R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi

«Xomashyo va materiallar» sintetik schotining
analitik schotlari bo‘yicha
 OBOROT VEDOMOSTI, 2020-yil iyul
5.4-jadval 
№ 
N
o
m
en
kl
at
u
ra
ra
q
am
i 
M
at
er
ia
ll
ar
n
o
m
i 
O‘
lch
o
v
b
irl
ig
i 
1-iyulga 
qoldiq
Iyul oyidagi oborot 
1-avgustga 
qoldiq 
Debet 
Kredit 
M
iq
d
o
ri
S
u
mma
si
M
iq
d
o
ri
S
u
mma
si
M
iq
d
o
ri
S
u
mma
si
M
iq
d
o
ri
S
u
mma
si
1 
1010101 
Am-
miak 
selit-
rasi
tonna 
34 1 020 000 
30 900 000 
18 540 000 
46 1 380 000 
2 
1010102 
Super-
fosfat tonna 
50 1 800 000 
18 648 000 
22 792 000 
46 1 656 000 
x 
Jami
x 
x 2 820 000 
X 1 548 000 
x 1 332 000 
x 3 036 000 
«Boshqa debitor qarzlar» sintetik schotining
analitik schotlari bo‘yicha
 OBOROT VEDOMOSTI, 2020-yil iyul 
5.5-jadval 
№ 
Analitik 
schotlar nomi 
1-iyulga qoldiq 
Iyul oyidagi oborot 
1-avgustga qoldiq 
Debet
Kredit Debet
Kredit
Debet
Kredit
1 
«Matlubotsav-
do» OAJ
1400 000
- 
- 
1000 000
400 000
- 
2 
«Qipchoqdon» 
OAJ
2000 000
- 
- 
1200 000
800 000
- 
Jami 
3400 000
- 
- 
2200 000 1200 000
- 
«Boshqa majburiyatlar» sintetik schotining
analitik schotlari bo‘yicha
 OBOROT VEDOMOSTI, 2020-yil iyul
5.6-jadval 
№ 
Analitik schotlar 
nomi 
1-iyulga qoldiq 
Iyul oyidagi 
oborot 
1-avgustga 
qoldiq 
Debet
Kredit
Debet
Kredit
Debet
Kredit
1 
Yusupova D.U. 
- 
60 000 60 000 50 000 
- 
50 000 
2 
Muratboyeva E.K. 
- 
80 000 80 000 60 000 
- 
60 000 
3 
Jami 
-
140 000 140 000 110 000 
110 000 
 

---

115 
«Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan schotlar» 
sintetik schotining analitik schotlari bo‘yicha
 OBOROT VEDOMOSTI, 2020-yil iyul 
5.7-jadval 
№ 
Analitik schotlar 
nomi 
1-iyulga qoldiq 
Iyul oyidagi 
oborot 
1-avgustga 
qoldiq 
Debet 
Kredit 
Debet 
Kredit 
Debet 
Kredit 
2 
Amudaryo «Agro-
kimyota’minot» 
OAJ 
- 
4 800 000 2 000 000 1 548 000
- 
4 348 000
2 
«Qipchoq MTP» 
OAJ
- 
1 800 000 1 000 000
- 
- 
800 000
Jami 
- 
6 600 000 3 000 000 1 548 000 
- 
5 148 000
 
Analitik va sintetik schotlarning o‘zaro bog‘liqligiga ko‘ra analitik 
schotlar bo‘yicha oborot vedomostlaridagi boshlang‘ich qoldiqlar, 
oborotlar va oxirgi qoldiqlar yig‘indisi sintetik schotlarning oborot 
vedomostidagi tegishli sintetik schotning boshlang‘ich qoldig‘i, oboroti 
va oxirgi qoldig‘iga mos ravishda teng bo‘lishi kerak. Bunga yuqorida 
keltirilgan misolimizdagi «Xomashyo va materiallar» (5.4-jadval), 
«Boshqa debitor qarzlar» ( 5.5-jadval) va «Boshqa majburiyatlar» (5.6-
jadval), «Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan 
schotlar» (5.7-jadval) sintetik schotlari bo‘yicha tuzilgan oborot 
vedomostlaridagi boshlang‘ich qoldiq, oborot va oxirgi qoldiqlarning 
analitik schotlar bo‘yicha yig‘indisini shu sintetik schotlar oborot 
vedomostidagi boshlang‘ich qoldiq, oborot, oxirgi qoldiqlari bilan mos 
ravishda taqqoslash natijasida ishonch hosil qilishimiz mumkin. Analitik 
schotlar oborot vedomostlarining nazorat ahamiyati mana shundan 
iboratdir.
5.4.3. Analitik schotlar bo‘yicha saldo vedomosti 
 
So‘nggi vaqtlarda tovar-material qiymatliklar schotlari bo‘yicha 
oborot vedomosti o‘rniga saldo (qoldiq) vedomosti tuzish keng qo‘l-
lanilmoqda. Saldo vedomostlari tovar-material qiymatliklarning saldo 
metodida qo‘llaniladi. Saldo vedomostida har oyning birinchi sanasiga 
butun yil davomida faqat schotlarning qoldiqlari ko‘rsatiladi.
Yuqoridagi misollar asosida tuzilgan saldo vedomostini keltiramiz 
(5.8-jadval). Ko‘rinib turibdiki, saldo vedomostida tovar-material 
qiymatliklarni hisobga oladigan schotlar bo‘yicha (sintetik va analitik 

---

116 
schotlar asosida) tartib bilan, ya’ni ularning nomenklatura raqami, 
nomlari, o‘lchov birliklari ko‘rsatilgan holda yoziladi.
Demak, saldo vedomosti hisob ishlarini ancha qisqartirib, moddiy 
boyliklar ustidan nazoratni yaxshilashni ta’minlar ekan.