Tildagi ayrim so’zlar shakily jihatdan, ayrimlari ma’no jihatdan, bir xillari esa talaffuzi jihatidan o’xshash bo’ladi

III. Badiiy matnni shakllantiruvchi vositalarni o‟qitish uslubiyoti
. 
2.1.Omonimlarni o‘zlashtirish usullari. ………………………………………… 
2.2. Sinonimlarni o‘zlashtirish usullari……………………………………………. 
2.3. Antonimlarni o‘zlashtirish usullari. …………………………………………. 
2.4. Tarixiy va arxaik so‘zlarni o‘zlashtirish usullari…………………………….. 
Xulosa……………………………………………………………………….. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‟yxati……………………………………………. 
Ilovalar 
 

---

3 
KIRISH 
Mavzuning dolzarbligi
O‘zbekiston Mustaqilligining 22 yilligi
nishonlanayotgan sharafli yilda O‘zbekiston xalqi munosib yutuqlarga erishdi. 
Shu jumladan xalq ta‘limi, madaniyat va s‘ort, san‘at sohalarida katta
yutuqlarga erishildi. O‘zbekiston prezidenti rahbarligida bozor iqtisodiyoti
sharoitida olib borilayotgan dono siyosat sharofati bilan mamlakatimiz dunyo
hamjamiyati rivojlangan davlatlar qatoriga qo‘shilmoqda. Shu bilan bir qatorda 
ta‘lim sohasida ham ulkan islohotlar olib borilya‘tiki bu ta‘limga katta e‘tibordir 
Inchinun, yurtboshimiz tomonlaridan 2014 yilni ―Sog‘lom bola yili‖
1
deb e‘lon 
qilinishi, hamda sog‘lom bola yili davlat dasturining ishlab chiqilishi ham fikrimiz 
isbotidir.Boshlang‘ich ta‘lim- ta‘lim jarayonining muxim negizi sanaladi.Shu 
nuqtai nazardan kelib chiqqan xolda ―Sog‘lom bola yili‖ davlat dasturining 71-
punktida quyidagicha fikr yuritiladi: ―Boshlang‘ich sinflarda o‘qitish sifatini 
yaxshilash chora-tadbirlarini amalga oshirish, shu jumladan: 1-4 sinflar uchun shu 
yoshdagi bolalarning psixologik-fiziologik o‘ziga xosliklarini hisobga olgan xolda 
o‘quv dasturlari va darsliklarini tanqidiy qayta ko‘rib chiqish, o‘qitish jarayoniga‖ 
1.Sog‘lom bola yili o‘quv dasturi 2014 yil 19-fevral Prezidentni 21-33 sonli qarori
Qadim-qadimdan buyuk Turon zaminida ilm-fanga, ayniqsa ona tiliga katta
e‘tibor berilgan. Hususan shu tilda ijod qilgan Yusuf Hos Hojib, Alisher Navoiy, 
Zahiriddin Muhammad Bobur yaratilgan asarlar turkiy hozirgi o‘zbek tili uchun 
asos bo‘ldi. Bu tilda yaratilgan asarlar o‘zining ahamiyati bilan barcha – barchani 
lol qoldirib kelmoqda.
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» va «Ta‘lim to‘g‘risida»gi qonunda o‘rta 
maxsus, kasb-hunar ta‘limi huquqiy asoslari yaratib berildi, ya‘ni oliy ta‘lim, 
kasb-hunar ta‘limining yangi modeli - «O‘zbek modeli» yaratildi. Bu model 
yaratilishida rivojlangan davlatlar kasb-hunar ta‘limi tizimi jiddiy o‘rganilib, 
bunda o‘zlikka xos bo‘lgan milliylik o‘z ifodasini to‘di. 
Yurtboshimiz eng bebaho resurs – bu intelektual salohiyat deb ta‘kidlagan 
holda, aql-zakovatli, yuksak madaniyatli kishilarni tarbiyalay olsakkina, oldimizga 
qo‘ygan maqsadlarga erisha olishimiz, shundagina yurtimizda farovonli va 
taraqqiyot qaror to‘ishi, mamlakat rivoji uchun intelektual salohiyat naqadar 
muhim resurs ekanini doimo ta‘kidlab keladilar. 
Bugungi murakkab globallashuv davrida ma'naviyat sohasida vujudga 
kelayotgan dolzarb muammolar, xalqimiz ma'naviyatini asrash va yuksaltirish, 
ayniqsa yosh avlodning qalbi va ongini turli zararli g‘oyalar hamda mafkuralar 
ta'siridan saqlash, himoya qilish masalalariga alohida e'tibor qaratiladi. G‘oyat 
muhim va hal qiluvchi masalalar o‘rtaga qo‘yilgan «Yuksak ma‘naviyat engilmas 
kuch
2
»asarida mamlakatimizdagi umumta'lim maktablarning yuqori sinflarida, 
akademik lisey va kasb- xunar kollejlarida tahsil olayotgan o‘quvchilar, oliy o‘quv 
yurtlarining talabalari, olim va tadqiqotchilar, o‘qituvchilar, ijodkor ziyolilar, keng 
jamoatchilik vakillari, umuman, ma'naviyat va ma'rifat dunyosi bilan qiziqadigan 
barcha insonlar foydalanishi mumkin.
Ko‘rinib turibdiki, Prezidentimiz asarlarida ham ta‘lim – tarbiyaga juda katta 
ahamiyat berilgan buni biz yuqoridagi misolda ham ko‘rishimiz mumkin. Bejiz bu 

