Ishchi kasbini egallash

3-ish: VAQTINCHALIK OMBORLAR TURLARI VA ULARNI TASHKIL ETISH 

TIZIMLARI BILAN TANISHISH 

 

Darsning  maqsadi: 

Vaqtinchalik  omborlar  turlari  va  ularni  tashkil  etish  tizimlari 

bilan tanishish. 

Ishning  mazmuni.  Vaqtinchalik  omborlar.

  Vaqtinchalik  omborlar  uchun  quruq, 

balandroq  tekis  bo’lgan  joy  tanlanadi.  Bunda  er  osti  suvlari  uyum  va  xandaq  tagidan  1 

metr  dan  ziyod  chuqurlikda  bo’lishi  lozim.  Xandaklar  quriladigan  tuproqning  mexanik 

tarkibi  qumoq  bo’lishi,  bundan  tashqari  tayyorlaydigan  joyning  yuza  qismida  o’simlik 

qoldiqlari va boshqa organik qoldiqlar bo’lmasligi lozim. Agar joylarda o’tgan yilgi uyum 

va xandaqlar joylashgan joylarda yana maxsulot saqlashga to’g’ri kelsa, u joylar tekislanib 

1 m

2

  maydonga 500 g hisobidan so’ndirilmagan

 

oxak bilan zararsizlantiriladi. So’ngra er 

30-35  sm  chuqurlikda  xaydalib,  donli  ekinlar  ekiladi.  Ekin  yig’ishtirilgandan  so’ng  bu 

joyga uyum va xandaqlar ishlanadi. 

Uyum  va  xandaqlar  kuz  va  baxor  vaqtlarida  quyosh  nuri  va  qish  vaqtida  sovuq 

shamoldan  kam  ta’sirlanishi  uchun  iloji  boricha  uzunasiga  sharqdan  g’arbga  qarab 

joylashtiriladi. 

Maxsulotning turi va tabiiy sharoitga qarab uyum va xandaqning o’lchamlari turli xil 

bo’ladi. Ayniqsa, ularning ko’ndalang kesimi muxim axamiyatga ega.. 

Bizning  mintaqamizda  xandaq  va  uyumlarning  o’lchamlari  g’arbiy  va  o’rta 

mintaqalarga qaraganda kichikroq bo’ladi (5-jadval). 

5-jadval