O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asr boshlarigacha)

Bog‘dorchilik
va chorvachilik
Hunarmandchilik

---

56
chiqaradigan zarbxonasi
bilan mashhur edi. 
Xorazm
da 
qayiq-
sozlik
taraqqiy topadi. Xorazm va Termizda yasalgan qayiqlar 
Amudaryo bo‘ylab to Orol dengizigacha muttasil mol tashib
savdogarlarning yukini yengil, uzog‘ini yaqin qilgan. Bu davrda 
shaharlar bilan bir qatorda qishloqlar ham mamlakatning iqti- 
sodiy hayotida katta o‘ringa ega edi. Buxoroning 
Zandana 
qishlog‘i
da to‘qilgan mallarang bo‘z 
«zandanicha»
, Samarqand-
ning 
Vador qishlog‘i
da tayyorlangan mato 
«vadoriy»
nomlari 
bilan Sharqda mashhur edi.
Movarounnahrning tog‘li mintaqalarida 
qadimdan davom etib kelayotgan kon-
chilik IX–X asrlarda nihoyat darajada taraqqiy qiladi. Zaraf- 
shon va
Farg‘ona vodiysi
tog‘laridan 
temir, qo‘rg‘oshin, ku-
mush, simob, mis, qalay, feruza, novshadil
qazib chiqarilgan. 
Hatto Farg‘onadan o‘sha vaqtlardayoq 
toshko‘mir
va 
neft
topilib 
ishlatilgan. Konlarning yaqinida rudalarni eritib ma’dan oluvchi 
temirchilar va konchilarning qishloqlari bo‘lardi. 
Eloq
viloyati 
kumush
va 
qo‘rg‘oshin
larni qazib olishning yirik markazlaridan 
biri edi.
IX–X asrlarda mamlakatda ichki va 
tashqi savdo kengaydi. Qadimgi karvon
yo‘li bo‘ylab quduqlar qazilib, har bir 
bekatda 
rabotlar
bino qilinadi. Karvonlar o‘tadigan shahar va 
qishloqlarda 
karvonsaroylar
quriladi.
Shimoliy yo‘l orqali Janubiy Sibir va Mo‘g‘ulistonga
Movarounnahrning shahar va qishloqlaridan bo‘z, kiyim- 
kechak, egarjabduq, qilich, idishlar, zargarlik buyumlari, dori-
darmon, quruq meva, kunjut va zig‘ir moyi va boshqa shu
kabi mollar olib borilgan. Sibirdan turli xildagi qimmatba-
ho mo‘ynalar, chorva mollari va chorvachilik mahsulotlari
keltirilgan. Mutaxassis olimlarning ta’kidlashicha, VII–IX
asrlarda Xitoy bilan bo‘lgan savdoda 
choy, ipak mato, tuz
va 
ot
asosiy o‘rinda turgan. Har bir ot Xitoy bozorida (to‘pi 
12,8 metrli) 50 o‘ram ipak matoga 
ayirbosh
(barter) qilingan. 
Choy bahosida har bir otning bahosi 56 kg oliy navli choyga 
teng bo‘lgan. Bir necha 
«jin»
(600 g) choyga bir bosh qo‘y
almashtirilgan.