1-sentabr — mustaqillik kuni kirish 1-dars

 
 
76-77-dars 
MATN VA LUG‘ATLAR BILAN ISHLASH 
 
76-77.1-topshiriq. 
Matnni diqqat bilan o‘qib chiqing.
 
 
QIL USTIDA TURGAN TAQDIRLAR 
Mulla Fazliddin ertalab podshoh in’om qilgan 
to‘bichoq
 otni mindi-da, shahar 
dorug‘asi
 qabul qiladigan mahkamaga yo‘l oldi. Uzun Hasan ismli ingichka, novcha 
dorug‘a  askarlikka  odam  olish  va  shaharni  yaqinlashib  kelayotgan  dushmandan 
himoya  qilish  tashvishi  bilan  band  ekan.  Mulla  Fazliddinning  arzini  qayoqqadir 
ketmoqchi bo‘lib shoshilib turgan paytda tingladi-da:  
− 
Tarh
laringizga  tegmay,  hamyoningizni  olib  ketgan  bo‘lsa,  bu  −  to‘qaydan 
chiqqan  o‘g‘rilarning  ishi,  −  dedi.  − 
Yog‘iy
  tashvishidan  qutulsak,  to‘qaylarni 
o‘g‘rilardan tozalagaymiz... Hozir ahvolni ko‘rib turibsiz!..  
Qo‘l qovushtirib tikka turgan mulla Fazliddin dorug‘aga yaqinroq keldi:  
−  Mening  boshqa  gumonim  bor,  janob  dorug‘a,  −  dedi.  So‘ng  Ahmad 
Tanbalning  surat  chizdirmoqchi  bo‘lganini,  rad  javobi  olganda  esa  achchiqlanib 
ketganini aytib berdi.  

---

− Kimning surati? − deb dorug‘a qiziqib qoldi.  
Mulla Fazliddin Xonzoda begimning nomini tilga olishga qo‘rqdi.  
− Parilar suratimidi? Yaxshi tushunmadim.   
− Sandig‘ingizda parilar surati bormidi? Bosqinchilar shuni olib ketibdirmi?  
− Surat o‘zi bo‘lmasa, neni olib ketsin! Men hazrati oliylari buyurgan madrasa 
tarhini  chizish  bilan  bandmen.  Suratkashlikka  vaqtim  yo‘q.  Sandiqda  xomaki 
loyihalarim bor edi, xolos.  
−  Ular  joyida  qolganmi,  axir?  Undoq  bo‘lsa  Ahmadbekdan  nechun 
gumonsiramoqdasiz?  
− Sababini aytdim, janob dorug‘a! 
Taftish
 o‘tkazishingizni so‘raymen!  
−  Ahmadbek  −  sultonlar  avlodidan  ekanini  unutgan  bo‘lsangiz,  men  eslatib 
qo‘yay.  Hazrati  oliylarining  katta  xotinlari  Fotima  begim  Ahmadbekka  qarindosh 
bo‘lurlar.  Fotima  begimning  chaqirig‘i  bilan  Sulton  Ahmadbek  bugun 
azon
da 
poytaxtimiz Axsiga ketdilar.  
“Agar o‘sha bek sandiqdagi suratlarni qo‘lga tushirsa, Axsiga eltib, podshoh 
oilasiga  ko‘rsatmoqchi  bo‘lganmi?−  degan  o‘y  mulla  Fazliddinning  ichini  muzlatib 
o‘tdi. − Bular mening qonimga shunchalik tashnami? Balki Ahmad Tanbal Xonzoda 
begimni  ham  shu  surat  orqali  qo‘lga  tushirmoqchidir?  Hali  uylanmagan  bu  bek 
podshoga kuyov va Xonzoda begimdek go‘zal qizga er bo‘lishni jon-dili bilan istasa 
kerak!”