Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

Iqtisodiy muammolar
In so n n in g  z h a y o tid a y er tabiati bilan b e v o s it a  z a r o t a ’sir qilib tu rgan v a
t a r ix iy r iv o j l a n i s h n i n g s h u d a v r d a g i i s h l a b c h i q a r u v c h i f a o l iy a t i b ila n
c h a m b a r c h a s b o g ’la n ib turgan y e r tabiatin ing bir q ism i bizni  rab o lg a n tab iiy
m uxit d e b ata la d i. G a r c h a n d XX a srn in g ikkinchi yarm i m isli k o Y in m a s iq tiso d iy
riv o jla n ish davri b o ’ls a - d a , bu riv o jla n ish b izn i o ’rab o lg a n ta b iiy m u h itn in g
im koniyatlarini in o b a tg a o lm a g a n h o ld a v a x o ’jalik m e ’yorlarining bu zilishi bilan
d a v o m e tm o q d a . N a tija d a , bizni  rab o lg a n ta b iiy m u h itn in g d e g r a d a t s iy a s i
so d ir b  layap ti. T a b iiy m uh itn ing d e g r a d a ts iy a s id a m iso l qilib y er resu rsla rin in g
k a m a y is h i v a  r m o n la r n in g y o ’q o lib k e tis h in i a y t s a b o ’lad i. 0 ’rm o n la rn in g
y o ’q o lish i a s o s a n tab iiy  sim lik m a y d o n in in g q isq a rish i, birinchi n a v b a td a  rm on
m a y d o n in i q is q a r is h i b ilan ifo d a la n a d i. M a lu m o tla r g a k ra d e h q o n c h ilik v a
ch orvach ilik p a y d o b  lg a n v a q td a qu ru qliknin g 6 2 m ln. k m 2 m a y d o n i  rm o n
bilan q o p la n g a n , b u ta z o r v a siyrak  rm onlarni q  s h ib h is o b la s a k 7 5 mln. k m 2 ,
y a ’ni quruqlikning 5 6 foizi, 1 0 m ing yil d a v o m e tg a n  rm o n la r y  q o lis h i n a tija sid a
u la r n in g m a y d o n i 4 0 m ln .k m 2 g a c h a q i s q a r d i ,  r t a c h a  r m o n b ila n
q o p la n g a n lik d a r a ja si e s a 3 0 fo iz g a c h a . H ozirgi v a q td a  rm o n la m in g qirqilishi

---

katta su r’atlard a d a v o m eta y a p ti, h aryili 2 0 m in g k m 2  r m o n la r y a k s o n qilinyapti,
o'rm on m a ssiv la r i y o g  c h ta y y o r la s h m iqdorining o ’s is h i, y a y lo v v a d e h q o n c h ilik
u ch u n o lin a y o tg a n yerlar sa lm o g N n in g o ’s is h i n a tija sid a q isq aryap ti. BM Tning
q ish lo q xjalik v a o z iq -o v q a t tash kiloti m a lu m o tig a kra a h v o l a y n iq s a tropik
 rm on lar z o n a s id a o g ’ir, ch u n k i 8 0 -y illa r d a u y e r d a h ar yili o ’rta ch a 7 7 m ln.
g ek ta r o'rm on y o 'q o la r ed i, 9 0 -y illa m in g b o s h id a e s a ta x m in a n 1 7 m ln. gektar,