Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar

– 
+ 
? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Glossariy 
351 
Glossariy 
 
Atamalar 
Izoh 
O’zbek tilida 
Ingliz tilida 
Rus tilida 
 1-mavzu.
 
Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli 
Materializm
Materialism
Материализм
olamning asosida materiya, ya’ni 
moddiy 
narsalar 
yotishini 
e’tirof 
etadigan, moddiylikni ustuvor deb 
biladigan ta’limot 
Idealizm
Idealism
Идеализм
moddiylikni inkor etib, olamning 
asosida ruh yoki g‘oyalar yotadi, 
dunyoning mavjudligi va rivojlanib 
borishida 
g‘oyalar 
muhim, 
belgilovchidir deb ta’kidlovchi falsafiy 
qarash, 
ta’limot 
bo‘lib, 
materializmning aksidir 
Falsafa
Philosophy
Философия
(yunon. — 
philo 
— sevaman va 
sophia 
— dono-lik) — donolikni 
sevaman 
ma’nosini anglatadi. F. 
voqelikdagi 
barcha 
narsa 
va 
xodisalarning 
eng 
umumiy 
aloqadorligi 
va 
rivojlanish 
qonuniyatlarini, 
ularning 
tub 
mohiyatini bilishga qaratilgan fandir.
Monizm
Monism 
Монизм
(yunoncha — monos, ya’ni yakka 
ma’nosini anglatadi) — olamning 
asosi yakayu-yagona sababga, bitta 
asosga ega deb ta’lim beradigan 
falsafiy ta’limotdir
Dualizm
Dualism 
Дуализм
(lotin tilida dua, ya’ni ikki degan 
ma’noni ifodalaydi) — olamning 
asosida ikkita asos, ya’ni modda va 
materiya bilan birga ruh va g‘oya, 
ya’ni ideya yotadi deb qarash. 
Plyuralizm
Pluralism 
Плюрализм
(lotin tilida plyural, ya’ni ko‘plik 
degan ma’noni anglatadi) — olamning 
asosida ko‘p narsa va ideyalar yotadi 
deb e’tirof etadigan ta’limotdir
2-mavzu. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: Sharq falsafasi 
Avesto 
Avesta 
Авеста 
e.o. VII asrda yaratilgan bo’lib, Avesto 
so’zi «Upasta», ya’ni qonun-qoidalar, 
me’yoriy asoslar ma’nosini anglatadi. 
Avesto asarida ifodalangan monoteistik 
diniy-falsafiy 
kategoriyalar 
va 
tushunchalar, dunyoni diniy talqin etish 
usullari keyingi davrlarda insoniyat 
hayotiga kirib kelgan va takomillashgan 
konfessiyalarda mustahkam o’rin olib 
keladi.