O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti yuridik fakulteti

 
Loyiha tarkibi quyidagi uchta bo‘limdan iborat bo‘lishi mumkin:
 
 
Loyiha tarkibi bo‘limlari 
Loyihani  rejalashtirish,  maqsadli  kompleks  rejalashtirish,  maqsadli  kompleks  dasturlar  -  tashkilotning 
rivojlanishini boshqarish va rejalashtirishda foydalaniladigan shu va boshqa shunga o‘xshash usullar - ularning 
innovatsion  xususiyatlarini,  tashkilotning  aniq  yakuniy  natijaga  erishishga  qaratgan  e’tiborini  va  oliy  ta’lim 
muassasasini  boshqarishda  loyihaga  yo‘naltirilgan  yondashuvni  birlashtiradi.  Ushbu  usullar  biznesni 
rejalashtirishga  asoslangan  (biznes-loyihalar,  biznes-rejalar,  biznesmodellar),  bu  loyiha  ishtirokchilarini  uni 
amalga oshirish uchun ajratilgan vaqt va resurslar bilan cheklaydi.  
Bugungi  kunda  oliy  ta’lim  muassasalari  faoliyatida  uchraydigan  muammolarning  aksariyati  odatda  turli 
xil kafedra va fakultetlardan mutaxassislarni jalb qilishni, shuningdek, boshqa ilmiy va ta’lim muassasalari bilan 
o‘zaro  munosabatlarni  talab  qiladigan  fanlararo  tavsifga  ega.  Loyihani  boshqarishning  mohiyati  shundan 
iboratki,  vertikal  aloqalarni  buzmasdan,  turli  xil  ijodiy  jamoalarning  loyiha  maqsadlariga  erishish  uchun  sa’y-
harakatlarini  birlashtirish.  Bu  o‘quv  va  ilmiy  bo‘linmalarning  vertikal  ierarxiyasi  va  loyihaviy  guruhlar 
(vaqtincha  ijodiy  jamoalar)  birlik  sifatida  ishlaydigan  gorizontal  quyi  tizimning  birikmasidir.  Biz  tashkiliy 
birlashtirish  yoki  egallab  olish  haqida  emas,  ehtimol  vaqtincha  ijodiy  jamoalar  doirasida  bo‘lishi  mumkin 
bo‘lgan,  funksional  birlashma  haqida  so‘z  yuritmoqdamiz.  Kafedra  universitetda  asosiy  bo‘g‘in  bo‘lib 
qolmoqda. Menejment universitetning an’anaviy vertikal tuzilishi va oliy ta’lim muassasasi bo‘limlari (ilmiy va 
o‘quv markazlari, loyihalash jamoalari, vaqtincha ijodiy jamoalar va boshqalar)ning birikmasiga asoslanadi, shu 
bilan universitet xodimlarining ijodiy tashabbuslarini rivojlantiradi va qo‘llab-quvvatlaydi.  
Loyihani  boshqarish  jarayonida,  har  qanday  loyihani  amalga  oshirishda  bo‘lgani  kabi,  “asosiy 
tamoyillarga  rioya  qilish  kerak:  manfaatdor  tomonlarning  talablarini  muvofiqlashtirish  va  loyihaning 
o‘lchanadigan  maqsadlarini  aniqlash;  loyiha  jamoasini  yaratish,  loyiha  rahbarini  (menejerini)  tayinlash;  vaqt 
bo‘yicha cheklovlar va ajratilgan byudjet 
9
”.    
  
    
1)
 
 
 
тизим
 
(
 
ташкилот
 
)
 
нинг
 
келажакда
 
кутилаётган
 
(
 
хоҳлаётган
 
)
 
 
 
шакли
 
2)
 
 
 
кутилаётган
 
шаклга
 
мос
 
келадиган
 
тизим
 
(
 
ташкилот
 
)
 
нинг
 
ривожланиш
 
салоҳитини
 
таҳлил
 
этиш
 
; 
 
 
 
3)
 
тизимнинг
 
ҳозирги
 
ҳолатидан
 
кутилаётган
 
ҳолатга
 
ўтказиш
 
дастаги
 
.
 

