Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

Bob bo„yicha xulosalar 
Marketing tadqiqotlari – marketing faoliyatini tizimli to‗plash, qayta ishlash, 
izohlash va turli jihatlar bo‗yicha ma‘lumotlarni tahlilidir. 
Marketing tadqiqotlarining ob‘ekti bo‗lib quyidagilar hisoblanadi: bozorni 
rivojlanish tendensiyasi va holati, raqobat muhitini o‗zgarishi tendensiyasi va 
holati, talabni rivojlanish tendensiyasi va holati, firma imkoniyatlari, tashqi muhit 
tahdidlari. 
Marketing tadqiqotlarining yo‗nalishlari bo‗lib quyidagilar hisoblanadi: 
iste‘molchilarni, bozorni, makro muhitni, firmaning ichki muhitini, 
raqobatchilarni, sotishni, siljitishni, narxni, tovarni o‗rganishdir. 
Marketing tadqiqotlarining asosiy maqsadi, uning vujudga kelish, 
shakllanish va rivojlanishning ob‘ektiv sabablari, zarurati bilan belgilandi, hamda 
uning maqsadi nihoyatda keng va murakkab masalalarni xal qilishga karatilgandir. 
Marketing faoliyatiga xos bo‗lgan barcha axborotlar, ma‘lumotlar 
tadqiqotlar uchun muhim qurol sifatida shakllanadi. Ularni tashkil etish, muayyan 
tartibga solish va uzluksizligini ta‘minlash zarur bo‗ladi. Marketing axboroti yaxlit 
tizim sifatida namoyon bo‗ladi va rivojlanib boradi. 
Marketing tadqiqoti uchun zarur bo‗lgan ma‘lumotlar va axborotlar ko‗lami 
juda keng bo‗lib, ularni tayinli tartibga solish va zarur paytlarda ulardan 
foydalanish talab etadi. 
Bizning mamlakatimizda axborot yig‗ish manbalari bir muncha o‗ziga xos 
xususiyatlarga ega. Bu xususiyatning mavjudligi eng avvalo, marketing bo‗yicha 
axborot olish manbalari va ushbu soha bo‗yicha mutasaddi tashkilotlarning 
tashkiliy bo‗ysinish xususiyatlardan kelib chiqadi. O‗zgacha jihatdan esa, 
ommaviy tadbirkorlikni rivojlanish darajasi, korxonalar uyushmalari, sanoat-savdo 
palatalari marketing xususida ma‘lumotlarni yig‗ish bo‗yicha faoliyatlarning 
hozirgi holati, ularni guruhlarga ajratishda alohida yondashishni talab qiladi. 

---

71 
Marketing tadqiqotlari yo‗nalishlarini belgilashda tegishli firmaning bozorda 
faoliyat yuritish o‗rni, vazifalarini inobatga olish lozim. Marketing tadqiqotini 
amalga oshirishda izlanish muammosi bilan uning maqsadlari o‗rtasida tafovut – 
farqlanish mavjudligiga etarlicha e‘tibor berilmaydi. Buning oqibatida keyingi 
bosqichlarda sezilarli xatolarga yo‗l quyiladi. SHu sababdan to‗g‗ri va aniq 
belgilangan muammo, tayinli maqsadga erishish uchun puxta zamin yaratadi.