O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti qo‘lyozma huquqida

II bob bo‘yicha xulosa 
Bayon qilingan fikrlar asosida quyidagi xulosalarga kelish mumkin: 
1. Tilimizda so‗zlovchi yoki yozuvchi uchun fikr ifodalashda qulaylik 
tug‗diruvchi usul va vositalar ko‗p bo‗lsa-da, nutq jarayonida ba‘zan so‗zlovchi o‗z 
kommunikativ maqsadiga erishishda qiynalib qoladi. U tomonidan tanlangan 
birliklar qo‗yilgan maqsadning to‗la amalga oshishini ta‘minlay olmay qoladi. Ana 
shu ehtiyoj so‗zlovchi uchun nutq obyektini to‗la tasvirlashiga mos keluvchi 
lisoniy birliklarni metaforik tarzda qo‗llashi uchun imkoniyat yaratadi.
2. Badiiy matnlarda bo‗yoqdorlik hosil qiluvchi, ifodalanayotgan ma‘no 
ta‘sirchanligini oshirishga xizmat qiluvchi metonimiyalar poetik ohangdorlikni 
yuzaga keltirishdan tashqari fikr ifodalashda ixchamlikni, tejamkorlikni 
ta‘minlaydi. 
3. Poetik matnlarda faol qo‗llanuvchi metaforik ma‘nolar umumiy ma‘nolar 
asosida xosil qilinadi. Ularning subyektiv munosabat ifodalash imkoniyatlari 
poetik matnlarda yaqqol namoyon bo‗ladi. 
4. Til birliklarining poetik matnlarda metafora, metonimiya yoki sinekdoxa 
vazifasida kelishi va lingvopoetik vazifa bajarishi so‗zlovchi yoki yozuvchining 
kommunikativ maqsadiga bog‗liq. Til birliklari poetik matnlarda muallif 
maqsadiga mos tarzda o‗z ma‘no anglatish doirasini kengaytirib boradi. 

---

40