O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim

Interaktivlik 
 
Flash,  filmlarni  namoyishi  vaktida  saytga  kirgan  foydalanuvchi  klaviatura 
yoki sichkonchani ishlatib filmni turli fragmentlariga utishi, ob’ektlarni kuchirishi, 
formaga  ma’lumot  kiritishi  va  boshka  kupgina  operatsiyalarni  bajarishi  mumkin 
bulgan  interaktiv  filmlarni  yaratish  imkonini 
beradi.  Flash-filmlarni  interaktivligi  ActionScript 
tilidagi  buyruqlar  (instruktsiyalar)  ketma-ketligi 
kurinishidagi  amallarni  berish  yuli  bilan  amalga 
oshiriladi. Amal u bilan boglik bulgan xodisa yuz 
berganda 
bajariladi. 
Bunday 
xodisalardan 
masalan,  filmni  biror-bir  kadriga  utish  yoki 
foydalanuvchi 
tomoindan 
saxifadagi 
tugmayachani 
bosishi 
bulishi 
mumkin. 
Tugmachalar  (masalan,  aloxida  boshkaruv  paneli 
kurinishida  birlashtirilgan),  film  fragment-lari  yoki  aloxida  kadrlari  inte-raktiv 
bulishi  mumkin.  Shu  bilan  birga  kupgina  standart  amallar  filmni  biror-  bir 
elementiga ActionScript da dasturlashdan foydalanmay berilishi mumkin. Standart 
amallarga  masalan,  filmni  namoyishini  boshlash  va  tuxtatish,  ovozni  yokish  yoki 
2. 1. Расм Сайт 
сахифаларидан бирининг 
куриниши 
 

---

 
358 
uchirish,  belgilangan  URL  ga  utish  va  boshk.  Xammasi  bulib  standart  amallarni 
unga yakin turi mavjud.  
 
Agar  zarurat  tugilsa  juda  xam  murakab  stsenariylar  xam  tuzilishi  mumkin. 
Masalan avval u yoki bu xolat yuz berishi sungra kerakli 
amal  bajarilishga  utish.  Lekin  bunday  stsenariylarni 
yaratish dasturlashdagi bilimlar kerak bo`ladi.. 
2.  2  rasmda  interaktiv  filmni  Flash  bilan  birga 
tarkatiladigan 
misollardan 
biridan 
olingan 
sodda 
kurinishi keltirilgan 
Tovush 
 
Flash  filmlarda  tovushni  ishlatishni  bir  necha  usullarin  takdim  etadi.  Siz 
filmni  syujeti  va  foydalanuvchi  bajargan  amaldan  kat’iy  nazar  tuxtamaydigan 
tovushni  yaratishingiz  mumkin.  Alternativ  variantanimatsiya  va  tovushni 
sinxronlash.  Bundan  tashkari,  Flash  da  tugmachalarga  tovushni  ulashingiz 
mumkin,  bu  esa  tugmachalarni  yanada  interaktiv  kiladi.  Nixoyat,  tovush  bilan 
ishlashni  yana  bir  varianti-  ActionScript  stsenariylardan  foydalanib  tovushni 
boshkarish.. 
 
Flash  da  tovush  kushishni  ikki  xili  mavjud:  xodisaviy-boshkariladigan 
(event  sound)  va  okimli  (stream  sound).  Dlya  vosproizvedeniya  sobitiyno-
upravlyaemogo  zvuka  sootvetstvuyushie  dannie  doljni  bit  zagrujeni  polnostyu; 
posle  etogo vosproizvedenie  prodoljaetsya  do tex por, poka  ne  budet ostanovleno 
yavno. Vosproizvedenie potoka  nachinaetsya  srazu, kak tolko zagrujennix dannix 
okajetsya dostatochno dlya pervix neskolkix kadrov filma.  
 
Flash  tovush  bilan  ishlashda  yaratuvchilar  uchun  kuyidagi  imkoniyatlarni 
yaratadi:  

 
bulunuvchan  tovush  kutubxonalari  yaratish,  ya’ni  bir  kutubxonadagi 
tovushni bir necha filmlarda foydalanish imkoniyatidir; 

 
tovush  sifati  va  eksport  kilinayotgan  filmni  optimal  birlashuvini  tanlash 
maksadida  tovushli  malumotlarni  kisish  kursatkichlarini  boshkarish;  muallif 

---

 
359 
aloxida  tovush  yoki  filmdagi  barcha  tovushlar  uchun  kisish  kursatkichlarini 
tanlashi mumkin.  
 
Bundan tashkari siz tovushni uzgartirish uchun turli kushimcha effektlardan 
foydalanishingiz mumkin (2. 3 rasm).