Biolog 10 indd


Embrional rivojlanish davri



Download 3,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet121/343
Sana13.01.2022
Hajmi3,63 Mb.
#354708
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   343
Bog'liq
@Kitob Darsliklar 10-sinf Biologiya

Embrional rivojlanish davri.
 Bu davr zigota hosil bo‘lishidan boshlanib 
tug‘ulgungacha yoki tuxum qobig‘idan chiqqunga qadar davom etadi. Embrional 
davri maydalanish, gastrulatsiya, organogenez bosqichlariga bo‘linadi. Zigota – 
ko‘p  hujayrali  organizmlarning  bir  hujayrali  bosqich  bo‘lib,    bunda  mitozga 
tayyorgarlik kuzatiladi.


76
Maydalanish. 
 Zigota hosil bo‘lganidan bir necha soatdan keyin maydalanish 
bosqichi boshlanadi. Hujayralar mitoz usuli bilan bo‘lina boshlaydi, bo‘lingan 
hujayralar  o‘smaganligi  uchun  hosil  bo‘lgan  hujayralarning  o‘lchami  tobora 
maydalashib  boraveradi.  Zigotaning  qanday  maydalanishi  tuxum  hujayrada 
sariq  moddaning  miqdoriga  bog‘liq.  Sariqlik  miqdori  kam  va  sitoplazmada 
bir xil taqsimlangan bo‘lsa, zigota to‘liq va bir tekis maydalanadi (lansetnik). 
Agar sariqlik moddasi ko‘p bo‘lib, hujayrada notekis taqsimlansa, zigotaning 
maydalanishi  ham  to‘liq  bo‘lmay,  notekis  yuz  beradi.  Sariqlik  moddasi 
hujayraning  bo‘linishiga  xalaqit  beradi.  Bunday  rivojlanish  sariqlik  moddasi 
ko‘p  bo‘lgan  tuxum  hujayralar  qush,  sudralib  yuruvchilarda  kuzatiladi. 
Maydalanishda zigota dastlab meridian tekisligi bo‘ylab bo‘linadi va bir-biriga 
teng  ikkita  hujayra  hosil  bo‘ladi.  Bular  blastomerlar  deb  ataladi.  Ikkinchi 
bo‘linish  avvalgi  tekislikka  perpendikular  yo‘nalishda  kechadi,  natijada  4  ta 
blastomer hosil bo‘ladi. Uchinchi bo‘linish chizig‘i ekvator bo‘ylab yo‘naladi 
va 8 ta blastomer hosil bo‘ladi. Meridian va ekvator yo‘nalishdagi bo‘linishlar 
ketma-ket takrorlanadi va hujayralar tobora maydalashib boradi. Maydalanish 
blastulaning hosil bo‘lishi bilan tugallanadi. Blastula sharsimon shaklda bo‘lib, 
uning devori bir qavat hujayralardan tashkil topadi va 
blastoderma
 deb ataladi. 
Blastulaning ichi suyuqlik bilan to‘lgan bo‘lib, 
blastotsel
 deb ataladi.

Download 3,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   343




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish