Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

3-bosqich

:  Agar  barcha  ishlar  joyida  bo‘lsa,  u  xolda  tranzaksiyalar 

tasdiqlanadi va blok zanjirining oxiriga qo‘shiladi. 

4-bosqich

:  Jurnal  barcha  tarmoq  ishtirokchilariga  tarqatiladi.  Uning  tarqoq 

xolatdaligi himoyasini ta’minlab beradi. Istalgan tranzaksiyani falsifikatsiya qilish 

uchun tarmoq (

tugun

)lari a’zolarining jurnallarini ham o‘zgartirish talab etiladi. Bu 

esa  tabiiyki,  mumkin  emas.Muhokamaga  oydinlik  kiritish  uchun  quyidagi 

ta’kidlovni  keltiramiz:  «

Bitkoinning  blokcheyni  birinchi  marta  bloklar  zanjiri 

sifatida aniqlangan  edi.  Unda har  bir  tranzaksiya bloklardan biri  bo‘lishi uchun 

shifrovka  qilinadi.  Keyingi  tranzaksiya  ham  o‘z  navbatida  undan  oldingi  blok 

asosida  shifrlanadi  va  xokazo  –  xuddi  shu  amallar  ketma-ketligi  bloklar  zanjiri 

tushunchasiga yoki boshqa so‘zlar bilan aytganda, blokcheyn tushunchasiga olib 

keldi

».Shunday  qilib,  ishonchli  degan  statusni  olish  uchun  har  bir  kelishuv  (

yoki 

operatsiya

)  asimmetrik  kriptografiya  (

ochiq  yoki  yopiq  kalit

)  yordamida 

imzolanishi  lozim.  Shunday  qilib,  bitkoin  turidagi  blokcheynda  tranzaksiyani 

amalga oshirish uchun uch xil ma’lumot kerak bo‘ladi: 



 

Debet adresining shaxsiy kaliti 



 

Kredit adresining umumiy kaliti 



 

Tranzaksiyaning summasi 

Bitkoin  adres 

ABSM

  (

ASCII  -  American  Standard  Code  for  Information 

Interchange

)  yoki  ma’lumot  almashinish  uchun  ishlatiladigan  amerika  standart 

kodi  formatida  ifodalangan.  Bu  kodlashtirish  tizimida  58  ta  alfavit  raqamli 

simvollar  mavjud.  Ular  raqamlar,  katta  va  kichik  harflar  bo‘lib,  bitkoinni 

yaratishda  Satoshi  Nakomoto