktabining yorkin namoyondasi: F.Teylor Abraham Maslou Meri Parker Follet Anri Fayol Klassik—ma’muriy maktabning yorkin namoyondasi: Anri Fayol F.Teylor Abraham Maslou Meri Parker Follet Injiring firmalari – turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish G.Emerson ta’limotining asosiy mazmuni aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir Boshqarish strukturasi bu–..... funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi tekshirish , tahlil qilish va ma’lum tartibda shu ob’ekt faoliyatini o'z vaqtida sozlab turish Boshqarishning asosiy, o'ziga xos aniq funksiyalari rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi; faoliyatimizning ustuvor yo'nalishini belgilaydi; faoliyatimizni aniq soha, ishga yo'naltiradi; Trast firmalari – bu… xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi Tashkiliy-ma’muriy usullar boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi. iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Boshqarishning iqtisodiy usullari – iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi. ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi. boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ….–boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi Tashkiliy-ma’muriy usullar Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari Boshqarishning iqtisodiy usullari turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi …–ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari Tashkiliy-ma’muriy usullar Boshqarishning iqtisodiy usullari turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi …–iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi Boshqarishning iqtisodiy usullari Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari Tashkiliy-ma’muriy usullar turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi Lizing firmalar – bu salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi Boshkaruvning "7-s" tamoyili Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Ijtimoiy ximoya, struktura, "nou-xau", xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli boshqaruv tartib-qoudasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik Motivlashtirish –bu…. ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar-bular boshqaruvning qaysi usuli Boshkaruvning "7-s" tamoyili. Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari Tashkiliy-ma’muriy usullar Boshqaruv tartib-qoudasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya-bular boshqaruvning qaysi usuli Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli. Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari Tashkiliy-ma’muriy usullar Boshkaruvning "7-s" tamoyili Konsensus tamoyili qarorlar fikr almashishi va maslahat shuningdek ilgari surilayotgan muqobili masalalarni maqsadga muvofiqlashtirishning har xil usullarini qo'llash yordamida erishiladi. qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik , ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi Boshqarishning iqtisodiy usullari – iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi. ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi To'g'ri javob yo'q Korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabat nima deb ataladi Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz) Kommunikatsion siyosat Reklama Sotishni rag'batlantirish Kommunikatsion siyosat – Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz), Reklama, Sotishni rag'batlantirish iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi Ish orqali motivlashtirish.... xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham Sotishni rag'batlantirish kim ko'p va yaxshi ishlasa , unga haq to'lanadi; kim undan ko'p ishlasa shunchalik ko'p haq to'lanadi; kim sifatsiz ishlasa u jazolanadi Motivlashtirish strategiyasini tanlashdagi yondoshuvlar Rag'batlantirish va jazo strategiyasi, Ish orqali motivlashtirish, Menejerlar bilan doimiy aloqada bo'lish strategiyasi. Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz) Reklama Sotishni rag'batlantirish Ehtiyoj - bu........ hayotiy vositalarga bo'lgan zaruriyat. ishlab chiqarish jarayoni iste’mol jarayonida qo'llanilishi mumkin bo'lgan vosita Resurs Ishlab chiqarishning asosiy omillari: ishchi kuchi, kapital, yer va tadbirkorlik qobiliyati. xom-ashyo va ishlab chiqarish texnologiyasi ishlab chiqarish resurslari kapital Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog'liq? qiymat o'lchovi muomala vositasi jamg'arma vositasi jahon puli Bozorni tartibga solish mexanizmi: talab, taklif, narh, raqobat monopoliya, oligopoliya, monopsoniya tadbirkorlik, biznes, foyda Moliyaviy munosabatlar Ishlab chiqarish – bu ko'payib boruvchi ehtiyojlarni qondiruvchi yagona manbaa iqtisodiyotni moliyalashtiruvchi yagona manbaa jamiyat hayoti uchun 2 – darajali rolь o'ynaydi mehnat vositalarini mehnat predmeti va mehnatdan ajralishidir