Metodologiyasi

^ ^ *bekiston milliy cnsiklopcdiyasi*. Davlat ilmiy nashriyoti, 2004, 
8
-jild.
59

---

Bu to'rtlik da alohida ta ’kidlangan «xush» so'zi asarning yozi- 
lish vaqtiga ishora bo‘lib, uning ta’rixi sanaladi. bundagi harf-
ia m in g raqam iar bo'yicha yig'indisi hijfiy 306 ыш аш (miiodiy 
1500-y.) anglatadi.
A ! ! s h c r
-■ “ r i i i v u Y i i
i l i - U u u v w i i u i i n j _*»»/,■ i i s m
sanasiga quyidagicha ishora qilingan:
Chu ta ’rixi yilin aylay desangiz tuz,
Sakkiz yuz sakson erdi, dog‘i to ‘qquz.
M azkur ta ’rixda keltirilgan ishoraga ko'ra shoir dostonining 
yozilish yili hijriy 889 (m iiodiy 1484) yilni bildiradi.
M irzo U lug'bekning o'lim i bilan bog'liq sanaga ishora qilin­
gan ta ’rixda esa quyidagi m isralarni o'qish m um kin:
U lug'bek, bahri ulum u xirad,
Ki dunyou d in ro az o' bud pusht,
Zi Abbos shahdi shahodat chashid,
Shudash harfi tarix «Abbos kusht».
Ya’ni, U lug'bek aql va hunar dengizi, dunyo va dinning 
tayanchi edi. A bbosning qo'lidan shahidlik sharobin ichdi va 
«Abbos kusht» (Abbos halok etdi) so'zi uning ta ’rixi bo'lib qoldi. 
Tarixiy m anbalarga ko'ra M irzo Ulug'bek miiodiy 1449-yilning 
27-oktabr kuni o'ldirilgan. Yuqoridagi ta’rixdagi «Abbos kusht» 
so'zidagi harflarn in g abjad hisobi bo'yicha yig'indisi ham m iio­
diy 1449-yilni ifodalaydi1.
Tarix va tarixga aloqador iboralar, so'zlar va tushuncha- 
lar bugungi lug'atim izda ham ko'pchilikni tashkil qiladi. Umu- 
miy tushunchalarga ko'ra tarix o'tm ish va unda sodir bo'lgan
1