|
358
ENDOKRIN VA MODDALAR ALMASHINUVI KASALLIKLARI.
Addisonova bolezn
Adanamiya
Adinaza-genitalnaya distrofiya
Akromegaliya
Bolezn Isenko Kushinga
Bulimiya
Gipotireoz
Giperterioz
Gipotoniya
Giperglikemiya
Gipoglikemiya
Gipertrixoz
Bu kasallik buyrak usti bezidagi
gormonlarning kan yoki umumiy ishlab
chiqarilmasligi natijasida kelib chiqadi
(Addison kasalligi)
Qattiq quvvatsizlik )adinamiya)
Bu kasallik gipotalamogipofiz
sistemasining zararlanishi bilan bog‘liq
bo‘lib jinsiy bezlarning chala rivojlanishi
va yog‘ bosishi bilan xarakterlanadi
Akromegaliya gipofiz va gipotalamusning
zararlanishi bilan bog‘liq bo‘lgan
neytroendokrin kasallikdir, u qo‘l-oyoq
panjalari, yuz skeleti, ichki organlarning
kattalashuvi va hamda moddalar
almashinuvining buzilishi bilan namoyon
bo‘ladi (akromegaliya)
Gipofiz va buyrak usti bezi zaralanishidan
paydo bo‘ladigan kasallik AKTG
glyukokortikoidlar va
mineralokortikoidlarning ortiqcha ishlanib
chiqishi bilan ta‘riflanadi.
Doim ochlik sezish (bulimiya)
Qalqonsimon bez funksiyasining
pasayishi (gipotireoz)
Qalqonsimon bez funksiyasining
zo‘rayishi (gipertireoz)
Qon bosimining pasayishi (gipotoniya)
Qonda qand miqdorining 120 mg% dan
oshishi (giperglikemiya)
Qonda qand miqdorining 80 mg% dan
kamayishi (gipoglikemiya)
Ayollarda sochining badanda va yuzda
359
Glyukozuriya
Diasepticheskiy rubeoz
Diastema
Zob
Ksantomatoz
Klimaktericheskiy
Kushingoidnoye teloslojeniye
Makroagnispatiya
Mikroagnispatiya
Miksedema
Nanizm
zo‘r berib o‘sishi (gipertrixoz)
Qandning siydik bilan birga ajralib
chiqishi (glyukozuriya)
Yuzda, peshonada, yuqori qovoq soxasida
va iyakda teri kapilliyar to‘rining
kengayishi oqibatida qizillik kuzatiladi.
Tishlar oralig‘ining ochilib kattalashishi
(diastema)
Qalqonsimon bezningkattalashib ketishi
(bo‘qoq)
Qonda yog‘ning ko‘payishi natijasida
gistiositlarning yig‘ilishi, natijasida qo‘l
va oyoq kaftlarida, tirsaklarda va
yelkalarda sariq rangli tugunchalarning
yig‘ilishi (ksantomatozlar)
Yog‘ning bo‘yinda, VII bo‘yin
uvurtqasining ustida yog‘ning yig‘ilishi,
klimakterik bukurlik
Bemorning yuzi (oysimon yuz) ko‘krak
qafasida, qorinda, bo‘yinda yogning
yig‘ilishi, bunda oyoq-qo‘llar nisbatan
ozg‘in bo‘ladi. Kushingsimon gavda.
Yo‘g‘on qon tomirlarining zararlanishi
(ateroskleroz)
Mayda qon tomirlar va kapitallyarlarning
zararlanishi (Mikroagnispatiya)
Shilliqli shish. Gipoterioz og‘ir turining
rivojlanishi natijasida paydo bo‘ladigan
xastalik (Miksedema)
Organizmda o‘sish gormoni
yetishmovchiligidan paydo bo‘ladigan
kasallik, u skelet, organlar va to‘qimalar
o‘sishining to‘xtab qolishiga olib kelai.