Ishlab chiqarishning asosiy maqsadi – oshib boruvchi ehtiyojlarni qondirish davlat iqtisodiyotini rivojlantirish davlatning ishlab chiqarish potentsialini oshirish ilmiy – texnika taraqqiyotini ta’minlash Quyidagilardan qaysi biri ishlab chiqarishning shaxsiy – insoniy omili hisoblanadi? ishchi kuchi xom – ashyo materiallar bino va inshootlar, mashinalar, asbob va uskunalar Iste’molchilarning muvozanati – bu iste’molchining daromadlari xarajatlariga teng iste’molchining katta qoniqishga ega bo'lishi iste’molchining xaridordan rozi bo'lishi iste’molchining daromadi xarajatlaridan yuqori Iste’molchilarning real daromadi – iste’molchilarning sotib olish qobiliyati har oylik maosh mehnatga haq to'lash davlat tomonidan berilgan kreditlar Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi? mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan mahsulot miqdorini qilingan sarf – xarajatlarga nisbati bilan mahsulot miqdorini asosiy kapitalga taqqoslash yo'li bilan mahsulot miqdorini aylanma kapitalga taqqoslash yo'li bilan Pulning qaysi vazifasi boylik to'plash bilan bog'liq? jamg'arma vositasi muomila vositasi to'lov vositasi qiymat o'lchovi Pulning vazifasi nimadan iborat? yagona hisob – kitob yurgizish, almashuv, jamg'arma, muomila, to'lov vositasi vazifasini bajaradi pul iste’moli bilan ijtimoiy talabga bo'lgan investitsiya omili ijtimoiy taklif va almashuv uchun zarur bo'lgan miqdorni belgilaydigan kapital qiymatlar omili daromadlar va xarajatlarni hisobga olish tizimi Tovar deb, nimaga aytiladi? kishilar ehtiyojini qondiradigan va bozor uchun ishlab chiqarilgan mahsulotga yaratilgan mahsulotga iste’molga tushgan barcha moddiy ne’mat va xizmatlarga o'zgalar ehtiyojini qondiruvchi vositalarga Milliy pulimiz so'm qachon joriy qilindi va muomilaga kiritildi? 1994 yil 1-iyul 1993 yil 1-noyabr 1994 yil 1-iyun 1994 yil 1-oktyabr Bozor – bu ................ majmui bo'lib, ularning munosabatlari natijasida tovarlarning sotish va sotib olish imkoniyati tug'iladi. xaridor va sotuvchilar odamlar va kompaniyalar sotib oluvchilar va firmalar sotuvchi va ishlab chiqaruvchilar Bozorning vujudga kelishi: tovar xo'jaligi vujudga kelishi bilan paydo bo'lgan natural xo'jalik hukmron bo'lgan davrda vujudga kelgan bozor iqtisodiyotiga o'tish vaqtidan boshlab vujudga kelgan sanoat taraqqiy eta boshlagan kundan boshlab paydo bo'lgan Bozor muvozanati deganda – bozordagi talab va taklifning miqdoran va tarkiban bir – biriga muvofiq kelishi tushiniladi bozorda muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushiniladi mazkur bozorning tarkibida amal qiluvchi bo'g'inlar tushiniladi bozor iqtisodiyoti uchun xizmat ko'rsatuvchi har xil sohalar tushiniladi Bozorni segmentlash (tabaqalash) deganda – ma’lum belgi, alomatlar va savdo-sotiqning shart- sharoitiga qarab bozorni har xil bo'g'inlarga ajratish, tabaqalash tushiniladi milliy bozor eksport – importni davlat tomonidan himoya qilinishi tushiniladi milliy yoki regional bozorga tashqaridan suqulib kirish va u bozorni o'ziga tobe’ etish tushiniladi bozordagi holat ya’ni muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushiniladi Bozorni tartibga solish mexanizmi: talab, taklif, narh, raqobat monopoliya, oligopoliya, monopsoniya tadbirkorlik, biznes, foyda Moliya, soliq, bank rezume qaysi bo'limlarni o' ichiga olmaydi olinayotgan daromadlari Shaxsiy ma’lumotlar Tajribalari Ta’limi Quyidagi ta’riflardan qay biri bozor iqtisodiyotini to'laroq ifoda etadi? iqtisodiy hatti – harakatlarning erkin, mustaqil ravishda yuz berishi, tovar – pul munosabatlaridan keng foydalanish, ularning bozor mexanizmi orqali bir-birlariga bog'lanib muvofiqlashuv amalga oshadigan iqtisodiyot. hozirgi zamon iqtisodiyoti taqchillik yo'q iqtisodiyot mustaqil davlatlar iqtisodiyoti “Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi” tamoyili: ham ichki, ham tashqi iqtisodiy munosabatlarini mafkuradan xoli qilish zarurligini bildiradi qonun va qonunlarga rioya etish ustivor bo'lish zarurligini bildiradi davlatning bosh islohotchi bo'lishi lozimligini bildiradi kuchli ijtimoiy siyosat olib borish yuzasidan ta’sirchan chora – tadbirlar ko'rilishini bildiradi Bozorda korxona mahsulotiga talab va uning orqasidan narx o'smoqda. SHu bilan birga, ushbu tovarni ishlab chiqarish va bozorga yetkazib berish xarajatlari ham mos ravishda ko'paysa, taklif miqdorida o'zgarish bo'ladimi? tovarni narxi oshishi, albatta, taklifni ko'paytiradi taklif miqdori tez o'sib boradi taklif miqdori o'zgarishsiz qoladi ma’lum vaqtgacha tovarlar omborlarda to'planib qoladi Erkin narxlar deganda: talab va taklif ta’sirida shakllanadigan narxlar tovarlar bevosita iste’molchilarga sotiladigan narxlar davlat byudjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narxlar bozorda o'z mavqeini mustahkamlash va raqiblarini siqib chiqarish uchun foydalanilib, bozorga kirib olish narxi Хalqaro iqtisodiy munosabatlar – bu: jahonning turli mamlakatlari o‘rtasidagi хo‘jalik aloqalari majmui iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog‘ining tashkil topishi kapitalning chеt elda joylashtirilishi mehnat rеsurslarining mamlakatlararo ko‘chib yurishi Хalqaro iqtisodiy intеgratsiya jarayonini ob’еktiv tavsifdagi omillari qatoriga nimalar kirmaydi? milliy iqtisodiyot yopiqligi darajasining kuchayishi хalqaro mеhnat taqsimotining chuqurlashuvi milliy iqtisodiyot ochiqligining kuchayishi хo‘jalik aloqalarining baynalminallashuvi Ikki va undan ortiq mamlakatlarning o`zaro kelishuviga asosan, bu mamlakatlarda ishlab chiqarilgan mahsulotlar bilan o`zaro savdo qilishda bojlar va boshqa cheklovlarni bekor qilishdan iborat integratsion guruh darajasi qanday nomlanadi? Erkin savdo hududi Yagona bojxona ittifoqi Umumiy Bozor Yagona valyuta ittifoqi Davlatlar orasidagi o`zaro savdoda boj to`lovlari va yig`imlari va boshqa cheklovchi tadbirlar olib tashlanadigan integratsion guruh darajasi qanday nomlanadi? Bojxona ittifoqi Erkin savdo hududi Umumiy bozor Valyuta uttifoqi Хalqaro savdoda mutlaq ustunlik nazariyasini ilgari surgan iqtisodchi olim kim? A.Smit D.Rikardo U.Pеtti T.Mann Хalqaro savdoda qiyosiy ustunlik nazariyasini ilgari surgan iqtisodchi olim kim? D.Rikardo A.Smit T.Mann U.Pеtti “Ko‘rinmas qo‘l” kontsеptsiyasining asoschisi kim? A.Smit U.Pеtti D.Rikardo T.Mann A.Smit tilga olgan «Ko‘zga ko‘rinmas qo‘l» nima? raqobat va xususiy manfaat qiymat qonuni narx qonuni erkin tadbirkorlik Quyidagilardan qaysi biri protеktsionizm siyosatining asosiy bеlgisi hisoblanmaydi? tovarlar eksportini chеklash va importni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, bu orqali mamlakatdagi qat’iy valuta miqdorini ko‘paytirish xorijiy tovarlarga yuqori boj to‘lovlari o‘rnatish orqali milliy ishlab chiqarishni himoyalash tovarlar importini chеklash va eksportni har tomonlama qo‘llab- quvvatlash tovarlarning ma’lum turlari bilan savdo qilishga davlat monopoliyasining o‘rnatilishi Quyidagilardan qaysi biri eksportni rag‘batlantirishning krеdit-moliyaviy usullari tarkibiga kirmaydi? eksportdan olinuvchi tushumlar va foydaga qo‘shimcha soliqlarni joriy etish eksport qiluvchilar uchun davlat krеditlarini bеrish хususiy krеditlar bеrilishini rag‘batlantirish eksportdan olinuvchi foydadan soliq to‘lashdan ozod etish Tovarlarni chеt ellik mijozlarga sotish maqsadida mamlakatdan tashqariga chiqarish nima dеb ataladi? eksport import rеeksport rеimport Chеt ellik mijozlardan tovarlar (хizmatlar) sotib olib, ularni mamlakatga kеltirish nima dеb ataladi? import rеeksport rеimport eksport Biror bir mamlakat boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarni o‘z istе’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun хarid qilgan taqdirda nima ro‘y bеradi? rеeksport rеimport eksport import Tovarlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri, pul ishtirokisiz bir-biriga ayirboshlash nima dеb ataladi? bartеr yoki muovaza auktsion talab rеimport Qanday holatda savdo balansi vujudga kеladi? eksport=import eksport>import eksport Quyidagi omillardan qaysi biri valyuta kurslarining o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatmaydi? alohida olingan bozorda istе’mol buyumlariga bo‘lgan talab va taklif milliy istе’molchilarning rеal хarid qilish layoqati mamlakatdagi inflyatsiya darajasi mamlakatdagi foiz stavkasi darajasi Globallashuv vositasi hisoblangan holda xalqaro biznes zamonaviy sharoitlarda qanday jihatlari bilan belgilanadi? Ochiqlik va umumiylik, rivojlanishning bosqichma- bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari Ma’muriy iqtisodiyotga asoslanganligi, rivojlanishning bosqichma-bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari Rivojlanish darajasining yuqoriligi, rivojlanishning bosqichma-bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari Erkin savdo hududlari, moliyaviy barqarorligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari Chet ellik hamkorlar oldida u yoki bu qimmatga ega bo’lgan va mos ravishda, firmaning xalqaro bozorga chiqishi uchun foydalanish mumkin bo’lgan milliy afzalliklar qanday? Yuqori malakali va nisbatan arzon ishchi kuchi,qator tarmoqlarda tadqiqot va loyihalarning yetarli darajada yuqori ekanligi, Resurslarga ega bo’lish, Moliyaviy yordam Qimmatli qog’ozlar narxi oshishi, valyuta ayirboshlash erkinligi Yangi bozorga kirib borishi, daromad ortishi Xalqaro menejerning tashkilotchilik roli quyidagi asosiy muammolarning xal etilishini nazarda tutadi: Jamoa bilan birgalikda izlanishlar yo’nalishlarni ajratib ko’rsatish, dastlabki tahlil o’tkazish uchun tashqi maslahatchilar va xizmatlar xarakatini tashkil etish,istiqbolli imkoniyatlarni yakuniy tanlash Xo`jalik hayotining yanada baynalminallashuvi, xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi Jamoa bilan ishlash, xodimlarni eshitish , birgalikda qaror qabul qilish Istiqbolli rejalar tuzish,xodimlarni boshqarish, chet ellik hamkorlar bilan muzokaralar o’tkazish Xalqaro biznes maqsadi ? Turli mamlakat va mintaqalar bozorlarda ishlash va turli mamlakat va mintaqalarning imkoniyatlaridan foydalanish vositasida foyda olish Ushbu mamlakat sharoitlarida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish Xalqaro aloqalar va turli mamlakatlarning imkoniyatlaridan foydalanish asosida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish Ushbu mamlakat va uning bozorlari sharoitlarida “ITTKI-ishlab chiqarish- sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklardan foydalanish vositasida foyda olish Mamlakat biznes maqsadi? Ushbu mamlakat va uning bozorlari sharoitlarida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklardan foydalanish vositasida foyda olish Turli mamlakat va mintaqalar bozorlarda ishlash va turli mamlakat va mintaqalarning imkoniyatlaridan foydalanish vositasida foyda olish Ushbu mamlakat sharoitlarida “ITTKI- ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish Xalqaro aloqalar va turli mamlakatlarning imkoniyatlaridan foydalanish asosida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish Xalqaro biznesga xos bo’lgan multi va kross yondashuv o’xshashliklari motivatsiya va nazorat sohasida firma boshqaruvida qanday muhit nuqtai nazaridan to’liq namoyon bo’ladi? Funksional Hududiy Ijtimoiy Investitsion Mahsulotning xalqaro hayotiylik sikli tamoyili qaysi iqtisodchi tomonidan ishlab chiqilgan mahsulotning hayotiylik sikli nazariyasiga asoslanadi? R. Vernan J.M Keyns David Rikardo Adam Smit Mahsulotning hayotiylik sikli birinchi bosqichi qanday nomlanadi? Yangilik kiritish bosqichi Xarid hajmining ko’payishi bosqichi Bozorni to’ldirish bosqichi Kamayish bosqichi Mahsulotning hayotiylik sikli ikkinchi bosqichi qanday nomlanadi? Xarid hajmining ko’payishi bosqichi Yangilik kiritish bosqichi Bozorni to’ldirish bosqichi Kamayish bosqichi Mahsulotning hayotiylik sikli uchinchi bosqichi qanday nomlanadi? Bozorni to’ldirish bosqichi Yangilik kiritish bosqichi Bozorni to’ldirish bosqichi Xarid hajmining ko’payishi bosqichi Mahsulotning hayotiylik sikli to’rtinchi bosqichi qanday nomlanadi? Kamayish bosqichi Xarid hajmining ko’payishi bosqichi Yangilik kiritish bosqichi Bozorni to’ldirish bosqichi Mahsulotning hayotiylik sikli bosqichlari to’gri ko’rsatilgan qatorni belgilang? Yangilik kiritish bosqichi, Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Kamayish bosqichi Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Yangilik kiritish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Kamayish bosqichi Yangilik kiritish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Kamayish bosqichi Yangilik kiritish bosqichi, Kamayish bosqichi Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Xalqaro koorperatsiyaga tarif bering Mamlakatlar o`rtasida ular tomonidan nisbatan kam harajatlar bilan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni ayirboshlashga asoslangan hamkorlik Milliy iqtisodiyotning jahon bozorida sotish uchun muayyan turdagi mahsulotlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashuvi mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi To`g`ri javob berilmagan Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida detalli ixtisoslashuvga tarif bering alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir. mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir. To`g`ri javob berilmagan Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida texnologik ixtisoslashuvga tarif bering mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq muayyan operatsiyalariga ixtisoslashuvini anglatadi Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir. alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir. To`g`ri javob berilmagan Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida predmetli ixtisoslashuvga tarif bering Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir. mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir. To`g`ri javob berilmagan “Xalqaro savdoning ko‘lami” atamasini yoritib bering tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari. xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi. xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. “Xalqaro savdoning tarkibi” atamasini yoritib bering xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari. xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi. “Xalqaro savdoning tovar tarkibi” atamasini yoritib bering xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari. xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi. “Xalqaro savdoning hududiy tarkibi” atamasini yoritib bering xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi. xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari. xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. “Xalqaro savdo siyosati” atamasini yoritib bering jahon savdosini tartibga solishga yo'naltirilgan xalqaro tashkilot va hududiy ittifoqlar faoliyati. xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi. xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari. JST (Jahon Savdo Tashkiloti)ning funksiyalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish; Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash. Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv) ning vazifalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash. Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish; Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv)ning funksiyalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish; Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash. JST (Jahon Savdo Tashkiloti)ning vazifalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash. Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish; JST (Jahon Savdo Tashkiloti) ga a’zo bo`lish bosqichlarini ketma-ket sanang Tayyorgarlik bosqichi, Muzokaralar bosqichi, A’zolik shartlarini loyihalashtirish bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi Tayyorgarlik bosqichi, A’zolik shartlarini loyihalashtirish bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi Tayyorgarlik bosqichi, Muzokaralar bosqichi, Parlament saylovi bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi Tayyorgarlik bosqichi, Muzokaralar bosqichi, A’zolik shartlarini loyihalashtirish bosqichi, Qabul qilinish bosqichi JST (Jahon Savdo Tashkiloti) ga a’zo mamlakatlar ro`yxatini ko`rsating Rossiya Federatsiyasi, Pokiston, Niderlandiya, Peru Rossiya Federatsiyasi, Qozog`iston, Qirg`iziston, O`zbekiston, Tojikiston AQSh, Yaponiya, Korreya, O`zbekiston AQSh, Eron, Sudan, Ispaniya JST (Jahon Savdo Tashkiloti) da kuzatuvchi maqomiga ega mamlakatlar ro`yxatini ko`rsating Eron, Sudan, Turkmaniston, O`zbekiston Rossiya Federatsiyasi, Belarus, Ozarbayjon, O`zbekiston Saudiya Arabistoni, Yaman, Misr Arab Respublikasi, BAA Misr Arab Respublikasi, Shri Lanka, Estoniya, Hindiston Tashqi savdo siyosatini yuritishda tarif usullarini aniqlang Bojxona bojlari, Tarif kvotasi Kvotalash, Soliqlar va yig`imlar Tarif kvotasi, Kreditlash Bojxona bojlari, Litsenziyalash Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining miqdoriy usulini aniqlang Kvotalash, Litsenziyalash Davlat xaridlari, Soliqlar va yig`imlar Kreditlash, Subsidiyalar Bojxona bojlari, Tarif kvotasi Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining yashirin usulini aniqlang Davlat xaridlari, Soliqlar va yig`imlar Kvotalash, Litsenziyalash Bojxona bojlari, Tarif kvotasi Kreditlash, Subsidiyalar Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining moliyaviy usulini aniqlang Kreditlash, Subsidiyalar Bojxona bojlari, Tarif kvotasi Kvotalash, Litsenziyalash Davlat xaridlari, Soliqlar va yig`imlar R. Kuper “o`zaro bog`liqlik” konsepsiyasida bog`liqlikni turlarga bo`ladi. Ular qaysilar? Tarkibiy, iqtisodiy siyosat sohasidagi maqsadlar borasidagi, iqtisodiy rivojlanishning tashqi omillari borasidagi, siyosiy bog`liqlik, Hamkorlikdagi dasturlarni amalga oshirish, shartnoma asosida ixtisoslashuv, qo`shma korxonalar tashkil qilish Predmetli, detalli, texnologik o`zaro bog`liqlik To`g`ri javob berilmagan “Bir mamlakatning boyishi boshqa mamlakatlarning qashshoqlanishishi hisobiga amalga oshadi” – deb, hisoblash qaysi iqtisodiy nazariya g`oyalariga mos keladi? Merkantilizm nazariyasi Klassik nazariya Mutlaq ustunlik nazariyasi Neoklassik nazariya Quyidagi fikrlardan qaysi bir merkantilizm nazariyasi g`oyalariga mos keladi? Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak Davlat tashqi savdoga aralashishi kerak emas va mamlakat erkin savdo rejimiga rioya qilishi lozim Tashqi savdo milliy bozorlarni boshqa mamlakatlar hisobiga kengaytirish orqali mehnat unumdorligining o`sishini ta’minlaydi. Quyidagi fikrlardan qaysi bir klassik nazariya g`oyalariga mos keladi? Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish Xom-ashyoning olib chiqilishini qattiq cheklash yoki ta’qiqlash va mamlakatda mavjud bo`lmagan xom- ashyo importidan boj undirmaslik kerak Tashqi savdoda musbat saldoni ta’minlash – eksportning importdan katta bo`lishi mamlakatning oltin zaxirasini boshqa mamlakatlarning oltin manbaalari hisobiga o`sishiga olib keladi. Bu, o`z navbatida, ichki xarajatlar, ishlab chiqarish va bandlikning oshishiga olib keladi “Ko`rinmas qo`l” nazariyasini ilgari surgan olim kim? Adam Smit Devid Rikardo Tomas Man Pol Samuelson “Ko`rinmas qo`l” nazariyasi bosh g`oyasi ko`rsatilgan qatorni belgilang Narx bozorda talab va taklif o`zaro kesishidan hosib bo`ladi va buni hech kim belgilamaydi. Bir birlik tovarni ishlab chiqarishga sarflanadigan xarajatning ikkinchi tovarni ishlab chiqarishga zarur bo`lgan xarajat orqali ifodalanishi Mamlakat qaysi ishlab chiqarish omili bilan nisbatan yaxshi ta’minlangan bo`lsa, shu omilni nisbatan ko`proq talab qiladigan tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashishi va eksport qilishi kerak. Bir mamlakatning boyishi boshqa mamlakatlarning qashshoqlanishishi hisobiga amalga oshadi Xeksher-Olin nazariyasi bosh g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang Mamlakat qaysi ishlab chiqarish omili bilan nisbatan yaxshi ta’minlangan bo`lsa, shu omilni nisbatan ko`proq talab qiladigan tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashishi va eksport qilishi kerak. Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish Narx bozorda talab va taklif o`zaro kesishidan hosib bo`ladi va buni hech kim belgilamaydi Tarmoqlar o`rtasida erkin harakatlanadigan ishlab chiqarish omili nima deb ataladi? Harakatchan (mobil) omil Maxsus omil Kapital omili Mehnat omili Samuelson-Jons nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi Stolper-Samuelson nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi T. Ribchinskiy nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi “Miqyos samarasi” nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi “Xorijga sotilayotgan tovarlar va xizmatlar nomenklaturasining kengayishi” qanday ataladi? Eksport diversifikatsiyasi Eksport tarkibi Eksportni rag`batlantirish Eksportni liberallashtirish Tashqi savdo siyosatini amalga oshirishda asosiy dastak bo`lib nima xizmat qiladi? Bojxona tarifi Soliq tarifi Eksport Transport logistikasi Bojxona boji bajaradigan vazifalar to`g`ri berilgan qatorni ko`rsating Fiskal, proteksionistik, balanslovchi Fiskal, monitar, proteksionistik Bojxona bojlari undirish usuliga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Maxsus (spetsifik), advalor, aralash Import, eksport, tranzit Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion Avtonom, konvension, preferensial Bojxona bojlari soliq solish obyektiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Import, eksport, tranzit Maxsus (spetsifik), advalor, aralash Avtonom, konvension, preferensial Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion Bojxona bojlari mazmuniga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion Avtonom, konvension, preferensial Maxsus (spetsifik), advalor, aralash Import, eksport, tranzit Bojxona bojlari kelib chiqishiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Avtonom, konvension, preferensial Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion Import, eksport, tranzit Maxsus (spetsifik), advalor, aralash Mahsulotni bojxona qiymatidan foiz shaklida hisoblanuvchi va undiriluvchi boj qanday nomlanadi? Advalor Spetsifik Avtonom Konvension Mahsulotning har bir o`lchov birligidan belgilangan miqdorda undiriladigan boj qanday nomalanadi? Spetsifik Advalor Konvension Avtonom Davlat boshqa davlatlar bilan kelishib o`tirmasdan joriy qiladigan bir tomonlama bojxona boji qanday nomlanadi? Avtonom Konvension Advalor Spetsifik Ikki yoki ko`p tomonlama kelishuv asosida joriy qilinuvchi bojxona bojlari qanday nomlanadi? Konvension Avtonom Spetsifik Advalor Tarif eskalatsiyasiga tarif bering Tovarlardan undiriladigan import bojining mahsulot qayta ishlanganlik darajasining chiqirlashuviga mos ravishda ortib borishi Tashqi savdodagi to`siqlarni minimallashtirish Tarif va notarif instrumentlarini qo`llash orqali ichki bozorni xorijiy raqobatdan himoya qilish Iqtisodiy farovonlik va milliy mahsulotlarning raqobatbardoshligini maksimal ta’minlab beradigan tarif darajasi Tovarlar eksporti yoki importini muayyan vaqt ichida ma’lum miqdor yoki summa bilan miqdoriy jihatdan cheklash. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang. Kvotalash Litsenziyalash Subsidiya Eksportni ixtiyoriy cheklash Mutasaddi davlat organlari tomonidan tashqi iqtisodiy faoliyatga ruxsat berish orqali eksport yoki import qilinayotgan tovarlarni muayyan vaqt ichida ma’lum bir miqdorda eksport yoki import qilishga ruxsat berish. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang. Litsenziyalash Eksportni ixtiyoriy cheklash Kvotalash Subsidiya Rasmiy davlatlararo yoki tovar ekportiga norasmiy kvota belgilash to`g`risida savdodagi hamkor tomonidan savdoni cheklash yoki eksportni kengaytirmaslik to`g`risidagi majburiyatiga asoslangan eksportni miqdor jihatidan cheklash. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang. Eksportni ixtiyoriy cheklash Kvotalash Litsenziyalash Subsidiya Milliy ishlab chiqaruvchilarni qo`llab- quvvatlash va importni bilvosita kamaytirishga qaratilgan davlat budjetidan ajratiladigan pulli to`lov. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang. Subsidiya Eksportni ixtiyoriy cheklash Kvotalash Litsenziyalash Savdo qilinmaydigan xizmatlar tushunchasini yoritib bering Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi Savdo qilinadigan xizmatlar tushunchasini yoritib bering Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi Omilli xizmatlar tushunchasini yoritib bering Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Omil bo`lmagan xizmatlar tushunchasini yoritib bering Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi Adabiyot, san’at va ilmiy asarlarni yaratish hamda ulardan foydalanish bilan bog`liq bo`lgan munosabatlarni tartibga solish. Ushbu ta’rifga mos atamani ko`rsating Mualliflik huquqi Turdosh huquq Patent huquqi Seleksiya yutuqlari Musiqachi-ijrochi, fonogramma tayorlash va efirga uzatishni tashkillashtirish kabi faoliyatlarga egalik huquqini beruvchi qo`shimcha intellektual mulk huquqi turi qanday nomlanadi? Turdosh huquq Mualliflik huquqi Seleksiya yutuqlari Patent huquqi Ixtirolar, sanoat namunalari, modellarga uni berish yo`li bilan muhofaza tartibini belgilaydigan huquqiy normalar tizimi. Ushbu ta’rifga mos atamani ko`rsating Patent huquqi Seleksiya yutuqlari Mualliflik huquqi Turdosh huquq Yangi o`simliklar navlari yoki hayvon turlarini yaratish, uning bu yangiliklarini muhofaza qilish huquqi. Ushbu ta’rifga mos atamani ko`rsating Seleksiya yutuqlari Patent huquqi Turdosh huquq Mualliflik huquqi Xalqaro kapital migratsiyasi kelib chiqish manbasiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Rasmiy (davlat), xususiy (nodavlat) Ssuda, tadbirkorlik Uzoq muddatli, o`rta muddatli, qisqa muddatli To`g`ridan-to`g`ri investitsiyalar, portfel investitsiyalar, boshqa investitsiyalar Xalqaro kapital migratsiyasi foydalanish tabiatiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? Ssuda, tadbirkorlik Rasmiy (davlat), xususiy (nodavlat) To`g`ridan-to`g`ri investitsiyalar, portfel investitsiyalar, boshqa investitsiyalar Uzoq muddatli, o`rta muddatli, qisqa muddatli Xalqaro kapital migratsiyasi yo`naltirish maqsadiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi? To`g`ridan-to`g`ri investitsiyalar, portfel investitsiyalar, boshqa investitsiyalar Uzoq muddatli, o`rta muddatli, qisqa muddatli Ssuda, tadbirkorlik Rasmiy (davlat), xususiy (nodavlat) Investitsion da’volarni tartibga solish bo`yicha xalqaro markaz qachon tashkil topgan? 1966 1988 1977 1999 Investitsiyalarni kafolatlash bo`yicha xalqaro agentlik (IKXA) qachon tashkil topgan? 1988 1966 1977 1999 Transmilliy korporatsiyalarga ta’rif bering Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi Bosh kompaniya ikki va undan ortiq mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, xorijiy bo`limlari turli mamlakatlarda joylashgan bo`ladi Jahon bozoridagi global iqtisodiy masalalarni birgalikda hal etish maqsadida tuzilgan firmalararo ittifoq bo`lib, ushbu ittifoq mazkur firmalarning boshqa sohalarda raqobatlashuviga to`sqinlik qilmaydi O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv Kopmillatli korporatsiyalarga ta’rif bering Bosh kompaniya ikki va undan ortiq mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, xorijiy bo`limlari turli mamlakatlarda joylashgan bo`ladi Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv Jahon bozoridagi global iqtisodiy masalalarni birgalikda hal etish maqsadida tuzilgan firmalararo ittifoq bo`lib, ushbu ittifoq mazkur firmalarning boshqa sohalarda raqobatlashuviga to`sqinlik qilmaydi Strategik alyanslarga ta’rif bering Jahon bozoridagi global iqtisodiy masalalarni birgalikda hal etish maqsadida tuzilgan firmalararo ittifoq bo`lib, ushbu ittifoq mazkur firmalarning boshqa sohalarda raqobatlashuviga to`sqinlik qilmaydi O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi Bosh kompaniya ikki va undan ortiq mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, xorijiy bo`limlari turli mamlakatlarda joylashgan bo`ladi Transmillaylashuv indeksi nima? Transmilliy kompaniyaning xorijdagi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishga jalb etilganlik darajasi Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar O`zaro tashkiliy-xo`jalik aloqalari asosida tashkil etilgan korporativ birlashmalar O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv Transmilliy banklar nima? Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar Transmilliy kompaniyaning xorijdagi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishga jalb etilganlik darajasi O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv O`zaro tashkiliy-xo`jalik aloqalari asosida tashkil etilgan korporativ birlashmalar Moliya-sanoat guruhlari nima? O`zaro tashkiliy-xo`jalik aloqalari asosida tashkil etilgan korporativ birlashmalar O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar Transmilliy kompaniyaning xorijdagi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishga jalb etilganlik darajasi To`g`ridan-to`g`ri xorijiy investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati Portfel investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati “Boshqa investitsiyalar” guruhidagi investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati Xalqaro kapitalning zaxira aktivlariga xos javobni belgilang To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati Adabiyot, audio va videoasar muallifining o`z ishini ko`rsatish va taqdim etish huquqi qanday nomlanadi? Kopirayt Patent shartnomasi “Nou-xau” Injiniring “... – bu xalqaro savdo bitimi bo`lib, unga muvofiq intellektual mulk egasi ixtirodan foydalanish huquqini xaridorga beradi”. Ushbu ta’rif qaysi atamani ifodalaydi? Patent shartnomasi Kopirayt Injiniring “Nou-xau” Muayyan yutuqqa erishish imkonini beruvchi texnik tajriba va ishlab chiqarish sirlarini taqdim qilish qaysi atama bilan ifodalanadi? “Nou-xau” Injiniring Kopirayt Patent shartnomasi Xarid qilingan yoki ijaraga olingan mashina va uskunalarni montaj qilish hamda ishlatish uchun zarur bo`lgan texnologik bilimlarni taqdim etish xalqaro savdoda nima deb ataladi? Injiniring “Nou-xau” Patent shartnomasi Kopirayt Litsenzion to`lov nima? Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi Royalti nima? Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi Pausha to`lovi nima? Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar Mulkda qatnashish nimani anglatadi? Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov Xalqaro valyuta zaxiralari tushunchasiga ta’rif bering Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob- kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati Davlat aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog`ozlar qiymatining hajmi Oltin-valyuta zaxiralari tushunchasiga ta’rif bering Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob-kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar Davlat aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog`ozlar qiymatining hajmi Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati Xalqaro valyuta likvidligi tushunchasiga ta’rif bering Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati Davlat aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog`ozlar qiymatining hajmi Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob-kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar Xalqaro valyuta likvidligi ko`rsatkichiga ta’rif bering Jahon oltin-valyuta zaxirlari hajmining yillik import qiymatiga nisbati Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob-kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar Kreditor tomonidan qarz bo`yicha to`lovlarni kechiktirishi bilan bo`gliq operatsiyaga nima deb ataladi? Prolongatsiya Kechiktirilgan qarz Oppolongiya Krondolongiya Xalqaro valyuta munosabatlarida SDR tushunchasi nimani anglatadi? Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta Valyuta kursini o`rnatish Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir Xalqaro valyuta munosabatlarida “erkin konvertatsiyalanadigan valyuta” tushunchasi nimani anglatadi? Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir Valyuta kursini o`rnatish Xalqaro valyuta munosabatlarida “kotirovkalash” tushunchasi nimani anglatadi? Valyuta kursini o`rnatish Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta Xalqaro valyuta munosabatlarida “revalvatsiya” tushunchasi nimani anglatadi? Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir Valyuta kursini o`rnatish Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi Jahon moliya bozorlarida valyuta kurslarining kelgusida salbiy tomonga o`zgarishidan ko`riladigan moliyaviy zararning oldini olish bilan shug`ullanuvchi ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi? Xedjerlar Spekulyantlar Treyderlar Arbitrajchilar Jahon moliya bozorlarida moliyaviy instrumentlarning kurslaridagi farq hisobiga foyda olishni ko`zlagan ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi? Spekulyantlar Xedjerlar Arbitrajchilar Treyderlar Jahon moliya bozorlarida moliyaviy instrumentlarning kurslari o`zgarishidan foydalangan holda bir yoki bir necha shartnomalar asosida foyda olishni ko`zlagan ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi? Treyderlar Arbitrajchilar Xedjerlar Spekulyantlar Jahon moliya bozorlarida bir vaqtning o`zida turli bozorlarda, turli narxlar asosida moliyaviy resursni sotib olish va sotish orqali foyda ko`radigan jahon moliya bozorlari ishtirokchilari kimlar deb nomlanadi? Arbitrajchilar Treyderlar Spekulyantlar Xedjerlar Xalqaro savdo iqtisodiy tashkilotlar berilgan qatorni belgilang GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv), JST (Jahon Savdo Tashkiloti), YuNKTAD, Xalqaro savdo palatasi XVF, Jahon Banki, YTTB G7, G20, Yevropa Ittifoqi, ShHT YuNIDO, FAO, VOIS, MAGATE, Xalqaro mehnat tashkiloti Download 0,66 Mb. Do'stlaringiz bilan baham:
|
kiriting | ro'yxatdan o'tish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish