Noorganik kimyo

 
KATALIZ 
 
      
Kimyoviy reaksiyalarning tezligi na faqat kontsentrasiya va  haroratning ortishi  
bilan  emas    balki katalizator qo’shish bilan ham ortadi. Kimyoviy reaksiyaning 
tezligini oshirib,  o’zi  reaksiya  mahsulotlari tarkibiga kirmaydigan moddalar 
katalizatorlar deyiladi. Katalizator ishtirokida reaksiyaning tezligini ortishi  kataliz  
deyiladi. Kataliz 3 xil bo’ladi: 1) gomogen, 2) geterogen, 3) fermentativ. 
      
Gomogen katalizda katalizator va reaksiyaga kirishuvchi  moddalar bitta 
fazada (gaz yoki suyuq) bo’ladi. Masalan:                                                
 
    CH
3
COOH 
(s) 
 + C
2
H
5
OH 
(s)
 
 
 

---

Anorganik kimyo fanidan majmua
 
 
 
21 
 
Agar  faqat gazlar ishtorokida ham amalga oshadi: 
SO
2(g) 
 + O
2(g) 
 
 2SO3(g) 
      
Geterogen katalizda  katalizator va reaksiyaga kirishuvchi moddalar turli xil 
fazalarda bo’ladi. Masalan: 
N2(g)   + 3H2(g)    
 

---

Anorganik kimyo fanidan majmua
 
 
 
22