Katta yoshli erkaklar bo‘yi, 130sm dan,
ayollarniki 120sm dan past bo‘ladi,
360
Nevnyatnaya rech I izmeneniya
Nevropatiya
Nesaxarniy diabet
Poliuriya
Ersutizm
Pigmentasiya
Polidipsiya
Pollakiuriya
Prognatizm
Saxarniy diabed
(nanizm)
Bemorning tili kattalashib shishishi,
labining qalinlashishi va hiqildoq tovush
boylamlarining shishi natijasida tovush
yo‘g‘onlashuvi va gaplari tushunarsiz
bo‘lib qoladi.
Periferik va avtonom nerv sistemasining
nervlarni oziqlantiruvchi tomirlarning
zararlanishi (Nevropatiya)
Gipotalamo-gipofizar sohaning
zararlanishi va antidiuretik gormon
ajralishining kamayishi natijasida
rivojlanadigan kasallik. Poliuriya va
polidipsiya bilan birga davom etadi
(qandsiz diabed)
Siydikning bir sutkada ko‘p miqdorda
ajralishi (poliuriya)
Ayollarda mo‘ylov va sochlarning o‘sishi,
boshdagi sochning to‘kilishi (Ersutizm)
Qo‘l kaftidagi chiziqlarda, labda, milkda,
yuzda, shilliq pardalarda va ko‘p
ishqalanadigan joylarda to‘q kul rang va
qora rangli dog‘lar paydo bo‘lishi.
Qattiq chanqash va suyuqlikni doim ko‘p
ichish ehtiyoji (Polidipsiya)
Tez-tez siyish (Pollakiuriya)
Pastki jag‘ kattalashib, oldinga chiqib
ketadi (Prognatizm)
Qandli diabed yoki qand kasalligi. Me‘da
osti bezi kasalligi hisoblanisib, bunda
insulinning yetishmasligi natijasida qand
almashinuvi buziladi. Asosiy belgilar
qand miqdorining 120 mg dan oshib
ketishi, siydikda qand paydo bo‘lishi,
chanqoqlik, tez-tez siyish, o‘zni och his
361
Simptom delrimpeliya
Simptom shtelvega
Simptom Kkraussa
Simptom Ellineka
Simptom Rozenbaxa
Simptom telegrafnogo stolba
Simptom Xertoxe
Strii
Splanxnomegaliya
Splanxnomikriya
Tireotoksikoz
Endokrinologiya
Ekzoftalm
qilishdir.
Ko‘zning chaqchayishi (delrimpel
simptomi)
Ko‘zning juda kam yumilishi va to‘liq
yumilmasligi (shtelveg simptomi)
Ko‘z oqining yaltirashi (Kkrauss
simptomi)
Ko‘z atrofida dog‘larning paydo bolishi
(Ellinek simptomi)
Ko‘zning yumiq holatda qovoqlarning
mayda titrashi (Rozenbax simptomi)
Butun a‘zoi-badanning titrashi
Qoshning tashqi qismidagi sochning
to‘kilishi (Xertoxe simptomi)
Qorinda, yelkada, sut bezlarida, sonning
ichki tarafida va badanning boshqa
qismlarida to‘q qizil va siyox rangli
distrofik chiziqlar (striyalar)
Ichki organlarning kattalashuvi
(Splanxnomegaliya)
Ichki organlarning kichik razmerda
bo‘lishi (Splanxnomikriya)
Qalqonsimon bez giperfunksiyasida
rivojlanadigan sindrom. Taxikardiya,
oyoq-qo‘llarning titrashi, ko‘zlarning
chaqchayishi bilan tariflanadi
(Tireotoksikoz )
Ichki sekresiya bezlari kasalliklarini
o‘rganadigan fan (Endokrinologiya)
Ikkala ko‘z olmasining chaqchayib turishi
(Ekzoftalm)
362
Do'stlaringiz bilan baham: | 
