O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan

2.  Kodeks  tavsiyalariga  amal  qilinishini  baholash.

  Kodeks 

tavsiyalariga  amal  qilish  bilan  bog‘liq  masalalar  bo‘yicha  baholash 

                                                           

39

 

https://e.management.mcfr.uz/article.aspx?aid=594590

 Управление предприятием. №10. 2017 

---

 

133 

natijalari  ancha  past  bo‘ldi.  Vaholanki,  bu  korporativ  boshqaruv 

tizimining  asosiy  yo‘nalishi  hisoblanadi.  107ta  aksiyadorlik 

jamiyatidan birortasi eng yuqori – 360 ball ololmadi. O‘rtacha baho 

55,6 ball (eng yuqori bahoning 15,4 foizi

2

)ni tashkil etdi. Atigi bitta 

aksiyadorlik jamiyati 320 ball (88,9 foiz) to‘plab, eng yuqori bahoga 

yaqinlashdi  va  faqat  16ta  AJ  (har  yettinchisi)  100  (27,7  foiz)  va 

undan ko‘p ball to‘plashga muvaffaq bo‘ldi. 

Mazkur  yo‘nalishda  ichki  hujjatlarni  Korporativ  boshqaruv 

kodeksining  yig‘ilishlarga,  kuzatuv  kengashining  majlislariga 

tayyorgarlik  ko‘rish  va  ularni  o‘tkazish  chog‘ida  aksiyadorlarning 

huquqlariga 

rioya 

qilish, 

bunda 

zamonaviy 

aloqa 

va 

kommunikatsiya  vositalaridan  foydalanishga  doir  tavsiyalariga 

moslashtirish  borasidagi  tavsiyalari  ko‘proq  bajarilgan.  Xususan, 

deyarli  barcha  aksiyadorlik  jamiyatlarida  aksiyadorlar  va 

investorlar  bilan  o‘zaro  munosabatlar  uchun  mas’ul  xodimlar 

tayinlangan (93,3 foiz), ovoz berishda ular umumiy nuqtayi nazarni 

shakllantirishlari 

uchun 

aksiyadorlar 

kelishuvlari 

tuzish 

imkoniyatlari  ko‘zda  tutilgan  (94,4  foiz),  istak  bildirgan 

aksiyadorlarga to‘ldirilgan byulletenlarning nusxalari berilgan (97,2 

foiz).  98ta  aksiyadorlik  jamiyatining  veb-saytida  teskari  aloqa 

ishlaydi,  u  orqali  aksiyadorlar  yozma  va  elektron  so‘rovlar 

yuborishlari mumkin.  

Elektron  pochta  orqali  ovoz  berish,  shuningdek  umumiy 

yig‘ilishni  videokonferentsiya  aloqasi  tarzida  o‘tkazish  imkoniyati 

yaratilgani  deyarli  barcha  aksiyadorlik  jamiyatlarining  ichki 

hujjatlarida  ko‘rsatib  o‘tilgan  bo‘lsa-da,  aslida  aksiyadorlik 

jamiyatlarining  28  foizidagina  bu  imkoniyat  haqiqatda  bor.  Faqat 

29ta AJning (27,1 foiz) yillik umumiy yig‘ilishida bir vaqtning o‘zida 

ijroiya  organi  rahbarlari,  kuzatuv  kengashi  va  taftish  komissiyasi 

raislari hamda auditorlik tashkilotining vakillari  ishtirok etgan. 73 

foiz aksiyadorlik jamiyatlarida aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishida 

hisobot  beradigan  AJ  boshqaruv  va  nazorat  organlari  ma’ruzasi 

(hisoboti)ning  shakli  va  mazmuniga  qo‘yiladigan  talablar 

belgilanmagan. 

O‘rta  muddatli  va  uzoq  muddatli  rivojlanish  strategiyasi 

AJlarning  38,9  foizidagina  tasdiqlangan,  AJlarning  faqat  12,9 

---

 

134 

foizida  zamonaviy  boshqaruv  usullari,  shu  jumladan  SWOT,  GAP-

tahlil  va  boshqa  yondashuvlar,  maxsus  dasturiy  mahsulotlar  va 

hokazolar  qo‘llaniladi.  Korporativ  qonunchilikka  rioya  qilinishini 

nazorat  qilishga  ehtiyoj  borligiga  qaramay,  korporativ  maslahatchi 

lavozimi AJlarning 13,9 foizidagina joriy etilgan.