Bozor munosabatlari rivojlanishi sharoitida asosiy fondlarning mohiyati va nazariy asoslari

KIRISH………………………………………………………………………... 

42 

   

Asosiy fondlar omilini tahlil qilish asosiy fondlarning holatiga va tuzilishga 

umumiy  baho  berishdan  boshlanadi.Tahlil  qilish  uchun  kerakli  ma’lumotlar  yillik 

bulgalteriya  xisobotining  “Asosiy  va  amortizasiya  fondlarining  mavjudligi  va 

harakati haqidagi hisobot”.  

Asosiy  fondlar  tuzilishini  ilmiy  muassasalarning  tovsiyalari,  shu  yo’lanishdagi 

ilg’or  korxonalarning  tajribalari  asosida  takomillashtirib  borish  lozim.  Asosiy 

fondlar  muttasil  foydalanishda  bo’ladilar.  Shuning  uchun  asosiy  fondlarning  bir 

qismi  kiradi,ishdan  chiqadi,  boshqalari  esa  foydalanishga  kiritiladi.  Asosiy 

vositalar har bir so’miga qancha maxsulot ishlab chiqarganlik ko’rsatkichi,muhim 

ko’rsatkichlardan biridir.Bu ko’rsatkich ishlab chiqarilgan maxsulot bajarilgan ish, 

ko’rsatilgan xizmat summasini asosiy vositalar o’rtacha qiymatiga bo’lib topiladi. 

 

 

A.V.q = 

B

A

Q

.

; 

                                                  

 

 

 

Bunda:   AVq – asosiy vositalar qaytimi;  

 

Q – ishlab chiqarilgan ( ishsizma ) summasi; 

 

AV – asosiy vositalar o’rtacha qiymati; 

Korxona  asosiy  vositalarning  daromadliligi  ma’lum  davirda  olingan 

daromad summasining, asosiy vositalar o’rtacha qiymatiga nisbatan hisoblandi. 

 

 

AVD = 

ÀÂ

õ

Äàðîìàäëàð

100

 ;      

 

               

 

Bunda:  AVD – Asosiy vositalar daromadliligi;                                                                  

                       D – Daromadlar;                                                                                                                                 

                       AV –asosiy vositalar o’rtacha qiymati.      

Asosiy  vositalarning  foyda  (F)  summasini,  asosiy  vosiytalar  o’rtacha 

qiymatiga nisbatan aniqlanadi.    

---