Министерство высшего и среднего специального образования СНГ

Siljiydigan registrli tsiklga misol 
(85- rasm).
 
 
 
85-rasm. Siljiydigan registrli tsiklga misol. 
 
Numeric  3
  indikatorida  2  sekunt  intervali  bilan  0  dan  9  gacha  bo’lsak, 
sonlar  paydo  bo’ladi, 
Numeric  2
  da  esa  huddi  shunday  interval  bilan  –  1  dan  8 
gacha  sonlar  paydo  bo’ladi. 
Numeric  3
  dagi  sonlarga  mos  keluvchi  oldingi 
interrasiyadagidek  (–  1  –  siljiydigan  registrni  boshlang’ich  qiymati) 
Numeric 
indikatorida 9 son qiymati barcha tsikl bajarib bo’lganidan keyin paydo bo’ladi.  
                      1 dan 
N 
gacha bo’lgan yig’indini hisoblashga misol 
(86- rasm).
 
 
 
86-rasm . 1 dan N gacha bo’lgan yig’indini hisoblash uchun misol. 
 
3.5.Massivlar
. 
Massivlar  bir  turdagi  ma’lumotlar  guruhidagi  elementlar  guruhini 
birlashtiradi.  Elementlarni  massivlari  turli  o’lchamlarga  ega  bo’lishi  mumkin. 
Massiv elementlari deb uni tashkil qiluvchi obyektlar guruhiga aytiladi. Massivni 

---

109 
 
  
o’lchamliligi  uni  ustunlarini  (uzunlik)  va  satrlarini  (balandlik)  yig’indisidir. 
Chuqurlik – elementlarni massivdagi umumiy miqdori. Massiv bir va undan ko’p 
2
31
  elementlarga  har  bir  yo’nalishda  ega  bo’lishi  mumkin  agarda  amaliy  xotira 
imkon bersa.  
Massivni tashkil etuvchi massivlar hohlagan turda bo’lishi mumkin: butun 
sonli, mantiqli, satrli 
(integer, Boolean,String).
 
Massivlardan  foydalanish  ma’lumotlarni  bitta  turi  guruhlari  bilan 
ishlaganda  va  takrorlanuvchi  hisoblashlar  haqidagi  ma’lumotlar  to’planishida 
foydalanish  qulay.  Massivlar  ideal  holda  ma’lumotlarni  saqlashga  mos  keladi, 
ular ishlagan vaqtida to’planadi, va shunda bitta tsikl interassiyasi massivni bitta 
elementini yaratadi.  
Massivni  barcha  elementlari  tartibga  keltirilgan.  Massivni  har  bir 
elementiga  indeks  qo’yilgan  bu  esa  unga  oson  kirishni  ta’minlaydi.  Massivni 
birinchi  elementi  doimo  0.  Shunday  qilib  massiv  indekslari  0  dan  N  1  gacha 
diapazonda  joylashgan  bo’ladi.  Bu  yerda  N  –  massivdagi  elementlar  soni. 
Masalan N 10 uchun indeks 0 dan 9 gacha chegarada bo’ladi.