O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi guliston davlat universiteti tarix kafedrasi

ta'minlangan oil alar, nogironlar... 
Bundan keyin ham biz uchun shu tamoyil qat'iy bo'lib qola-veradi». 
Ushbu xulosalar I. Karimov tomonidan muntazam to'ldirilib, qadam-baqadam yangi qoida va 
уо'1-yo'riqlar bilan boyitib borildi. Xususan, 1992-yil avgust oyi oxirida O'zbekiston 
Mustaqilligining bir yilligi tantanalari arafasida Prezidentning «O`zbekistonning o'z istiqlol va 
taraqqiyot yo'li» nomli O'zbekiston mustaqilligining na-zariy asoslari chuqur tahlil etilgan asari 
nashrdan chiqdi. Ushbu ri-sola keng jamoatchilik tomonidan ma'naviy hayotdagi yangilik va muhim 
qo'llanma sifatida kutib olindi. Unda O'zbekiston istiqlolining ham nazariy, ham amaliy 
muammolari ilmiy jihatdan o'rganilib, jamiyat siyosiy rivojining, iqtisodiy taraqqiyotining, 
ma'naviy pok-lanishining asosiy уо'1-yo'riqlari yangicha mushohada va yondashuv bilan ko'rsatib 
berildi. 
Ma'lumki, jahonning deyarli barcha mamlakatlarida jamiyatning bir holatdan ikkinchi bir 
holatga o'tish jarayoni bir necha muhim ijtimoiy muammolar bilan uzviy bog'liq. 
Bular: 

davlatning islohotlarni o'tkazishdagi rahnamolik roli; 

jamiyatning moddiy, ma'naviy va ijtimoiy imkoniyatlarini safarbar etish; 

o'rta hoi sinfhi shakllantirish; 

xalqaro hamkorlikni yanada takomillashtirish masalalaridir. 
Ta'bir joiz bo'lsa, bu omillarning bosqichma-bosqichligi, ularning ahamiyati, shuningdek, 
ulardan alohida, har birining va barcha-si bir butun bo'lgan holatda beradigan samaradorligi har xil 
sabablarga bog'liq. 
I.A. Karimov mamlakatning dastlabki yillardagi rivojlanish jarayonlarini chuqur tahlil qilib, 
O'zbekiston davlat qurilishi va iqtisodi-yotini isloh qilish dasturining o'zagi sifatida quyidagi beshta 
asosiy qoidani o'rtaga tashladi: 
Birinchidan, 
iqtisodiy islohotlar hech qachon siyosat ortida qolmasligi kerak, u biror 
mafkuraga bo'ysundirilishi mumkin emas. Buning ma'nosi shuki, iqtisodiyot siyosatdan ustun 
turishi kerak. Ham ichki, ham tashqi iqtisodiy munosabatlarni mafkuradan holi qilish kerak. 
Ikkinchidan, 
o'tish davrida davlat bosh islohotchi bo'lishi lozim. U islohotlarning ustuvor 
yo'nalishlarini belgilab berishi, o'zgartishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan 
o'tkazishi shart. 
Uchinchidan, 
qonun, qonunlarga rioya etish ustuvor bo'lishi lozim. Buning ma'nosi shuki, 
demokratik yo'l bilan qabul qilingan yangi Konstitutsiya va qonunlarni hech istisnosiz hamma 
hurmat qi-lishi va ularga og'ishmay rioya etishi lozim. 
To'rtinchidan, 
aholining demografik tarkibini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosat 
o'tkazish. 
Bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqtda aholini ijtimoiy himoyalash yuzasidan 
oldindan ta'sirchan choralar ko'rilishi lozim. Bu bozor iqtisodiyoti yo'lidagi eng dolzarb vazifa 
bo'lib keldi va bundan keyin ham shunday bo'lib qoladi. 
Beshinchidan, 
bozor iqtisodiyotiga o'tish obyektiv iqtisodiy qonunlar talablarini hisobga olgan 
holda, yaqin o'tmishimizdagi 
«inqilobiy sakrash»larsiz, ya'ni evolutsion yo'l bilan puxta o'ylab, bosqichma-bosqich amalga 
oshirilishi kerak. 

---

- 31 - 
Ana shu muhim qoidalar O'zbekistonning Mustaqil rivojlanish va taraqqiyot yo'liga asos qilib 
olindi, yangi jamiyatga o'tish dav-rining negizini tashkil etdi. O'tgan davr mobaynida bu 
qoidalarning amalga oshirilishi respublikada ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni, eng muhimi, bozor 
munosabatlarini joriy etish yo'lidan izchil harakat qilishni ta'minladi.