---

4 
asar ―Yuksak 
1
ma‘naviyat yengilmas kuch‖ deb atalmagan. Negaki qaysi inson 
ma‘naviy tomondan boy bo‘lsa 
2
uni hech qanday kuch yenga olmaydi. Shuni 
nazarda tutib qaraganda yurtboshimiz bu borada uzoqni ko‘zlab ish olib 
borganliklarini guvohi bo‘lamiz. Biz, yoshlar bunday sharoitlardan unumli 
foydalana olish zarur .
Ona tili ta'limi bolalarning tafakkur qilish faoliyatlarini kengaytirish, erkin fikrlay 
olish, o‘zgalar fikrini anglash, o‘z fikrlarini og‘zaki va yozma ravishda ravon 
bayon qila olish, jamiyat a'zolari bilan erkin muloqotda bo‘la olish ko‘nikma va 
malakalarini rivojlantirishga xizmat qiladi. Bu o‘rinda ona tili ta'limiga o‘quv fani 
emas, balki, butun ta'lim tizimini uyushtiruvchi ta'lim jarayoni sifatida qaraladi. 
Ona tili ta'limi standarti ko‘rsatkichlari
3
bolani fikrlay olish, ifodalangan 
fikrni anglash va o‘z fikrini savodli, mantiqiy izchillikda bayon eta olishga 
o‘rgatish nuqtai nazaridan belgilanadi. 
Boshlang‘ich ta'lim bosqichida o‘quvchilarning ona tili ta'limi bo‘yicha 
tayyorgarlik darajasiga qo‘yiladigan talablar quyidagi uch parametrli standart 
mezon orqali aks ettiriladi: o‘qish texnikasi, o‘zgalar fikrini va matn mazmunini 
anglash hamda fikrni yozma shaklda bayon etish malakasi. 
"Ta'lim to‘g‘risida"gi Qonunda ta'limning ravnaqi, uning insonparvarligi, 
ta'lim va tarbiya tizimining uzluksizligi, ilmiyligi va dunyoviyligi, ta'limda 
umuminsoniy va ilmiy qadriyatlarning ustuvorligi, davlat ta'lim standartlari 
doirasida hammaning bilim olishi uchun imkoniyat yaratilishi ta'kidlab 
ko‘rsatilgan.