Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

XTTB da ko„proq ovozlarga ega bo„lgan mamlakatlarning pozitsiyasi 
Islohatlargacha 
Islohatladan so„ng 
Mamlakatlar 
Ovoz ulushi, % 
Mamlakatlar 
Ovoz ulushi, % 
AQSh 
16,36 
AQSh 
15,85 
Yaponiya 
7,85 
Yaponiya 
6,84 
Germaniya 
4,48 
Xitoy 
4,42 
Frantsiya 
4,30 
Germaniya 
4,00 
Kanada 
2,78 
Frantsiya 
3,75 
Xitoy 
2,78 
Buyuk Britaniya 
3,75 
Hindiston 
2,78 
Hindiston 
2,91 
237
Mejdunarodnie valyutno-kreditnie otnosheniya: Uchebnik dlya vuzov /Pod red. L.N.Krasavinoy.–4–e izd., 
pererab. i dop.–M.:Izdatelstvo Yurayt,2014.–390s.

---

Italiya 
2,78 
Rossiya 
2,77 
Rossiya 
2,78 
Saudiya Arabistoni 
2,77 
Saudiya Arabistoni 
2,78 
Italiya 
2,64 
Manba: Mejdunarodnie valyutno–kreditnie otnosheniya: Uchebnik dlya vuzov /Pod red. 
L.N.Krasavinoy.–4–e izd., pererab. i dop.–M.:Izdatelstvo Yurayt,2014.–391s. 
Xalqaro taraqqiyot assotsiatsiyasi (XTA) 
– qambag‗al mamlakatlar 
hukumatlariga foizsiz qarzlar (kreditlar) va grantlar beradi. XTA dunyodagi 
kambag‗al mamlakatlarni yirik ko‗p tomonlama imtiyozli moliyalashtirish manbasi 
hamda JB ning ikkita o‗zaro bog‗liq bo‗lgan maqsadlari–ushbu mamlakatlarda 
qashshoqlikni tugatish va barqaror ravishdagi umumiy farovonlikni ta‘minlashga 
erishishni asosiy vositasi hisoblanadi. XTA tomonidan moliyalashtirish mamlakat 
iqtisodiy o‗sish sohasini kuchaytirish, kambag‗allik ko‗lamini qisqartirish va 
aholining qambag‗al qatlami hayoti sharoitlarini yaxshilanishini qo‗llab–
quvvatlashga qaratilgan. XTA sezilarli darajada hamkor–davlat hukumatlari 
badallari, shuningdek qo‗shimcha manbalar sifatida XTTB sof daromadlari, XMK 
grantlari va avval berilgan kreditlar qaytarilishi hisobiga moliyalashtiriladi. Har 3 
yilda hamkor–davlat hukumatlari va qarzdor–davlatlar vakillari ishtirokida kelgusi 
3 yillikdagi XTA faoliyatini strategik yo‗nalishlari, siyosati va ustuvor vazifalari 
hamda moliyalashtirish hajmlari kelishib olinadi. XTA ning 17–byudjetini to‗ldirish 
jami resurslari (XTA–17) 2015–2017 moliya yillarini qamrab olgan bo‗lib, umumiy 
summasi 33,7 mlrd. SDR ( ekvivalentda 50,8 mlrd. AQSh dollari) tashkil etadi
238
.