O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 
SHaxs tuzilmasining cheklanganlik darajasi
Bu darajadagi shaxslar nevrotik bilan psixotiklar o‘rtasidagi holatni 
egallaydilar. Ular birinichi va ikkinchisi bilan solishtirilganda muvaqqat 
barqarorlikka ega bo‘ladilar. J. Berjer bo‘yicha cheklanganlik tuzilmasi
bolalarning lat eyishlari orqali shakllanadi va cheklanganlik tuzilmasini hosil 
qiladi.
CHeklangan shaxslar oddiy himoya usullarini qo‘llaydilar. Bu bilan ayrim 
hollarda psixotiklardan farq qilmaydilar. Ularning o‘rtasidagi tafovut suhbatni 
to‘g‘ri tashkil etilishi orqali aniqlanadi.
CHeklangan shaxsda Men ajralib qolgan, ziddiyatlar kuzatiladi. O‘zini 
izohlashga to‘g‘ri kelganda qiyinchilikni boshdan kechiradi. CHeklangan 
patsientlar bilan to‘g‘ri suhbat uyushtirish psixotiklardan farq qilish imkonini 
beradi va o‘zining patologiyasini kuzatishga maqbul bo‘ladi. Ular atrofdagilar
bilan ambivalentlikni boshdan kechiradi.
Bir tomondan yaqinlik xohishi, ishonish munosabati aks etsa, boshqa 
tomondan esa boshqalar bilan munosabatga kirishishda qo‘rquv hosil bo‘ladi.
E.Erikson bo‘yicha shaxs taraqqiyotining ikkinchi bosqichidagi nizo 
kuzatiladi: avtonomiya/ uyat (separatsiya/individuatsiya). CHeklangan shaxsga 
xos xususiyat u bir vaqtni o‘zida yordamga chaqirishi va uni inkor etishi ham 
mumkin. CHeklangan bolalarda ob’ektiv diadik munosabat kuzatiladi
111
.
CHeklangan shaxslar bilan terapevtik maqsadda ishlash oqibatida ularda 
o‘ziga va atorofdagilarga nisbatan muhabbatni shakllantirishdan iborat.