Xalq ta’limi vazirligi tomonidan tashkil etilgan Scratch dasturlash

Spraytlarning harakati va aylanishi 
SCRATCH spraytlarni harakatga keltiradigan va ularni o
ʻ
z o
ʻ
qi 
atrofida  aylantiruvchi  uchta  harakat  blokiga  kirish  imkonini  beradi. 
Ushbu kod bloklari 5.1-rasmda ko'rsatilgan. 
Ushbu  bloklarning  birinchisi  sahnada  sprayt  harakatlanishi 
kerak bo
ʻ
lgan qadamlar sonini belgilash imkonini beradi (sprite hozir 
qaysi yo
ʻ
nalishda bo
ʻ
lishidan qat’'i nazar). Standartga ko‘ra, kod blokida 
10 qiymati ko‘rsatilgan. 
Biroq,  bu  qiymatni  ehtiyojlaringizga  qarab  o
ʻ
zgartirishingiz 
mumkin. Spraytni ko
ʻ
rsatgan joyga qarama-qarshi yo
ʻ
nalishda siljitish 
uchun siz hatto salbiy qiymatni ham kiritishingiz mumkin. 
 
Shu  bilan  bir  qatorda,  qiymatni  belgilashda  istalgan  muxbir 
blokini  ushbu  kod  blokining  kiritish  maydoniga  olishingiz  mumkin. 
Keyingi  ikkita  kod  bloklari  bloklarda  ko
ʻ
rsatilgan  o
ʻ
q  yo
ʻ
nalishi  bilan 
ko
ʻ
rsatilgandek,  spraytni  o
ʻ
z  o
ʻ
qi  atrofida  soat  yo
ʻ
nalishi  bo
ʻ
yicha  va 
soat yo
ʻ
nalishi teskari  ravishda aylantirish imkoniyatini beradi. 
 

---

 
5.1-rasm.  Ushbu  boshqaruv  bloklari  spraytlarning  nisbiy 
harakati va aylanishi ustidan nazorat qilish uchun mo‘ljallangan.  
Quyidagi misol ssenariy birinchi ikkita blokdan spryatni sahna 
bo‘ylab  soat  yo‘nalishi  bo‘yicha  harakatlantirish  uchun  qanday 
foydalanishni ko‘rsatadi. 
Bu skript yashil bayroq tugmasi bosilganda bajariladi. Ushbu 
hodisa ro‘y bergandan so‘ng, to‘rt juft harakat kod bloklari bir soniya 
oralig‘ida bajariladi. 
Mazkur  ilova  har  bir  yangi  SCRATCH  loyihasining  bir  qismi 
sifatida taqdim etilgan standart Cat (mushuk) spraytidan foydalanadi. 
Ilovaning  shaxsiy  nusxasini  yaratish  va  sinab  ko‘rish  uchun  yangi 
SCRATCH  ilovasini  yarating,  Cat  sprayt  miniatyurasini  bosing,  uni 
sahnaning yuqori chap burchagiga torting va uni odatdagi o‘lchamining 
taxminan 50% gacha kichraytiring va keyin ssenariy yarating.  

---

 
Ssenariydagi  dastlabki  ikkita  harakat  bloki  spraytni  400 
qadamga  siljitadi.  Cat  (mushuk)  standart  bo‘yicha  90  daraja  chap 
tomonga yo‘naltirilgangani uchun, bu spraytni sahnaning yuqori chap 
burchagidan  sahnaning  yuqori  o‘ng  burchagiga  o‘tkazadi.  Keyingi 
harakat  bloklari  juftligi  spraytni  sahnaning  pastki  o‘ng  burchagiga 
siljitadi. 
Uchinchi juft harakat bloklari spraytni sahnaning pastki chap 
burchagiga, oxirgi juft harakat bloklari esa uni sahnaning yuqori chap 
burchagiga qaytaradi. 

---

5.2-rasmda  Cat  (mushuk)  spraytining  ekran  bo‘ylab 
burchakdan burchakka soat yo‘nalishiga teskari harakatlanayotganda 
harakati ko‘rsatilgan.  
5.2-rasm 
Cat (mushuk)ning harakat yo‘nalishi har bir harakatdan so‘ng 
darhol 90 daraja o‘zgaradi, uni keyingi harakatga tayyorlaydi. 
Agar xohlasangiz, ssenariyni o‘zgartirishingiz mumkin, spraytni 
sahna atrofida soat yo‘nalishiga teskari yo‘nalishda siljitish uchun, uni 
bu erda ko‘rsatilganidek o‘zgartiring: