Shaxsiy ishonchnoma
erkin usulda, odatda, qo‘lda yoziladi, lekin unda, albatta,
quyidagi zaruriy qismlar bo‘lmog‘i kerak:
1. Hujjatning nomi (Ishonchnoma).
2. Ishonch bildiruvchining to‘liq nomi (ismi, otaismi, familiyasi).
3. Ishonchli shaxs (ishonchnoma berilgan shaxs)ning to‘liq nomi.
4. Ishonchnoma mazmuni (topshirilgan vazifalarni aniq ko‘rsatish).
5. Topshirilgan vazifalar amalga oshirilishi zarur bo‘lgan muassasaning nomi.
6. Ishonch bildiruvchining imzosi.
7. Berilgan (yozilgan) vaqti.
8. Ishonch bildiruvchining imzosini tasdiqlagan shaxsning lavozimi va imzosi.
9. Ishonch bildiruvchining imzosi tasdiqlangan sana va yumaloq muhr.
Ishonchnoma yozishda quyidagilarga e’tibor berish kerak: ishonchnomaning
zaruriy qismlari mazkur tartibda bo‘lishi ham mumkin, shuningdek, uning 3-raqamli
qismi 5-raqamli qismidan so‘ng yozilishi ham mumkin; zarur hollarda ishonch
bildirgan shaxsning lavozimi, yashash joyi, ishonchnoma berilgan kishining
shaxsini tasdiqlovchi hujjat (pasport) ma’lumotlari ham ishonchnomada aks etishi
mumkin; agar ishonchli vakil olishi kerak bo‘lgan pul yoki qimmatdor buyum
miqdori aniq bo‘lsa, ular avval raqam bilan, keyin qavs ichida so‘z bilan yozib
ko‘rsatilishi mumkin; 7-raqamli va 8-raqamli qismlari orasida tasdiqlovchining
“....ning imzosini tasdiqlayman”
degan qaydi joy oladi.
Shaxsiy ishonchnomalarda ham ularning amal qilish muddati ko‘rsatiladi.
Muddat bevosita (“...gacha amal qiladi” deb) yoki bilvosita (“... yilning yanvar oyi
maoshini olish uchun...” deb) ko‘rsatiladi. Nafaqa olish uchun berilgan
ishonchnomaning amal qilish muddati, odatda, uch oygacha bo‘ladi.
Agar ishonchnoma beruvchi va berilgan shaxslarning har ikkalasi bir muassasada
ishlasa (o‘qisa), pul yoki qimmatdor buyumlarni ishonchnoma bilan olishda ishonch
bildirilgan kishining shaxsini tasdiqlovchi hujjat (pasport, guvohnoma) ko‘rsatilishi
shart emas. Boshqa barcha holatlarda ishonchnoma ko‘rsatuvchi o‘z pasporti yoki
uning o‘rnini bosuvchi hujjatni ham ko‘rsatishi shart.
Tasdiqlanishiga ko‘ra shaxsiy ishonchnomalar oddiy va notarial turlarga
bo‘linadi. Odatda, ish haqi, nafaqa, stipendiya, pochta jo‘natmalarini olish uchun
yozilgan oddiy ishonchnomalar uni yozgan shaxs ishlovchi yoki ta’lim oluvchi
muassasa, o‘quv yurti rahbarining imzosi va muhri bilan tasdiqlanadi. Notarial
ishonchnomalar notarial idoralar, ular bo‘lmagan joylarda shaharchalar, qishloqlar
va ovullar fuqarolar yig‘inlarining raislari, oqsoqollari tomonidan tasdiqlanadigan
ishonchnomalardir. Bularga notarial idoralar rasmiylashtiradigan xilma-xil
shartnomalarni (masalan, turarjoyni hadya qilish, sotish, merosni o‘tkazib berish,
mulkni boshqarish, yengil avtomobildan foydalanish, merosga haqdorlik huquqi
haqidagi guvohnoma olish kabilar) amalga oshirish uchun yozilgan ishonchnomalar
kiradi. Shaharchalar, qishloqlar va ovullar fuqarolar yig‘inlarining raislari
(oqsoqollari) tomonidan notarial rasmiylashtirilayotgan hujjatlarga O‘zbekiston
Respublikasi Davlat gerbi aks ettirilgan, shaharchalar, qishloqlar va ovullar
fuqarolar yig‘inlarining nomlari qayd etilgan muhr qo‘yiladi. Notarial
ishonchnomalarning oddiylaridan yana bir farqi shundaki, ularda hujjat nomidan
keyin uning tuzilgan joyi va sanasi ko‘rsatiladi.
Manba: M. Aminov va boshq. Davlat tilida ish yuritish: amaliy qo‘llanma.
– T.: O‘zbekiston nashriyoti, 2020-yil. 261-bet.