Ekonometrika amaliy mashg‘ulot I. Habibullayev, A. Jumayev

 
3-masala.  
20 ta yengil sanoat korxonalari bo‗yicha ishlab chiqarilgan mahsulot 
hajmi  (
y
,  mlrd.  so‗m)ni  yil  davomida  ishlangan  kishi-soat  (
x
1
,  ming 
kishi) va ishlab chiqarish uskunalari (
x
2
, mlrd. so‗m)ning o‗rtacha yillik 
qiymatiga bog‗liqligi o‗rganilgan va quyidagi natijalar olingan: 
 
Regressiya tenglamasi: 
 
Ko‗p omilli korrelyatsiya koeffitsiyenti: 
 0,9 
Natijaning  hisoblangan  qiymatlarini  haqiqiy 
qiymatlaridan farqining kvadratlari yig‗indisi: 
 
3000 
 
Topshiriq: 
1. Yuqoridagi modelda determinatsiya koeffitsiyentini aniqlang. 
2. Dispersion tahlil natijalari jadvalini tuzing. 
3. Olingan regression tahlil natijalarini tavsiflab bering. 
 

---

74 
 
4-masala. 
Mamlakatning  25  ta  hududida  paxta  hosildorligiga  (
y, 
ts/ga)  ob-
havo  sharoitining  ta‘siri  o‗rganilgan.  Bunda  ikkita  erkli  o‗zgaruvchi 
parametrlar tanlab olingan: 
x
1 
-yillik o‗rtacha yog‗ingarchilik (mm); 
x
2 
-
havoning o‗rtacha harorati . 
Bu  ko‗rsatkichlarning  juft  korrelyatsiya  koeffitsiyentlari  matritsasi 
quyidagi ko‗rinishga ega: 
 
 
y 
x
1 
x
2 
y 
1 
 
 
x
1 
0,8 
1 
 
x
2 
0,7 
-0,8 
1 
 
Topshiriq: 
1. Natijaning har bir omil bilan xususiy korrelyatsiyasini hisoblang. 
Natijaning  juft  va  xususiy  korrelyatsiyalar  koeffitsiyentlari  orasidagi 
farqni izohlab bering. 
2. Berilgan  korrelyatsiya  matritsasi  asosida  quyidagi  regressiya 
tenglamalarning qaysi birini tuzish maqsadga muvofiq: 
a) 
y
 ni 
x
1
 ga chiziqli juft regressiyasini; 
b) 
y 
ni 
x
2
 ga chiziqli juft regressiyasini; 
v) ko‗p omilli chiziqli regressiyani.