Mavzu: O`tkir Hoshimov hikoyalarining lingvopoetik tahlili

Antiqa kitob 

O`qib ko`rdilar. 

Yoqmadi. 

Qayta yozdilar. 

Asl holiga qaytdi. 

O`chirib tashladilar. 

Tag`in asliga qaytdi.  

Olovga otdilar. 

Yonmadi… 

Bu Kitob – Tarix edi! 

(“Daftar hoshiyasidagi bitiklar” 30-31-betlar) 

---

Gradatsiya

  (lot.  Gradation  zinapoya,  bosqichma-bosqich  kuchaytirish)  . 

Nutq parchalaridan biri ikkinchisinin ma’osini kuchaytirib borishdan iborat uslubiy 

jarayon.  Badiiy  adabiyotda  holatlarni,  tuyg`u  va  kechinmalarni  qiyoslashda,  his-

hayajonlar  junbushini  to`liq  ifodalashda  gradatsiya  usulidan  foydalaniladi. 

Adabiyotlarda gradatsiya xususiyatlariga ko`ra turlicha tasnif qilinadi:  

mohiyatiga  ko`ra:  ko`tariluvchi  gradatsiya  (klimaks)  va  pasayuvchi 

gradatsiya (antiklimaks);   

ifoda usuliga ko`ra: mantiqiy, emotsional, miqdoriy gradatsiya;  

ifoda materialiga ko`ra: leksik gradatsiya va sintaktik gradatsiya

60

. 

Do`stni  xo`rlash  – 

gunoh

.  Umr  yo`ldoshini  xo`rlash  –