O. L. Muxamedov Kafedra mudiri

O‘zbekiston Respublikasi hududlari bo‘yicha aholi tug‘ilishi,  
o‘lim va tabiiy ko‘payishi (har ming kishi hisobiga) 
 
 
1990 
1995 
2001 
to‘g‘il 
ganlar 
soni 
o‘lganlar soni 
tabiiy 
ko‘payish 
to‘g‘ilganl
ar  
soni  
o‘lganl
ar soni 
tabiiy ko‘payish 
to‘g‘ilganl
ar  
soni  
o‘lganlar 
soni 
tabiiy 
ko‘payish 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
33,7 
6,1 
27,6 
29,8 
6,3 
23,5 
20,4 
5,3 
15,1 
Qorqalpog‘iston 
Respublikasi 
36,0 
6,5 
29,5 
25,6 
6,4 
19,2 
21,7 
5,9 
15,8 
Andijon 
34,0 
5,9 
28,1 
31,3 
6,1 
25,2 
19,6 
5,0 
14,6 
Buxoro 
32,3 
5,5 
26,7 
27,3 
5,3 
22,0 
4,5 
15,7 
 
Jizzax 
39,5 
5,0 
34,5 
34,3 
5,7 
28,6 
23,5 
4,3 
19,2 
Navoiy  
32,8 
5,7 
27,1 
26,7 
6,2 
20,5 
19,1 
5,1 
14,0 
Namangan 
37,5 
5,7 
31,8 
33,8 
5,8 
27,2 
20,6 
4,7 
15,9 
Samarqand 
36,7 
5,9 
30,8 
33,4 
6,2 
27,2 
22,5 
5,0 
17,5 
Sirdaryo 
34,6 
6,1 
28,5 
27,3 
5,8 
21,5 
21,4 
5,3 
16,1 
Surxondaryo 
41,9 
5,4 
36,5 
37,2 
5,6 
31,6 
22,8 
4,3 
18,5 
Toshkent 
29,6 
6,6 
23,0 
25,7 
7,1 
18,6 
18,0 
6,3 
11,7 
Farg‘ona 
32,5 
6,3 
26,2 
31,0 
6,1 
24,9 
18,8 
5,0 
13,8 
Xorazm 
35,4 
5,9 
29,5 
29,3 
6,0 
23,3 
22,3 
4,9 
17,4 
Qashqadaryo 
39,5 
5,0 
34,5 
36,2 
5,0 
31,2 
24,2 
4,4 
19,8 
Toshkent shahri 
20,1 
7,9 
12,2 
17,8 
9,2 
8,6 
14,0 
8,2 
5,8 
 
 
 

---

50 
 
4. Shahar va qishloq aholisi
. Tabiiyki, shahar aholisining ko‘payish darajasi hududning 
industrlashtirish  holati  bilan  bog‘liq  holda  kechadi.  O‘zbekistonda XX asrda shahar aholisining 
salmog‘i  qator  rivojlangan  mamlakatlarnikidan  orqada  qolib  ketdi.  Faqat  mamlakatimizning 
ayrim yerlarida yirik-yirik sanoat korxonalarining barpo qilinishi, bir qator geografik rayonlarda 
esa  qazib  olish  va  qayta  ishlash  sanoatning  rivojlanishi  shahar  aholisining  birmuncha 
ko‘payishiga    olib  keldi.  1865  yilda  shahar  aholisi  umumiy  aholining  14  foizini  tashkil  qilgan 
bo‘lsa,  bu  ko‘rsatkich  1927  yilda  21  foizi  yetdi.  1940  yilda  24,5  foizni,  1959  yilda  33  foizni, 
1989 yilda 40,7 foizi va 2003 yilda esa 38,8 foizni tashkil qildi. 1989-2002 yillarda shaharliklar 
sonining  o‘sishi  ancha  susaygan.  Viloyatlar  darajasida  mazkur  jarayon  ayniqsa  Toshkent, 
Farg‘ona, Buxoro, Xorazmda sezilarli bo‘lgan va u faqat Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Jizzax 
va  Namangan  viloyatlarida  birmuncha  ko‘tarilgan.  Hozirgi  kunda  shahar  joylarda 
yashovchilarning  nisbiy  miqdori  bo‘yicha  Qoraqalpog‘iston  hamda  Toshkent  va  Navoiy 
viloyatlari oldinda turadi, uning eng past darajasi esa Surxondaryo viloyatida kuzatiladi.