A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin


Jinsiy hujayralarning hosil bo



Download 5,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet135/244
Sana14.01.2022
Hajmi5,84 Mb.
#363449
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   244
Bog'liq
biologiya. 9-sinf (2014, a.zikiryayev, a.to'xtayev)

Jinsiy hujayralarning hosil bo

lishi (Meyoz).
48- rasm.


91
ORGANIZMLARNING KO‘PAYISHI VA INDIVIDUAL RIVOJLANISHI
IV BO‘LIM
1.
2.
3.
4.
Meyoz bilan mitozning qanday farqlari mavjud?
Meyoz bosqichlari va ularda  kechadigan jarayonlarni aytib bering.
Meyozning biologik ahamiyati nimadan iborat?
Nima  uchun  meyoz  natijasida    hosil  bo‘ladigan  gametalar  irsiy 
jihatdan xilma-xil bo‘ladi?
Misol  uchun  odamda  barcha  hujayralarda,  shu  jumladan  birlamchi 
jinsiy  hujayralarda  ham  46  ta  xromosoma  bo‘ladi.  Bulardan  23  tasi  ota, 
23  tasi  ona  organizmga  taalluqlidir.  Meyozning  birinchi  bo‘linishidan 
so‘ng  spermatotsit  va  ovotsitlarga  23  tadan  xromosoma  o‘tadi.  Xromo-
somalarning  tarqalishi  anafaza  I  da  turli  xil  variantlarda  amalga  oshadi. 
Misol  uchun:  ulardan  bittasida  3  ta  ota  organizm  xromosomasi  va  20  ta 
ona  organizm  xromosomasi  bo‘lishi  mumkin,  boshqasida  10  ta  otalik  va 
13 ta onalik yoki boshqacha holatlarda xromosomalar tarqalishi mumkin. 
Bunday holatlar soni juda ko‘p bo‘ladi. Agar meyoz I bo‘linishda xromo-
somalardagi krossingoverni hisobga olinsa, har bir hosil bo‘lgan jinsiy hu-
jayra  genetik  jihatdan  yagona  bo‘lib,  o‘ziga  xos  takrorlanmaydigan  genlar 
yig‘indisiga ega bo‘ladi. 
Meyozning  ikkinchi  bo‘linishidagi  profaza II  va  metafaza II  da  xud-
di  mitozdagidek  jarayonlar  kuzatiladi,  mitozdan  farqi  shundan  iboratki, 
bo‘lina yot gan  hujayra  gaploid  to‘plamga  ega  bo‘ladi.  Anafaza II  da  sen-
tromera bilan birikkan xromatidlar bir-biridan ajraladi, shu vaqtdan bosh-
lab xuddi mitozdagidek xromatidlar mustaqil xromosoma bo‘ladi. Telofaza 
II  da  xromosomalari  gaploid  to‘plamga  ega  bo‘lgan  ikkita  hujayra  hosil 
bo‘ladi.  Shunday  qilib,  meyoz  natijasida    har  bir  diploid  to‘plamli  bosh-
lang‘ich  jinsiy  hujayraning  ikki  marta  ketma-ket  bo‘linishi  oqibatida  4  ta 
gaploid to‘plamli yetuk jinsiy hujayralar — gametalar hosil bo‘ladi.

Download 5,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   244




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish