O‘quv yilida 5A220102 – lingvistika (o‘zbеk tilshunоsligi) mutaхassisligi bo‘yicha magistraturaga qabul qilinuvchilar uchun mutaхassislik fanlaridan imtihоn dasturi va baholash mezoni

 

6-BO‘LIM. O‘ZBEK TILSHUNOSLIGI TARIXI 

O‘zbek  tilshunosligi  shakllanishining  ilk  davri.  Abu  Nasr  Forobiy,  Abu  Rayhon  Beruniy, 

Ibn  Sinoning  lingvistik  qarashlari.  Qoraxoniylar  davrida  tilshunoslik.  Mahmud  Qoshg’ariyning 

tilshunoslik  merosi.  Mahmud  Zamahshariyning  lingvistik  merosi.  Mo‘g’ullar  istilosi  davrida  o‘zbek 

tilshunosligi.  Temuriylar  davrida  o‘zbek  tilshunosligi.  Zahriddin  Muhammad  Boburning  lingvistik 

qarashlari.  Xonliklar  davri  o‘zbek  tilshunosligi.  Abulg’oziy  Bahodirxonning  lingvistik  merosi.  Rus 

bosqini  davri  o‘zbek  tilshunosligi.  XIX  asr  oxirida  va  XX  asr  boshlarida  yaratilgan  va  o‘zbek  (sart) 

tilini  o‘rganishga  ko‘maklashadigan  asarlar,  grammatikalari,  o‘quv  lug’atlarining  nashr  etilishi.  XX 

asr  ikkinchi  yarmi  o‘zbek  ilmiy  tilshunosligining  shakllanishi  va  rivojlanishi.  E.D.Polivanov, 

Qayum  Ramazon,  Faxri  Kamolov,  Ulug’  Tursunov  ,  G’ozi  olim  Yunusov,  Ulug’  Tursunov,  Ayub 

G’ulomov, 

Said 

Usmonov, 

O.Usmonov, 

Sh.Shoabdurahmonov, 

M.Asqarova,          

---

 

 

G’.Abdurahmonov,  Tursun  Ibragimov,  Fattoh  Abdullaev  kabi  olimlarning  lingvistik  faoliyatlari 

haqida. Istiqlol  davri o‘zbek  tilshunosligi 

Respublikamizda  til  siyosatida  mavjud  bo‘lgan  salbiy  holatlarga  chek  qo‘yilishi.  O‘zbek 

tilshunosligi 

taraqqiyotiga 

erkin 

yo‘l 

ochilishi. 

O‘zbek 

tilining 

leksikologiyasi 

va 

terminalogiyasining  rivojlanishida  asosiy  omil  bo‘lgan  ichki  imkoniyatlarning  roli  kuchayishi. 

B.Bafoev, 

T.Mullaev, 

S.G’oyibov, 

I.Qo‘chqortoyev, 

S.Karimov, 

Y.Tojiev, 

A.Berdaliev, 

A.Nurmonov,  H.Ne’matov,  N.Mahmudov,  R.Rasulov,  T.Mirzaqulov,  E.Begmatov,  H.Dadaboev, 

M.Qodirov,  M.Jo‘raboeva,  M.Narimonova  kabi  olimlarning  tilshunoslik  taraqqiyotidagi  o‘rni 

masalasi. O‘zbek nutqi  madaniyati  masalalariga  e’tiborning  kuchayishi.