c) Yolgon analogiya
ba’zan muxolifni aldash maqsadida qo’llanishi mumkin. Bunda yolgon
analogiya sofistik usulni ifodalaydi. Predmetlar hodisalarning mohiyatini xususiyatlarini
bilmaslik, tasodifiy o’xshashlikka tayangan holda xulosa chiqarish yolg’on analogiya
hisoblanadi.
Analogiya o’quv jarayonida, isbotni talab etadigan holatlarda, matematik modellashtirishda,
badiiy ijodda muhim urin tutadi.
5. Olamdagi alohida narsalar, ularning xususiyatlarini hissiy mushohada orqali aniqlash mumkin.
Biz uyning tomi yopilmaganini ko’rib «uy bitmagan», dorining mazasini tatigach, «dori
achchiq» deb aytishimiz mumkin. Bular oddiy, ko’rinib turgan haqiqat va ularni isbotlash uchun
alohida dalil keltirish talab qilinmaydi. Lekin aksari hollarda (dars berish, ma’ruza o’qish, insho
yozish, ilmiy izlanish, munozara, sud majlislari, ilmiy ishni yoqlash) kabi o’z fikrimizning
chinligini, asoslanganligini isbotlashga to’g’ri keladi. Ana shunday vaqtlarda argumentlash,
ya’ni dalil keltirish mantiqiy usulidan foydalanamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |