Asar taxlili

Botir Hoshimovich Umidjonov
(1933.31.1, Dushanbe 2004.2.9, Toshkent) — xor dirijyori, 
kompozitor. Oʻzbekiston xalk, artisti (1982). Toshkent konservatoriyasini tugatgan (1960). 
Oʻzbek davlat filarmoniyasida xor xonandasi va xormeyster (1952— 60), Oʻzbekiston 
televideniye va radiosining xor jamoasi tashkilotchisi, badiiy raxbari va bosh dirijyori (1960—
93). Mukimiy teatrida xormeyster (1995—2000). Dirijyor sifatida oʻziga xos, milliy anʼanalarga 
asoslangan xor ijrochiligini yaratishga muvaffaqboʻlgan. Kompozitorlik ijodi Sharq xalqlarining 
musiqa merosi hamda Yevropa koʻp ovozli (xor) musiqa uslublarining uygʻunlashuviga 
asoslangan. Oʻzbekiston xor jamoalarining milliy repertuarini shakllanishiga katta hissa 
qoʻshgan. 100 dan ortiq oʻzbek ("Chamanda gul", "Qilpillama", "Qora soch", "Yallama yorim" 
va boshqalar), tojik ("Diliman", "Chorbaytxo", "Ey sanam"), qirgʻiz ("Komuzchu", "Oy tobo"), 
qozoq ("Yapuray", "Shanibyau"), uygʻur ("Uynamdu yaxshi"), ozarbayjon ("Tesnif") xalq 

---

qoʻshiqlari, shuningdek, mumtoz ("Saraxbori Navo", "Segoh", "Chorgoh") ashula yoʻllarini 
joʻrsiz xor uchun kayta ishlagan. "Asrim sadosi" kantatasi (Oybek; D.Zokirov bn), "Ipak yoʻli" 
xor turkumi, "Oqibat" musiqali drama, romans va qoʻshiqlar, kinofilm va radiospektakllar 
musiqalari muallifi. Yevropa va Osiyo mamlakatlarida gastrolda boʻlgan, bir necha xalkaro xor 
festivali, anjuman va tanlovlar qatnashchisi. Ijrolari 
Oʻzbekiston radiosi fonojamgʻarmasida saqlanadi.
She’r 2 banddan iborat bo’lib B.Umidjon bu asarga va uni so’zlariga kuy bastalar ekan xalq 
so’zlariga uning she’rlariga unining qofiyalariga qiynasmasdan o’zgartirishlarsiz kuy 
bastalagan. 
Bu asar E-dur tonalnigida yozilgan.
Mazkur asar chaqqon va tezroq sur'atda yozilganligi, 
ijrochini dadil kuylashga, ovoz jarangdorligini oshirishga, talaffuzini yaxshilashga hamda ovoz 
pardasini o'stirishga katta yordam beradi. Xususan "xo" deb kuylanadigan joylari ovoz 
tayanchini mustahkamlab, nafas cho'zimini oshiradi. Asami ko'tarinki ruh, rost ishtiyoq va 
shahdamlik bilan erkin kuylamoq lozim. 
Birinchi banddagi keng, ravon kuy, akkomponementning meyorda sadolanishi oqshom 
sukunatinnig yoqimliligini va xotirjamlik holatini beradi. Bu asar asosan aralash xo’r uchun 
mo’ljallangan asar hisoblanadi. B.Umidjonning yorqil asarlaridan biri hisoblanadi va asosan 
bolalar xo’rida kuylanadi.Asarning o’lchovi 4/4 da yozilgan va temp Allegro, moderato.
Kompozitor she’rga kuy bastalash bilan birga yanada keng imkoniyatlarni ochadi.