O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

XULOSA  
 
Yuqorida ko‘rib chiqqanimiz, millatimizning o‘tmishdagi mashhur siymolari 
tomonidan  yaratilgan  boy  ilmiy  merosimiz,  shuningdek  hududimizda  yaratilgan 
ma’naviy  meros,  Zardushtiylik,  Buddaviylik,  Xristianlik  va  Islom  dini  turli 
xalqlarning,  jumladan  xalqimizning  boy  madaniyati  tarixining  ajralmas  qismidir. 
Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturida  ko‘rsatib  o‘tilganidek  yoshlarda  ma’naviy-
ahloqiy  qadriyatlarni  shakllantirishda  ma’naviy  meros  imkoniyatlaridan  kengroq 
foydalanishga asosiy e’tibor qaratilgan.  
O‘tmishda  va  hozir  ham  hayotimizning  tarkibiy  qismi  hisoblangan  milliy 
ma’naviyatimizning  xulq-atvorimizni,  ruhiyatimiz  va  turmush  tarzimizni 
mustahkamlashdagi  xizmatini  unutish  mumkin  emas.  Ammo,  70  yil  hukmronlik 
qilgan  sobiq  sho‘rolar  tuzumi  davrida  Sharq  xalqlari,  jumladan  o‘zbek  xalqining 
ming  yillik  ma’naviy  boyligini  o‘zida  mujassamlashtirgan  hadislar,  shariat 
hukmlari,  islomiy  axloq-odob  normalari  diniy  xurofot  sifatida  qoralandi. 
Ma’naviyatimizni butkul tag tomiri bilan yo’q qilishga harakat qilishdi.Vaholanki 
milliy  qadriyatlarimizning  zamonlar  osha  bezavol  etib  kelishida  o’z  an’ana  va 
udumlariga sodiq xalqimiz ham muhim ahamiyat kasb etgan. 
Mustaqillik  barcha  boshqa  sohalarda  bo‘lganidek  ma’naviyat  va  milliy  urf 
odat va an’analarimiz, dinimiz vijdon erkinligi qonuni doirasida xalqimizga qonun 
bilan kafolatlangan e’tiqod erkinligini berdi. Diniy qadriyatlarga munosabat tubdan 
o‘zgardi.  Ulardan  ma’naviy-axloqiy  tarbiyada  keng  foydalanish  imkoniyatlari 
vujudga keldi. 
So‘nggi yillarda bizning diyorimizda ham taraqqiyotimiz, osoyishtaligimizni 
ko‘rolmaydigan  «Vahhobiylik»  va  «Xizb  ut-taxrir»  kabi  oqimlarning  guruh  va 
to‘dalari  paydo  bo‘lib  qoldi.  Ular  mustaqillikning  bergan  erkinligini  suiste’mol 
qilib, ayrim yoshlarimizning ongini zaharlamoqdalar. 
Din  niqobi  ostida  ish  ko‘rayotgan  ekstremistlar,  aqida’arastlar  mavjud 
konstitutsiyaviy  tuzumga  qarshi  borib,  hokimiyatni  egallash  va  O‘zbekistonda 

---

104 
 
Islom  davlati  qurish,  xalqni  qo‘rquvga  solib,  hukumatga  ishonchsizlik  uyg‘otish 
uchun turli jinoyatlarga qo‘l urmoqdalar va qo‘l urishga harakat qilmoqdalar. 
Bunday  mutaassib  dindorlar  o‘zlarini  «dinni  tozalovchilar»  deb  yuritib  bir 
yarim  ming  yillik  ilm-fan,  madaniyatimiz  tarixidan  voz  kechish,  Imom  Buxoriy, 
Burxoniddin  Marg‘inoniy,  Baxouddin  Naqshband,  Navoiy,  Ulug‘bek  va  boshqa 
o‘nlab  mutafakkirlar,  tasavvuf  vakillari  merosidan  voz  kechish,  maqbaralarini 
buzib tashlashni tavsiya qilmoqdalar. 
 Begona va zararli bo‘lgan bunday g‘ayriinsoniy g‘oyalarga qarshi tura olish 
uchun  yoshlarimizda  dinning  asl  mohiyatini,  ahamiyatini  o‘zida  mujassam  etgan 
mafkuraviy 
immunitetni 
shakllantirishimiz 
zarur. 
Ana 
shunda 
johil 
aqida’arastlarning «da’vati» ham, axloqni rad etadigan, biz uchun mutlaqo begona 
g‘oyalar ham ularga o‘z ta’sirini o‘tkaza olmaydi. 
 Ammo o’zbek xalqi hech qachon xatto bir kun ham o’z ma’naviy 
ideallaridan voz kechmagan. Xalqimiz milliy m’naviyati asosini tashkil etgan 
buyuk siymolar ma’naviyati hamisha hurmat e’tiborda. Chunki dunyoda bunday 
ulkan ma’naviy merosga ega bo’lgan xalqlar kamchilikni tashkil qiladi. 

---

105