---

86 
 
Loyiha  innovatsion  maqsadli  boshqaruv  shakli,  innovatsiya  jarayoni,  muayyan  hujjatlar  to‘plamini  o‘z 
ichiga olgan keng qamrovli tushunchadir.   
Innovatsion  faoliyatni  maqsadli  boshqarish  shakli  sifatida,  loyiha  fan  va  texnikaning  ustuvor 
yo‘nalishlarida aniq maqsadlarga erishishga qaratilgan bir-biriga bog‘liq va o‘zaro aloqodar manbalar, tadbirlar 
va bajaruvchilarning murakkab tizimidir.  
Loyihaga  yo‘naltirilgan  yondashuv  ilmiy  va  ma’rifiy  faoliyatning  tashkiliy  asoslarining  saqlanishini 
ta’minlaydi,  ilmiy  jamoatchilikning  biron  bir  an’analarini  inkor  etmaydi  va  oliy  ta’lim  muassasasining  turli 
tuzilmalari va lavozimlarini yo‘q qilishga olib kelmaydi. Ushbu boshqarish usuli taklif qiladigan barcha narsalar 
qo‘shimcha tavsifga ega.  
Aynan  boshqaruv  tamoyillari  oliy  ta’lim  muassasalarining  innovatsion  faoliyatini  loyihalashtirish 
metodologiyasini aniqlaydi.  
Oliy  ta’lim  muassasasida  loyihalarni  boshqarishning  rasmiylashtirilgan  usullaridan  foydalanish 
maqsadlarni aniqroq  belgilash  va innovatsion  faoliyatni rejalashtirishga,  loyiha xatarlarini  to‘liq hisobga  olgan 
holda,  mavjud  resurslardan  foydalanishni  optimallashtirish  va  ziddiyatli  vaziyatlarning  oldini  olish,  rejaning 
bajarilishini nazorat qilish, amaldagi ko‘rsatkichlarni tahlil qilish va ish jarayoniga o‘z vaqtida tuzatish kiritish, 
muvaffaqiyatli  amalga  oshirilayotgan  innovatsion  loyihalar  tajribasini  to‘plash,  tahlil  qilish  va  kelajakda 
foydalanishga imkon beradi.  
Innovatsiyalar  sohasida  loyihalarni  boshqarish  tizimidan  foydalanishning  asosiy  afzalliklarini  quyidagi 
tarzda ta’kidlash mumkin:  
-
 
loyihalarni boshqarish tartibini tartibga solish qobiliyati;  
-
 
investitsiyalar samaradorligini aniqlash va tahlil qilish;  
-
 
loyihalarning vaqtini, resurslarini, xarajat parametrlarini hisoblashda matematik usullardan foydalanish;  
-
 
ish jadvali, manbalar va xarajatlarga muvofiq ma’lumotlarni markazlashtirilgan holda saqlash;  
-
 
jadvaldagi o‘zgarishlar, resurslar bilan ta’minlash va moliyalashtirishning loyiha rejasiga ta’sirini tezda 
tahlil qilish qobiliyati;  
-
 
loyihalarni amalga oshirilishini monitoring qilish uchun tuzilmani ta’minlash;  
-
 
loyihalarni hisobga olish va tavakkalchiliklarni boshqarish;  
-
 
ishlarning sifatini nazorat qilishni ta’minlash;  
-
 
loyiha faoliyatini ta’minlashda yetkazib berish va shartnomalarni boshqarish hamda nazorat qilish.  
Oliy  ta’lim  muassasasining  innovatsion  faoliyati  o‘nlab  yillar  oldin  ishlab  chiqilgan  va  ilmiy-texnik 
sohada  turli  xil  yangiliklarni  amalga  oshirish  istiqbollari  bo‘lmagan  va  o‘z  iste’molchilariga  ega  bo‘lmagan 
ilmiytadqiqot yo‘nalishlarini jiddiy ravishda qayta ko‘rib chiqishni o‘z ichiga oladi.  
Oliy ta’lim muassasasining innovatsion faoliyatini muvaffaqiyatli boshqarish ko‘p jihatdan mamlakatning 
innovatsion faoliyatiga jalb qilingan barcha tomonlar - davlat organlari, oliy ta’lim tizimlari, ilmiy hamjamiyat 
va biznes tuzilmalarining harakatlarini muvofiqlashtirish bilan belgilanadi.  
Oliy  ta’lim  muassasasining  innovatsion  faoliyatini  boshqarishga  loyihaviy  yondashuv  jamiyatning 
strategik muammolarini hal etishda oliy ta’limning ahamiyati va samaradorligini sezilarli darajada oshiradi.