O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi

3-§. Qolip va sterjen materiallarini tayyorlash 
Karerlardan keltirilgan qum va gillar baraban yoki boshqa konstruksiyali 
pechlarda  200-250°C  da  qizdirib  quritiladi.  Quritilgan  materialda  kesaklanib 
qolgan yirik bo‘laklar bo‘Isa maydalanadi va elanadi. 

---

65 
 
 
27-rasm. 
Qolip materialini qorishtirish mashinasi: 
1 - vertikal o‘q; 2, 4 - surgichlar; 3 - g‘ildirak; 5 - quti; 6 - tortqi. 
 
Keyin  ularga  belgilangan  miqdorda  yuqorida  qayd  etilgan  materiallar 
qo‘shilib  qorishtirish  mashinasida  suv  bilan  ma’lum  vaqt  qorishtiriladi.  Bu 
mashinalarga  begunlar  deyiladi.  Uning  g‘ildiraklari  (3)  tog‘orasi  tagiga 
tegmagan  holda  (qum  donachalarining  o’lchamiga  qarab)  rostlanadi.  Uning 
zalvar  g‘ildiraklari  vertikal  o‘q  atrofida,  materialga  ishqalanish  hisobiga 
gorizontal  o‘q  atrofida  aylanadi,  bunda  vertikal  o‘q  atrofida  aylanuvchi 
surgichlar  (2)  va  (4)  materialni  zalvar  g‘ildiraklar  tagiga  surib  turadi.  Tayyor-
langan  material  maxsus  moslama  yordamida  qutisi  tagidagi  teshikdan  ishlatish 
uchun tegishli joyga uzatiladi.