©
Олий таълимда меъёрий ҳужжатлар
83
Ushbu talqin nimani anglatadi? O‘zlarining idée fxe g‘oyasi bilan, ya’ni hammani va barchani "iqtisod
qilish" va universitetni bozor va iste’molchilarning hayoti garovi holatiga tushirib, uni ijtimoiy xizmatning
rolidan boshqa narsa bilan cheklaydigan ekonomotsentrik suhbatlarning cheklanishi haqida? Yoki haqiqatan
ham universitetning tarixiy yo‘qolib ketish tendensiyasi - insoniyatning buyuk ijtimoiy-madaniy ixtirosi bilan
bog‘liqmi? Yoki bu munozaralar o‘tish davridagi universitetning "bolalik kasalligi"ni qayd etadi va bu
muammoni yengib, oxir-oqibat yangilangan shaklda o‘z shaxsiyatining xususiyatlarini qayta tiklay oladimi?
Ushbu savollar ekspertlar hamjamiyatining kun tartibida doimiy ravishda paydo bo‘lib kelmoqda, ular
nafaqat tanqidiy mavzularga aylangan ekonomotsentrik nuqtai nazaridan, balki turlicha nuqtai nazarlardan ham
har tomonlama muhokamaga muhtoj
30
. Universitet 3.0 ning servelistik talqinlaridan uzoqlashishga urinishlar
qilinmoqda. Shunday qilib, yaqinda ruscha tarjimada
31
chop etilgan fundamental asarda uning muallifi
Y.Vissema U 3.0 vazifasini hozirgi ijtimoiy so‘rovlarga xizmat ko‘rsatish vositasi sifatida emas, balki yangi
sharoitda universitetning ichki suveren (mustaqil) vazifalarini hal qilish usuli sifatida izohlaydi
32
. Xuddi shunday
pozitsiyani
Yevropa Ittifoqining
uzluksiz
ta’lim dasturi doirasidagi
Yevropa
universitetlarining
hamkorligi natijalarini sarhisob qiladigan hisobot mualliflari ham ta’kidlashadi
33
.
Uchinchi missiyaning talqinlari yuz beradi, bu uning ekonomotsentrik talqinini mutlaqo rad etadi. "Siz
kelajakning muammolariga nazar tashlaganingizda, 3.0 modeli bu boshlang‘ich (startap) inkubator modeli
emasligini tushunasiz", deydi O.V.Xarxordin. "Garvard universiteti rektori Dryu Faustning so‘zlariga qarasak,
uning fikriga ko‘ra Garvard buyukdir, chunki ular Geyts singari odamlarni ishlab chiqarishgani uchun emas,
balki u madaniyatni qo‘riqchisi va hayotning ma’nosini ishlab chiqaruvchisi bo‘lgani uchundir"
34
.
Umuman olganda, jamiyat va iqtisodiyotning rivojlanishi bilan universitetlar funksiyalarining rivojlanish
jarayonlari ham ma’lum bir tendensiyalarga ega bo‘lgan holda vaqt o‘tishi bilan ular o‘zgarib va takomillashib
borgan va bu holat hozir ham davom etmoqda.
Universitet - 1.0
Bilimlar yetkazilishi
Kadrlar tayyorlash
Ijtimoiy lift
Ta’lim standartlari
O‘quv va uslubiy materiallar
Universitet - 2.0
Yangi bilimlarni tadqiqot faoliyati orqali
generatsiyalash
Bozor o‘yinchilari uchun konsalting servis
markazi
Sanoat buyurtmasi bo‘yicha
ITI bajarish
“Buyurtmaga” texnologiya yaratish
Universitet - 3.0
Texnologiyalarni tijoratlashtirish
Tadbirkorlik
kompaniyalarini yaratish
(spin-out)
IP huquqlarini boshqarish
Tadbirkorlik ekotizimi
Shahar iti rivojlanishi
Do'stlaringiz bilan baham: