Ekonometrika amaliy mashg‘ulot I. Habibullayev, A. Jumayev

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

5 
 
 
KIRISH 
 
Innovatsion iqtisodiyot iqtisodchi mutaxassislardan ish yuritishning 
zamonaviy  yangi  usullarini  o‗zlashtirishni  va  ularni  amaliyotga  qo‗llay 
bilishni  talab  etadi.  Iqtisodiyotdagi  ko‗pchilik  usullar  ekonometrik  va 
iqtisodiy  matematik  usullar  hamda  modellarga  asoslangan.  Ularni 
bilmasdan va amaliyotga qo‗llamasdan  murakkab iqtisodiy jarayonlarni 
ilmiy  asoslangan  holda  tahlil  qilish  va  prognozlashda  ijobiy  natijalarga 
erishish qiyin. 
Ushbu  o‗quv  qo‗llanma  talabalarga  statistik  ma‘lumotlar  asosida 
ekonometrik  va  iqtisodiy  matematik  modellashtirish  usullarini 
amaliyotga  qo‗llash  ko‗nikmalarini  hosil  qilishga  mo‗ljallangan  bo‗lib, 
2018-yilda  chop  etilgan  va  talabalar  bilan  amaliy  mashg‗ulotlarda 
tajribadan  o‗tkazilgan  ―Ekonometrika  bo‗yicha  praktikum‖  uslubiy 
qo‗llanma  qayta  ishlanib,  masalalarni  kompyuterda  yechish  usullari 
qismi  bilan  to‗ldirilgan  holda  tayyorlandi
1
.  O‗quv  qo‗llama  2018  yilda 
O‗zbekiston  Respublikasi  oliy  va  o‗rta  maxsus  ta‘lim  vazirligi 
tomonidan tavsiya etilgan ―Ekonometrika asoslari‖ o‗quv qo‗llanmasida 
yoritilgan  nazariy  masalalarni  amaliy  jihatdan  mustahkamlash 
imkoniyatini yaratadi. 
O‗quv  qo‗llanmaning  har  bir  bobi  ―Uslubiy  ko‗rsatma‖, 
―Namunaviy  misollar  yechish‖,  ―Namunaviy  misolni  kompyuterda 
yechish‖,  ―Mustaqil  ishlash  uchun  masalalar‖  qismlaridan  iborat. 
―Uslubiy  ko‗rsatma‖  qismida  mavzuning  misol  va  masalalarini 
yechishning  uslubiy  ta‘minoti  va  formulalar  keltirilgan.  ―Namunaviy 
misollar  yechish‖  qismida  mavzuni  mazmun  va  mohiyatini  to‗liq 
qamrab oluvchi misollar ketma-ketligi, ularni yechish usullari va olingan 
yechimlarni  iqtisodiy  jihatdan  tahlili  berilgan.  ―Namunaviy  misollarni 
kompyuterda  yechish‖  qismida  masalalarni  kompyuter  yordamida 
                                      
1
  РФА  муҳбир  аъзоси  И.И.  Елисеева  тахрири  остида  2002  йилда  чоп  этилган  «Практикум  по 
эконометрики» ўқув қўлланмаси асосида қайта ишланган. 

---

6 
 
yechish  ketma-ketligi  yoritib  berilgan.  ―Mustaqil  yechish  uchun 
masalalar‖  qismi  esa  talabalar  o‗rgangan  usullarini  mustaqil  ravishda 
turli 
amaliy 
masalalarni 
yechishga 
qo‗llash 
va 
ekonometrik 
modellashtirish 
ko‗nikmalarini 
mustahkamlashga 
qaratilgan. 
Qo‗llanmaning 
bunday 
tartibda 
yozilishi 
talabalarga 
mavzuni 
qiyinchiliklarsiz 
o‗zlashtirishga  va  pedagog  xodimga  amaliy 
mashg‗ulotlarni 
mazmunini 
rejalashtirishga 
yordam 
beradi. 
Qo‗llanmaning  ilova  qismida  masalalar  yechishda  foydalaniladigan 
statistik jadvallar berilgan. 
Mualliflar 
taqrizchilarga 
o‗z 
minnatdorchiligini 
bildirib, 
o‗quvchilardan  o‗quv  qo‗llanmani  takomillashtirish  bo‗yicha  fikr  va 
mulohazalarni kutib qoladilar.