O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti

Traplar  (gravitatsiya  separatorlar) 

neft  va  alohida  holatlarda  gaz 

konlarida  qo‘llaniladi.  Asosan  vertikal  turdagi  traplar  qo‘llaniladi.  Bu  ushbu 

turdagi  separatorlarda  gaz  omili  past  bo‘lgan  gazsimon  suyuq  mahsulotni  ajratish 

bilan tushuntiriladi. Bunda suyuqlik gazdan separatsiyalanadi. 

Trapda  gazsimon  suyuq  mahsulotni  ikki  usul  bo‘yicha  qizdiriladi:  neftni 

gazdan  ajratish  va  yo‘ldosh  gazni  neft  changidan  tozalash.  Neftni  gazdan  uning 

oqimini  mayda  oqimchalarga  ajratish  yoki  neftni  sachratish  yo‘li  orqali  ajratib 

olinadi. 

 Bu  jarayon  birlamchi  separatsiyalash  kamerasida  ro‘y  beradi  va  u  kirish 

patrubkasiga  bog‘liq.  Odatda,  patrubkalarning  tangensial  yoki  radial-sirg‘aluvchi 

turlari qo‘llaniladi.  Neftdan  ajratilgan  kirish patrubkasidagi  yo‘ldosh gaz trapning 

gravitatsion  kamerasida  neft  tomchilaridan  separatsiyalanadi,  bunda  yaxshi 

separatsiyalanish  uchun  otboy  shit  va  soyabonlarning  joylashti-rilganligi  hisobiga 

bo‘ladi.  Odatda,  traplarda  gaz  separatsiya-sining  samaradorligi  otboynik  shit  va 

soyabonli turlarida 70-85 % dan oshmaydi. 

Traplarning ikki turi qo‘llaniladi: 

---

58 

 

mahsulotda  quduq  qumlari  yoki  boshqa  qattiq  moddalar  bo‘lganda 

qo‘llaniluvchi radial-yoriqli kiritma; 

tangensial kiritma. 

Ishchi bosim 0,6; 1,6; 2,5; 4; 6,4; 10; 16 MPa, diametr 400; 600; 800; 1000; 

1200; 1400; 1600 mm. 

Traplardan  chiqayotgan  gaz  yaxshi  tozalanishi  uchun  oxirgi  separatsiya 

qurilmalaridan o‘tkazish tavsiya qilinadi.