Toshkent arxitektura qurilish instituti raximov shavkat turdimurodovich beton va temir-beton texnologiyasi

3.1- jadval 
Qorilgan beton 
qorishmasining 
sig„imi, l 
Qorish davri-muddati, sekund 
gravitatsion qoruvchida beton 
qorishmasining harakatchanligi, sm 
majburiy 
harakatdagi 
qoruvchilarda 
3-8 
8 dan ortiq 
500 va kamroq 
75 
60 
50 
500 dan ko‗proq 
120 
90 
50 
 
Majburiy harakatdagi qoruvchilarda yirik zarrali qorishmani qorish odatda 2-
3 min, mayda zaralilarda 3-5 minut davom etadi. Odatdagi qorish usullari qatorida 
yangi  usullar  ham  joriy  qilinmoqda:  vibroqorishtirish,  turbulentli  va  oqimli 
qorishtirish. 
 
Vibroqorishtirishda  qorishma  (vibratsiya)-titratish  impulsi  natijasi  ta'sirida, 
zarralar orasidagi bog‗lanish va ishqalanish kuchini yo‗q qilishdir. Korpusining tez 
titrashida  vibroqoruvchidagi    komponentlar  aylanib  siljiydi  va  natijada  bikir 
qorishmaning  birjinsliligi  ortadi.  Bundan  tashqari,  qorishma  komponentlarining 
alohida  titrash  faolligi  ro‗y  beradi, bu  esa,  beton  mustahkamligini  oshirishga  olib 
keladi.  Titrash  faolligi  bog‗lovchilarning  faolligi,  to‗ldiruvchi  zaralarining 
ochilishi  va  boshqa  fiziko-kimyoviy  jarayonlar  bilan  tushuntiriladi.  Vibroqorish 
majburiy  harakatdagi  qoruvchilarda  titratuvchi  impulsni  hosil  qilish  anchagina 
samaralidir.  

---

92 
 
Vibroqoruvchilarning  asosiy  kamchiligi,  ularning  tarqalishining  to‗xtab 
qolinishi:  konstruktiv  murakablik,  yetarli  ishonchsizlik,  ko‗p  miqdorda 
elektroenergiyani sarflanishi va shovqindir. 
Quruq qurilish qorishmalar (QQQ)ni ishlab chiqarish texnologiyasi nisbatan 
sodda  bo‗lib  o‗ziga  xos  hususiyatlarga  ham  ega.  Umumiy  xolda  QQQ  olish 
texnologiyasi quyidagi bosqichlardan iborat bo‗ladi (3.4-rasm) : 
1.To‗ldirgichlarni quritish va fraksiyalarga ajratish. 
2.Mineral  mikroto‗ldirgichlarni  quritish  va  maydalash  (agar  tayyor  xolatda 
zavodga keltirilmasa). 
3.Barcha  komponentlarni  omborga  joylashtirish  (bog‗lovchi  moddalar  va 
qo‗shimchalarni ham). 
4.Qorishtirgich apparatiga komponentlarni tortib solish. 
5.Qorishtirgichda komponentlarni aralashtirish. 
6.Qog‗oz qoplarga QQQ ni qadoqlash va tayyor maxsulotni jo‗natish.