Termiz davlat universiteti texnika fakulteti

Tashqi yoritgichlar 
Tashqi yoritgichlar soni, turi, joylashuvi va ishlash tartibi transport vositasining 
tuzilish talabiga mos kelmasa. 
Izoh: 1. Mototsikl, mopedlar bitta, boshqa trans’ort vositalari esa ikkita tumanga qarshi 
faralar bilan jihozlangan bo’lishi mumkin. 
Tumanga  qarshi  faralar 
yo’l  yuzasidan  250mm  dan  kam  bo’lmagan 
balandlikda  joylashishi,  lekin  yaqinni  yorituvchi  faralardan  baland  bo’lmasligi, 
transport  vositasining  o’qiga  mutanosib  va  tashqi  gabaritdan  ko’pi  bilan  400mm 
uzoqlikda joylashishi kerak. 
Tumanga  qarshi  bitta  yoki  ikkita  qizil  chiroq  transport  vostalarining  orqasiga  400  – 
1200mm balandlikda va to’xtatish ishorasida kamida 100mm yaqinlikda o’rnatiladi. 
Tumanga qarshi fara, orqa chiroqlar, gabarit chiroqlari va davlat raqami belgisini 
yorituvchi chiroqlar bir vaqtda yoqilishi kerak. 
Engil transport vositasi va avtobusga bitta yoki ikkita qo’shimcha qizil rangli, tormoz 
berganda yonuvchi chiroqni 1250 – 1400mm balandlikda o’rnatishga ruxsat etiladi. 
Ishlab chiqarilishi to’xtatilgan yengil avtomobillarga boshqa turdagi, rusumdagi 
transport vositalarining tashqi yoritgichlarini o’rnatishga ruxsat etiladi. 
Yorituchi fara nurining yo’nalishi buzilgan bo’lsa. 
Agar  tashqi  yoritgilar  va  nur  qaytargichlar  belgilangan  tartibda  ishlamayotgan  yoki 
ifloslangan bo’lsa. 
Yoritish asboblarida nur sochuvchisi bo’lmasa yoxud nur sochuvchi va lam’alar 
tegishli yorug’lik asboblari turiga mos bo’lmaganidan foydalanilgan bo’lsa. 
Oyna tozalagich va oyna yuvgichlar. SHinalar 
Oyna tozalagich belgilangan tartibda ishlamayotgan bo’lsa. 
Transport vositasining tarkibida ko’zda tutilgan oyna yuvgich ishlamayotgan bo’lsa. 
Engil  avtomobillar  shinasi  naqshlari  izlarining  qoldiq  chuqurligi  1,6  mm  dan, 
yuk  avtomobillariniki  –  1,0  mm  dan,  avtobuslarniki  –  2,0  mm  dan,  mototsikl  va 
mo’edlarniki – 0,8mm dan kam bo’lmasa. 
Izoh:    Tirkamalar  shinasi  naqshlari  izlarining  qoldiq  chuqurligi  shatakchi 
trans’ort vositasi shinalari uchun belgilngan mehyor kabidir. 
SHinalarning bazi joylari shikastlangan yoki boshqa nuqsonlarga 
(kesilgan, yorilgan) ega bo’lsa. 
Qo’shaloq  shinalar  orasiga  xavf  –  xatar  tug’diruvchi  begona  qismlar  qisilib, 
tiqilib qolgan bo’lsa. 

---

67 
 
SHina  o’lchamlari  yoki  unga  cheklangan  og’irlik  transport  vositasining  turiga  mos 
kelmasa. 
Transport vositasining bitta o’qiga diagonal va radial, shuningdek, har xil naqshli 
shinalar o’rnatilgan bo’lsa. 
SHaxarlararo  qatnaydigan  avtobusning  oldingi  o’qiga  naqshi  qayta  tiklangan 
shina,  boshqa  o’qiga  esa  ikkinchi  marta  (2-  darajali)  tamirlash  yo’li  bilan  tiklangan 
shinalar tiklangan bo’lsa. 
Engil avtomobillar va avtobuslarning oldingi o’qiga ikkinchi marta (2- darajali) 
ta`mirlash yo’li bilan tiklangan shinalar o’rnatilgan bo’lsa.