K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

ekstrakt
deb ataluvchi aralashma hosil bo‘ladi va tindirilganida arlashma-
ning quyi qismiga qoramtir qatlam bo‘lib cho‘kadi, bu qatlam ning 
yuqorisida ochiq rangdagi 
rafinat
deb atalauvchi qatlam joyla-
shadi. Rafinatni kontaktli (oqartiruvchi tuproq bilan) tozalash usuli 
yordamida tozalanganda nisbatan sifatli moy olinadi. 
Asfaltsizlantirish
– gudrondan smolali asfalt birikmalarini va 
aromatik polisiklik uglevodorodlarni erituvchilar (suyultirilgan 

---

106
propan) yordamida ajratib olish va cho‘ktirishdir. Shundan so‘ng 
moy distillati selektiv tozalashdan o‘tkaziladi. Bunda kerakmas 
moddalar ekstrakt holatiga, qoldiq moy esa rafinat holatiga o‘tadi. 
Asfaltsizlantirish jarayoni 2,5–4 MPa bosim va 60–85°C haroratda 
bajariladi.