‘z b b ton respublikasi oliy va ‘rta vlaxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

faoliyatning muvaffaqiyatli chiqishligi
 
seminar sifatida tavsiya etadilar.
O'qituvchi seminami boshlar ekan, talabalami uning maqsadi va vazifasi 
bilan tanishtiradi va ular tomonidan bajarilgan vazifalami tekshiradi. So'ng 
o'qituvchi talabalarga oldindan tayyorlab qo'ygan vazifalami bajarish 
namunalarini ko'rsatadi va talabalar bajargan ish natijalari bilan qiyoslashni 
tashkil etadi. Talabalar o'z ishlarini namunaga qiyoslash orqali bevosita ular 
orasidagi farqlaming mavjudligiga ishonch hosil qiladi va o'z malakalarini 
takomillashtirish zanuiigini anglab oladilar. Bajarilgan ishlar natijalarini 
baholashga aniqlik kiritish maqsadida talabalaming namunaga javob berish 
m e’yorlarini anglashiga erishish lozim. Talabalar bajargan ish natijalari 
belgilangan me’yorlar tizimiga mosligiga qarab baholanishga ishonch hosil 
qilishlari kerak. Talabalar tavsiya etilgan me’yorlardan foydalangan holda 
o'qituvchi rahbariigida awalgiga nisbatan yana ham jiddiyroq ravishda bajarilgan 
ish natijalarini baholaydilar. Shu tariqa talabalarda o'z faoliyati natijalarini 
nazorat qilish va baholay olish malakasi poydevori yaratiladi. Bunda talabalarga 
o'z o'quv (faqat o'quv bo'lmasligi ham mumkin) ishlarining natijalarini

---

yalpi va qismma-qism me’yorlar tizimiga mos ravishda nazorat qilish mumkin 
va lozim ekanligini tushunishlari ta’minlanishi kerak. Bu o ‘z navbatida 
o ‘tkazilgan ishlar natijalarining qay darajada namunaga mos yoki mos 
emasligini va o ‘z faoliyatini takomillashtirish yo‘nalishlarini belgilab olish 
imkoniyatini beradi.
0 ‘qituvchi talabalar tomonidan bajarilgan ishlarni baholab bo'lgach, 
ularni muayyan ishlarni samarali bajarish metodikasi bilan tanishtiradi. Bu 
metodikaning har biri kutilgan natijalami olish nuqtai nazardan zarur 
bo'lgan, asoslangan xatti-harakatlar izchilligini tavsiflashni taqozo qiladi. 
Shu metodika tarkibiga kirgan har bir xatti-harakatning bajarilish sifatini 
baholashga asos bo'ladigan me’yorlari beriladi.
Ishni bajarish metodikasi bilimlariga ega bo'lgan talabalar o'qituvchining 
topshirig'iga binoan ulaming izchilligini, awal amalga oshirilgan xatti- 
harakatlarini tahlil qiladilar va uning ishlab chiqilgan metodikaga muvofiqligini 
aniqlaydilar. Natijada har bir talaba o'z faoliyatining samaradorligini oshirish 
maqsadida zarur bo'lgan xatti-harakatlami belgilab oladi.
Shundan so'ng talabalarga awalgi seminardagidek, lekin boshqa 
mazmundagi o'quv ishlari topshirig'i beriladi. Talabalar topshiriqni bajarib 
bo'lgach, o'qituvchi bajarilgan bir necha ishlar namunasidan olingan 
natijalami guruhda muhokama qilishni tashkil etadi. Muhokamada ya’ni 
seminar awalida taklif etilgan baholar me’yoridan foydalaniladi. Har bir 
talaba ishidagi kuchli va kuchsiz o'rinlami qayd qilgan hamda shu me’yorlami 
qo'llagan holda o'zi qo'lga kiritgan natijalami baholaydi.
Seminar mashg'uloti unga yakun yasash bilan tugaydi. O'qituvchi 
talabalar tomonidan bajarilgan ishlar natijasini baholab u ishda muvaffaqiyatli 
qatnashganlami alohida ta’kidlab o'tadi. Shuningdek, ayrim kamchiliklarga 
yo'l qo'vganiarni ham qayd qiladi va ishlash usullarini kelgusida 
takomillashtirish, ya’ni keyingi mashg'ulotlarda qanday vazifalar qo'yilishini 
belgilab beradi.
Umuman, seminarda talabalaming o 'z faoliyatlarini tashkil etish 
malakalarini jonlantirish quyidagi bosqichlami ko'zda tutadi: