Mamlakatimiz milliy iqtisodining xech bir tarmogi samarali va mu’tadil



Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/19
Sana20.01.2022
Hajmi0,64 Mb.
#393155
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Bog'liq
411-455

ElGamal 

ElGamal algoritmi 1985 yilda ishlab chiqilgan. Algoritmning nomi uning muallifi 

familiyasida  atalgan.  DSS  (Digital  Signature  Standard)  AKSH  standartida 

ishlatiladi.  Algoritmning  kriptobardoshliligi  chekli  maydonlarda  butun  sonlarni 




440 

 

logarifmlash muammosi matematikada amaliy xisoblash nuktai-nazaridan xanuz 



yechilmaganligiga asoslanadi

 

 



 

Glossariy 



Atamaning 

oʻzbek tilidagi 

nomlanishi

 

Atamaning rus 



tilidagi 

nomlanishi

 

Atamaning 



ingliz tilidagi 

nomlanishi

 

Atamaning ma’nosi

 

Abak 

 

Абак 

 

Abak 

 

hisoblash  moslamasi,  bu  yivli 



taxta  bo'lib,  unda  pozitsion 

printsipga ko'ra, ba'zi narsalar - 

toshlar, 

suyaklar 

joylashtirilgan. 

Avtomatlashtir

ilgan bank 

tizimi 

 

Автоматизиров



анная 

 

банковская 



система 

 

Automated 



bank system 

 

ishlab chiqilgan va ishlaydigan 



birlashtirilgan 

elementlar 

to'plami 

(axborot, 

asbob-uskunalar, 

dasturlar,  texnologiyalar  va 

h.k.) bank oldida turgan yagona 

axborot va boshqaruv vazifalari 

kompleksini bajaradi. 

 

Avtomatlashtir

ilgan soliq 

tizimi 

 

Автоматизиров 



анная 

 

налоговая 

 

информационн 

ая система 

 

Automated 



Tax

 

Information 



System 

 

turli 



darajadagi 

soliq 


xizmatlarida 

buxgalteriya 

hisobi,  nazorat  va  hisobot 

ma'lumotlariga  ishlov  berishni 

avtomatlashtirish 

uchun 


foydalaniladigan 

texnik, 


tashkiliy  va  dasturiy  vositalar 

to'plami. 



Avtomatlashtir

ilgan 

 

axborot tizimi 

 

Автоматизupов

анные ИС 

 

Automated 



information 

systems 

 

Axborotni 



qayta 

ishlash 


jarayonida shaxsni ham, texnik 

vositalarni ham ishtirok etishni 

o'z  ichiga  oladi,  bunda  asosiy 

rol kompyuterga beriladi. 




441 

 

Avtomatik 



axborot tizimi 

 

Автоматически



е ИС 

 

Automatic 



information 

systems 

 

inson 



aralashuvisiz 

barcha 


ma'lumotlarni  qayta  ishlash 

operatsiyalarini bajarish 



Algoritm 

 

Алгоритм 

 

Algorithm 

 

bu 



muammoni 

hal 


qilish 

usulining 

tavsifi 

yoki 


boshqacha 

qilib 


aytganda, 

istalgan  natijani  olish  uchun 

kompyuter 

tomonidan 

bajariladigan 

hisoblash 

jarayonidagi bosqichlar ketma-

ketligi. 



Arifmetik- 

mantiqiy 

qurilma 

 

Арифметиколог



ическое 

устройство 

 

(АЛУ) 

 

Arithmetic 

logic unit 

 

ALU vazifasi qoʻshish, ayirish, 



koʻpaytirish  va  boʻlish,  VA, 

YOKI,  YOʻQ  va  hokazo  kabi 

arifmetik va mantiqiy amallarni 

bajarishdan iborat. 



Bazaviy 

dasturiy 

ta’minot 

 

Базовое 



программное 

обеспечение 

 

Base software 

 

 

kompyuterning 

ishlashini 

ta'minlash 

uchun 

dasturiy 



vositalarning minimal to'plami. 

Bank 

 

Банк 

 

Bank 

 

pul  va  qimmatli  qog'ozlarni 



ishlab 

chiqarish, 

saqlash, 

ta'minlash, 

tarqatish, 

almashish,  pul  va  muomalani 

nazorat 

qiluvchi 

moliya 

muassasasi 



Back-office 

 

Back-office 

 

Back-office 

 

ichki  bank  faoliyatining  turli 



sohalari va ichki hisob-kitoblar 

(ssudalar,  depozitlar,  qimmatli 

qog'ozlar,  plastik  kartochkalar 

va  boshqalar  bilan  ishlash) 

uchun ilovadir. 

Blog 

 

Блог 

 

Blog 

 

Veb-sayt 



kimning 

Asosiy 


mundarijaga muntazam matnni 

o'z 


ichiga 

olgan 


xabarlar 

qo'shiladi, 

rasmlar yoki multimedia  

Blok-sxema 

 

Блок-схема 

 

Block diagram 

 

algoritm 



qadamlari 

ketma-


ketligini grafik tasvirlash  


442 

 

Katta EHM 

 

Большие ЭВМ  

 

Mainframe 

 

ko'p foydalanuvchi rejimi bilan 



tavsiflanadi (bir vaqtning o'zida 

1000 tagacha foydalanuvchi o'z 

muammolarini 

hal 


qilishi 

mumkin) 


Buxgalteriya 

axborot tizimi 

 

Бухгалтерская 



информационн 

ая система 

 

Accounting 



information 

system 

 

cheklangan 



resurslardan 

foydalanish 

variantlarini 

tanlashda  asosli  qarorlar  qabul 

qilish 

uchun 


korxona 

rahbariyatini 

moliyaviy 

axborot 


bilan 

ta’minlashga 

xizmat qiladi 

  

Buxgalteriya 



hisobi 

 

Бухгалтерский 



учет 

 

Accounting 

 

pul 


o'lchovi 

umumlashtiriladigan  turli  xil 

o'lchovlardagi hujjatlar asosida 

korxonaning  butun  xo'jalik 

faoliyatini  uzluksiz,  uzluksiz, 

o'zaro bog'liq holda aks ettirish 



Web-brauzеr 

 

Веб-браузер 

 

Browse 

 

Veb-sahifalarni 



ko'rish 

uchun 


amaliy 

dasturlar 

bilan 

ta'minlash 



veb-


hujjatlarning  mazmuni  ,  komp

yuter 


fayllari 

va 


ularning 

kataloglari; 

veb-

ilovalarni 



boshqarish 

va 


boshqalar.    

Web-varoq 

 

Веб страница 

 

Web-page 

 

veb-brauzer  yordamida  kirish 



mumkin  bo'lgan  World  Wide 

Web  hujjati  yoki  axborot 

resursi 

Qo’shimcha 

varaqa 

 

Вкладка 

 

Tabs 

 

ko'pincha 



birgalikda 

bajariladigan vazifalar bo'yicha 

guruhlangan  buyruqlar  bilan 

lentaning ajralmas qismidir. 



Gipеrmatn 

 

Гипертекст 

 

Hypertext 

 

kompyuter  ekranidagi  matn 



elementlari  o‘rtasida  semantik 

bog‘lanishni  bir  elementdan 

ikkinchisiga 

oson 


o‘tishni 

amalga 


oshirish 

imkonini 

beruvchi axborot tuzilmasi. 



443 

 

Global 



hisoblash 

tarmog’i 

 

Глобальная 



вычислительна

я сеть 

 

World Area 



NetWork 

 

geografik 



jihatdan 

uzoqda 


joylashgan 

kompyuterlarni 

birlashtiruvchi tarmoq 

bir-biridan uzoq masofalar 



Shahar 

tarmog’i 

 

Городская сеть 

 

Metropolitan 

Area 

NetWork 

 

axborot  ehtiyojlariga  xizmat 



qiluvchi tarmoq 

katta shahar 



Grafik 

interfeys 

 

Графический 



интерфейс 

 

Graphic 



interface 

 

foydalanuvchi  interfeysining  b



ir 

turi 


bo'lib 

unda foydalanuvchiga displeyd



taqdim 


etilgan interfeys elementlari gr

afik 


tasvirlar 

shaklida 

bajariladi.   

Ma’lumotlar 

 

Данные 

 

Data 

 

faktlar va g'oyalarni ma'lum bir 



jarayonda  uzatish  va  qayta 

ishlash  uchun  mos  bo'lgan 

rasmiylashtirilgan 

shaklda 


taqdim etish. 

Jostik 

 

Джойстик 

 

Joystick 

 

bu 



rul 

ko'rinishidagi 

manipulyator  bo'lib,  asosan 

parvoz  simulyatorlari,  kosmik 

janglar,  kema  va  suv  osti 

simulyatorlari  kabi  o'yinlar 

uchun mo'ljallangan. 

Diagramma 

 

Диаграмма 

 

Diagram 

 

tezkor  baholash  uchun  chiziqli 



segmentlar 

yoki 


geometrik 

shakllar  bilan  ma'lumotlarning 

grafik tasviri 

bir nechta miqdorlarning 

nisbati 

Muloqatli oyna 

 

Диалоговое 



окно 

 

Dialog 



window 

 

dastur 



va 

foydalanuvchi 

o'rtasidagi  aloqa  uchun,  ya'ni 

dastur 


buyruqni 

bajarish 

bo'yicha  qo'shimcha  ma'lumot 

olish uchun mo'ljallangan. 



Diskovod  

 

Дисковод или 



оптический 

привод 

 

Drive or 



optical driver 

 

optik disk o'quvchi va yozuvchi 




444 

 

Masofaviy 



bank xizmati 

 

Дистанционное 



банковское 

обслуживание 

 

Remote 



banking  

 

mijoz  tomonidan  masofadan 



turib,  ko'pincha  kompyuter  va 

telefon 


tarmoqlaridan 

foydalangan holda uzatiladigan 

buyurtmalar 

asosida 


bank 

xizmatlarini 

ko'rsatish 

texnologiyalarining 

umumiy 

atamasi 


Drayver  

 

Драйверы 

 

Drivers  

 

kiritish va chiqarish qurilmalari 



kompyuter  tizimi  bilan  oʻzaro 

taʼsir  qilish  imkonini  beruvchi 

maxsus dasturlardir 

Qattiq disk 

 

Жесткий диск 

 

Hard disk 

drive (HDD) 

 

bu  axborotni  doimiy  saqlash 



qurilmasi 

  

Dasturiy 



vositalarning 

xayot davri 

 

Жизненный 

 

Цикл 

 

Программного 



средства 

 

Software life 



cycle 

 

PS 



kontseptsiyasi 

paydo 


bo'lgan  paytdan  boshlab  va 

undan  foydalanishning  barcha 

turlarini 

tugatish 

bilan 

yakunlangan uning rivojlanishi 



va  ishlashi  (foydalanish)ning 

butun davrini tushunish. 



Masala 

 

Задача 

 

Рroblеm, task 

 

 hal qilinishi kerak bo'lgan 



muammo.    

Dasturlash 

texnologiyasini

ng qurollari 

 

Инструментари



й технологии 

 

программирова



ния 

 

Toolkit 

 

Software 

 

Engineering 

 

yaratilgan 



dasturiy 

mahsulotlarni  ishlab  chiqish, 

disk raskadrovka va joriy etish 

texnologiyasini 

ta’minlovchi 

dasturlar 

va 

dasturiy 



komplekslar majmuasi. 

Integrallashg 

an 

 

(korporativ) 

 

AT 

 

Интегрированн



ые 

 

(корпоративные



) ИС 

 

Integrated 



information 

systems 

 

kompaniyaning 



barcha 

funktsiyalarini 

avtomatlashtirish va dizayndan 

tortib 


to 

mahsulotlarni 

sotishgacha  bo'lgan  butun  ish 

tsiklini  qamrab  olish  uchun 

ishlatiladi 



445 

 

Internet 

 

Интернет 

 

Internet 

 

bu  global  kompyuter  tarmog'i 



bo'lib, 

unda 


mahalliy, 

mintaqaviy 

va 

korporativ 



tarmoqlar 

ko'plab 


yuqori 

o'tkazuvchanlikdagi 

axborot 

uzatish  kanallari  bilan  o'zaro 

bog'langan. 

Interpretator 

 

Интерпретатор 

 

Interpreter 

 

kompilyatorlardan 



farqli 

ravishda  ular  operatorni  qayta 

ishlash  va  dasturni  bajarishni 

amalga oshiradilar. 



Axborot 

 

Информация 

 

Information 

 

atrof-muhit 



ob'ektlari 

va 


hodisalari, 

ularning 

parametrlari,  xususiyatlari  va 

holati to'g'risidagi ma'lumotlar, 

ular 

haqidagi 



bilimlarning 

noaniqligi  va  to'liq  emasligi 

darajasini kamaytiradi. 

Axborot tizimi 

 

Информационн



ая система 

 

Information 



system 

 

belgilangan  maqsadga  erishish 



uchun axborotni saqlash, qayta 

ishlash  va  chiqarish  uchun 

foydalaniladigan 

oʻzaro 


bogʻlangan vositalar, usullar va 

xodimlar majmuasi 



Axborot 

tеxnologiyasi  

 

Информационн 



ая технология 

 

Information 



technology 

 

ob'ekt, jarayon yoki hodisaning 



holati to'g'risida yangi sifatdagi 

ma'lumotlarni 

olish 

uchun 


ma'lumotlarni  yig'ish,  qayta 

ishlash va uzatish vositalari va 

usullari 

to'plamidan 

foydalanadigan jarayon. 

Axborot 

ta’minot 

 

Информацион-

 

ное обеспечение 

 

Information 



support 

 

Axborotni 



tasniflash 

va 


kodlashning  yagona  tizimi, 

yagona 


hujjatlashtirish 

tizimlari, 

tashkilotda 

aylanayotgan  axborot  oqimlari 

sxemalari, 

shuningdek 

ma'lumotlar bazalarini yaratish 

metodologiyasi. 



Axborotqidiruv 

tizimlar 

 

Информационн



о-поисковые 

системы 

 

Information 



storage and 

 

retrieval 



systems 

 

ma'lumotlarni 



murakkab 

o'zgartirishlarsiz foydalanuvchi 

talabiga  binoan  ma'lumotlarni 

kiritish, 

tizimlashtirish, 



446 

 

saqlash, 



berishni 

amalga 


oshirish 

Axborotyechuv

chi tizimlar 

 

Информационн



о-решающие 

системы 

 

Informationso



lving systems 

 

bo'yicha  ma'lumotlarni  qayta 



ishlash 

bo'yicha 

barcha 

operatsiyalarni amalga oshirish 

ma'lum bir algoritm 

Avtomatlasht 

irilgan 

 

loyihalashtiri

 

sh axborot 

tizimlari 

 

ИС 



автоматизирова

нного 

 

проектирования 

 

Information 

 

Computer 

 

Aided Design 

 

avtomatlashtirish 



uchun 

mo'ljallangan 

muhandislarning vazifalari 

dizaynerlar, 

konstruktorlar, 

me'morlar,  dizaynerlar  yangi 

jihozlarni yaratishda yoki 

texnologiyalar 



Tashkiliy 

boshqaruv 

axborot 

tizimlari 

 

Информационн



ые системы 

 

организационн 



ого управления 

 

Organizationa



 

Information 

 

Management 

System 

 

boshqaruv 



xodimlarining 

funktsiyalarini 

avtomatlashtirish 

uchun 


mo'ljallangan 

Texnologik 

jarayonlarni 

 

boshqarish 



axborot 

tizimlari 

 

ИС управления 



технологически 

ми процессами 

 

Information 

 

Process 

 

Control 

 

System 

 

ishlab  chiqarish  xodimlarining 



funksiyalarini 

avtomatlashtirishga 

xizmat 

qiladi 


IP-manzil 

 

IP-адрес 

 

IP- address 

 

ishtirokchining yagona manzili 



Butunjahon tarmog'i 

Klaviatura 

 

Клавиатура 

 

Keyboard 

 

bu 



raqamli 

va 


matnli 

ma'lumotlar, 

shuningdek, 

boshqaruv  buyruqlari  uchun 

standart kiritish qurilmasi 

Tarmoqning 

mijoz qismi 

 

Клиентская 




Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish