Global biznesda axborot tizimi

Muhim korporativ aktivlar
– intellektual mulk, asosiy kompetentlik, insoniy 
va moliyaviy aktivlar, raqamli vositalar orqali boshqariladi. Raqamli firmada har bir 
xabar muhim biznes qarorlar qo‘llab quvvatlanishini ixtiyoriy vaqt va joyda talab 
qiladi. Firmalarning raqamli mazmuni atrof muhitga an’anaviy firmalarga qaraganda 
bizning shiddatli davrimizda chidamli bo‘lish uchun yanada turlanadi. Raqamli 
firmalar boshqarish va yanada moslashuvchan global tashkillashtirishning unikal 
imkoniyatlarini taklif etadilar.
Raqamli firmalarda vaqt va fazoda ko‘chmoq bu 
meyordir.
Raqamli firmalarda “Ish vaqtiga” nisbatan qisqa vaqt ichida ertalab 9 dan 
kech soat 5 gacha emas, balki beto‘xtov, 24 soat ish olib boriladi. Fazoning siljishi 
ishning o‘z o‘rni borligini nafaqat ishxonalarda, balki milliy chegaralar dunyoda 
ma’lum ish qayerda yaxshi yutuqlarga ega bo‘lsa, o‘sha yerda amalga oshiriladi. 
Cisco Systems tizimlari, 3M vai IBM kabi firmalar Internetdan foydalanishi 
natijasida raqamli firma bo‘lishgan. Boshqa ko‘pchilik kompaniyalar to‘liq raqamli 
bo‘lmasada, ta’minotchilar, mijozlar va xodimlar bilan raqamli integratsiyaga 
yaqinlashmoqdalar.
 
AXBOROT TIZIMLARINING STRATEGIK BIZNES MAQSADLARI 
Bugun axborot tizimlarining zaruriyati nimada ? Nima uchun korxonalar axborot 
tizim va texnologiyalarga o‘z mablag‘larini kiritmoqdalar? Qo‘shma shtatlarda 217 
million menedjer va 1754 million axborot sohasidagi xizmatchilar va ishchi kuchi 
tarkibini o‘rganuvchi sektor xodimlari biznes yuritishda axborot tizimlariga 
asoslanishadi. Axborot tizimlari biznesni kundan kunga rivojlantirishda Qo‘shma 
shtatlar va boshqa ko‘plab rivojlangan davlatlarda strategik biznes maqsadlarga 
erishish yo‘lida katta ishlarni amalga oshirmoqdalar. 
Iqtisodiyotning barcha sohalari rivojlanish jarayonlarini axborot tizimlariga 
jiddiy investitsiyalarsiz tasavvur qilish qiyin. Axborot tizimlariga investitsiyalar 
bo’lmaganda Amazonka, eBay, Google va E*Trade elektron tijorat firmalari hattoki 
mavjud bo‘lmas edilar. Bugungi moliya, xizmatlar sohasi, sug‘urta, ko‘chmas mulk, 
maishiy xizmatlar, sayohat, sog‘liqni saqlash, ta’lim kabi sohalar axborot tizimlarisiz 
ishlay olmas edilar. Walmart i Sears kabi chakana savdo firmalari hamda General 
Motors va General Electric ishlab chiqarish firmalari axborot tizimlarini rivojlanishi 
evaziga gullab yashnashmoqda. Ofis telefonlari, osmono‘par binolar 20asrda biznes 
asosi bo‘lgan bo‘lsa, 217 asrda esa axborot axborot texnologiylarini qo‘llash va uni 
korporativ strategiyalarda amalga oshirish muhim bo‘lmoqda. 
Texnologiya biznesning asosi bo‘lib hisoblanadi. Besh yildan so‘ng qanday 
biznesni istashi uning tizimlari nimalarga qodir bo‘lishiga bog‘liq bo‘ladi. Bozorda 
hissalarining oshishi, arzon yoki yuqori sifatli ishlab chiqaruvchi sifatida shakllanishi, 
yangi mahsulotlarni rivojlantirishi va xodimning unumdorligini oshishi aksariyat 
hollarda tashkilotning axborot tizimlari sifati va turlariga bog‘liq bo‘ladi. Siz bu 
munosabatlarni qanchalik yaxshi tushunganingiz sari menedjer sifatida qadrli 
bo‘lasiz. Ma’lumki, ishbilarmon firmalar quyidagi oltita strategik ishbilarmonlik 

---

6 
maqsadlari, ya’ni foydalanishga oid ustunlik; yangi mahsulotlar, xizmatlar va 
modellar; mijoz va ta’minlovchi o‘rtasidagi yaqinlik; qaror qabul qilishning 
yaxshilanishi; raqobatbardosh ustunlik va chidamli bo‘lish kabilarga yetishish uchun 
o‘z mablag‘larini asosan axborot tizimlariga kiritadilar