Мавзу: Бошлангич синфларда "Кейс" технологияси асосида таълим


Pedagogik texnologiya tamoyillari



Download 0,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/50
Sana13.01.2022
Hajmi0,79 Mb.
#355560
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   50
Bog'liq
boshlangich sinflarda keys texnologiyasi asosida talim samaradorligiga erishish

Pedagogik texnologiya tamoyillari.

 Asosiy tamoyil-pedagogik texnologiyaning 

O'zbekiston  Respublikasida  ta'limning  uchta  turi  umumiy  o'rta.  o'rta  maxsus,  kasb-

hunar  va  oliy  ta'lim  uchun  yaratilgan  va  amaliyotga  joriy  etilayotgan  davlat  ta'lim 

standartlari  hamda  ta'limning  boshqa  turlari  uchun  tegishli  davlat  dasturlari  va 

talablarini  bajarishga  yo'g'rilganligidir.  Pedagogik  texnologiya  tamoyillarining 

manbalari  ijtimoiy-ma'naviy  o'zgarishlar,  yangi  pedagogik-  psixologik  evrilishlar, 

pedagogika-psixologiya  va  barcha  turdagi  fanlarning  integrativ  va  differensiativ 

rivojlanishi,  dunyo  pedagogikasi  va  milliy  (mahalliy)  pedagogikaning  boy  va  ilg'or 

tajribasi,  etnopedagogika(xalq  pedagogikasi)ning  tarixiy  va  zamonaviy  merosidan 

kelib  chiqadi.  Pirovard  natijada,  pedagogik  texnologiya  pedagogikaning  asosiy 

(«oltin») qoidasini bajarishga, ya'ni ta'lim va tarbiyaning birligini ta'minlashga xizmat 

qilishi  lozim.  Bunda  izchillik,  maqsadlilik,  umumiylik  kabi  tamoyillar  bilan  bir 

qatorda  pedagogik  texnologiyaning  ijtimoiy,  falsafiy,  metodologik,  didaktik. 

pedagogik, psixologik, fiziologik, gigienik, mafkuraviy, huquqiy- me'yoriy, iqtisodiy, 

tarixiy,  nazariy  va  amaliy  asoslari  ham  baravariga  qatnashadi.  O'qituvchi  va 

o'quvchining munosabatiga daxldor tamoyillarning amal qilishi esa o'quv jarayonining 

sifat va samaradorligini ta'minlashning qudratli omilidir. 

Pedagogik  texnologiyaning  barcha  tamoyillari  o'zaro  aloqadorlikda  va  bir-birini 

taqozo etgan holda amal qiladilar. 




Pedagogik  texnologiyaning  o'qituvchi  (tarbiyachi)  tomonidan  o'qitish  (tarbiya) 

vositalari  yordamida  o'quvchilarga  ta'sir  ko'rsatish  va  bu  faoliyat  mahsuli  sifatida 

ularda oldindan belgilab olingan shaxs sifatlarini shakllantirish jarayoni desa bo'ladi. 

Pedagogik texnologiya amaliyotga joriy etish mumkin bo'lgan ma'lum pedagogik 

tizimning loyihasi bo'lib hisoblanadi. 

Pedagogik  texnologiya-ta'lim  texnologiyasi,  yangi  pedagogik  tajriba,  yangi 

pedagogik  texnologiya,  axborot  texnologiyasi,  yangi  tajriba,  novator  o'qituvchilar 

tajribasi,  ta'lim  metodlari,  tarbiya  metodlari  kabi  tushunchalarni  qamrab  olishi  bilan 

birgalikda ta'lim jarayonida oldinga qo'yilgan maqsadga erishishning yo'li, o'ziga xos 

instrumentariy bo'lib hisoblanadi. 

Demak, pedagogik texnologiya didaktik vazifalarni samarali amalga oshirish, shu 

sohadagi maqsadga erishish yo'li. 

Pedagogik texnologiya va o'qitish texnologiyasi o'zaro bog'liq bo'lishi bilan birga 

farq qiluvclii tomonlari ham mavjud. 

Pedagogik  texnologiya  ta'lim-tarbiya  jarayonining  hamma  sohalarini  qamrab 

oluvchi  yaxlit  tizim  bo'lsa,  o'qitish  texnologiyasi  ma'lum  fanlarni  hozirgi  didaktik 

talablar asosida o'qitishning yaxlit tizimini tashkil qiladi. 

Ularning  o'zaro  bog'liqligi  «Ta'lim  to'g'risida»gi  qonun  va  «Kadrlar  tayyorlash 

milliy  dasturi»  talablari  asosida  ishlab  chiqilgan  davlat  ta'lim  standartlarida  o'z 

ifodasini topgan. 

1.

 

Yangi  pedagogik  texnologiyaning  metodik  asoslari  davlat  ta’lim  standartlari 



bo'lib  hisoblanadi.  Davlat  ta’lim  standartlarida  talaba  (o'quvchi)  egallashi  lozim 

bo'lgan  bilim,  ko'nikma,  malakalar  mezoni  belgilab  berilgan.  Bilim,  ko'nikma  va 

malakalar DTS talablaridan past bo'lmasligi kerak. 

2.

 



Pedagogik  texnologiya  va  o'qitish  texnologiyalarining  maqsadi  bitta-  ijodiy 

tafakkur  sohibini  yetishtirishdan  iborat.  Bu  maqsad-  davlat  ta’lim  standartlarining 

bosh  talabidir.  Ta’lim  jarayonidagi  har  bir  texnologiya,  berilgan  topshiriqlar 

o'quvchining  ijodiy  fikrlashiga  va  ijodiy  rivojlanishiga  olib  kelsin.  Shunday  vaziyat 




yaratish kerakki, o'quvchi (talaba) o'z xohishi bilan izlansin, tafakkurini rivojlantirsin, 

intilsin, unda fanni egallashga qiziqish uyg'onsin. 

3.

 

Har  bir  mashg'ulotda  beriladigan  topshiriqlar  umumiy  vaqtning  20-25%  ini 



egallasin,  o'quvchining  ijodiy  tafakkur  asosida  ish  olib  borishi  esa  vaqtning  70-80% 

miqdoriga to'g'ri kelsin. O'quvchi ko'proq amaliy bilimlarni egallasin va undan nazariy 

xulosalar chiqara olsin. 

4.

 



O'qitish  texnologiyasida  bilim  berish, bilim  olish  usulini  tanlash  va  o'rganishga 

katta  ahamiyat  berish,  bilim  olishning  bahs-munozara  asosida  amalga  oshishini 

ta'minlash. 

5.

 



O'qitish  usuli-texnologiyasi  yangi  pedagogik  texnologiyalarning  asosi  bo'lib 

hisoblanadi. 

6.

 

Ta’lim  jarayonida  darslarni  bahs-munozara,  seminar,  o'yinlar,  disputlar, 



quvnoqlar va  zukkolar  musobaqasi tarzida  va har xil  teatrlashgan vaziyatlar shaklida 

tashkil etish, ya'ni ta'limda tabaqalashtirilgan yondashuvni amalga oshirish lozim. 

7.  Ta'lim  jarayonining  tayanch  bilimlarni  amaliyotga  tatbiq  etib,  rivojlantirib  borish 

asosida  va  tizimli  tarzda  tashkil  etilishi  yangi  pedagogik  texnologiya  va  o'qitish 

texnologiyalarining uzviyligini ta'minlovchi - lokal (bitta yo'nalish) holatining samara 

berishiga olib keladi. 

Hozirgi  ilmiy-texnik  taraqqiyot  asrida  ta'limni  texnologiyalashtirish  oldiga  bir 

qator vazifalar qo'yilgan. 

Har bir dars ta'lim beruvchi, tarbiyalovchi va rivojlantiruvchi maqsadlarni ko'zda 

tutib amalga oshiriladi. 

O'quv jarayonida motivatsiya, bilish faoliyati, boshqarish faoliyati kabi o'ziga xos 

texnologik vazifalar mavjud:  

1.

 

Motivatsiya  -  o'quvchilar  diqqatini  tortish,  ichki  tuyg'u-istak,  zaruratni 



shakllantirishdir.  O'quv  jarayonida  o'quvchi  va  o'qituvchi  uchun  ham  asosiy 

harakatlantiruvchi kuch-ichki motivatsiya bo'lishi kerak. 

2.

 

Bilish  faoliyatida  e'tiborni  asosan  quyidagilarga  qarata  borish  kerak: 



o'quvchilarda  tashabbuskorlik,  mustaqillik,  bilimlarni  puxta  o'zlashtirish  istagini 


paydo qilish, zarur malaka va ko'nikmalarni hosil qilishga moyillik tug'dirish, tafakkur 

rivojiga jiddiy e'tibor qaratish va h.k.. 

Boshqarish  faoliyat  ining  vazifalari  berilayotgan  bilim,  ko'nikma  va  malakalar 

ta’limini  tashkil  etish  bilan  bog'liqdir.  Darsda  qo'llanilayotgan  texnologiyalarga 

ularning monitoringi asosida va pirovard natijasi orqali baho beriladi. 

Pedagogik innovatsiya-ta'limga yangiliklarni kiritishdir. Boshqarishda  pedagogik 

innovatsiyaga rioya qilmoq zarur. 

Pedagogik texnologiya esa dinamik jarayonlarning in'ikosi sifatida rivojlanadi, 

takomillashadi va vaqt mezonida boyib boradi. 


Download 0,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish