Microsoft Word 13-атэ-лотин-маъруза doc

3.ATK ni yonilg'i va boshqa energiya resurslari bilan ta'minlash 
 Yonilg'i  va  moy  mahsulotlariga  ketadigan  harajatlar  yuk  tashish  tannarxini  25% 
dan  ortiqrog'ini tashkil qiladi. Shuning uchun ham yonilg'ini tejab tergab sarflash, uning 
isrof bo'lishini kamaytirish ATK iqtisodiy ko'rsatgichlarini yaxshilashga olib keladi. 
1. Yonilg'ini tejash: 
-dvigatel konstruksiyalarini takomillashtirish; 
-avtomobilni metall sig'imini kamaytirish; 
-dizel yonilg'isi bilan ishlaydigan dvigatellarga o'tish. 
2. Yonilg'ini boshqa turlari (YOBT) dan foydalanish 
Keyingi  yillarda  mamlakatimizda  YOBT  bilan  ishlaydigan  avtomobillarni  soni 
kundan-kunga ko'payib bormoqda. 
Bu yonilg'ilarga quyidagilar kiradi: 
- siqilgan gaz (tarkibi metan 82..98%; etan, propan 1,5%gacha; butan 1%), 

---

 
101 
- suyultirilgan gaz (tarkibi propan, butan, prolilin), 
- yog'och spirti,  
- gazokondensatorlar aralashmasi, 
- benzin va suv aralashmasi, 
- benzin va vodorod aralashmalari. 
 
Avtomobillarni ekspluatatsiya qilish jarayonida, yonilg'ini tejash uchun uning sarfi 
nimalarga bog'liqligini bilishimiz kerak, bular:  
- avtomobillarning texnik holatiga, 
- transport protsessini tashkil qilish, 
-  ishlatiladigan  yonilg'i  navlarini  texnik  xujjatlarga  va  ishlash  sharoitlariga  to'g'ri 
kelishi, 
- avtomobillarni boshqarish mahorati, 
- yonilg'ini yetkazib berish jihozlarini holati, 
- yondirish tizimini to'g'ri qo'yilishi, 
- yonilg'ini tashib kelish, saqlash va tarqatish qoidalariga rioya qilish. 
Yonilg'i  sarfini  oshib  ketishiga  ta'sir  qiluvchi  sabablarini  bilgan  holda,  ularni 
o'rganish va bartaraf etish zarur.